Minh Nguyên

Với sự phát triển của công nghệ số, các mạng xã hội ra đời và trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày với các nền tảng thu hút hàng trăm triệu người tham gia như Facebook, Instagram hay TikTok. Từ những nền tảng này, những chia sẻ mang tính cá nhân về lối sống, kinh nghiệm du lịch thu hút được một số lượng lớn người quan tâm, tạo nên một cộng đồng “influencer” – những người có tầm ảnh hưởng với số lượng người hâm mộ, quan tâm theo dõi cũng không kém cạnh những ngôi sao trong làng giải trí.

FACEBOOKER

Được thành lập vào năm 2004 tại California (Mỹ), Facebook tuy không phải là mạng xã hội đầu tiên nhưng lại được sinh ra vào đúng thời điểm, ngay lập tức đáp ứng nhu cầu liên lạc và kết nối của mọi người. Từ đó, mạng xã hội này bùng nổ mạnh mẽ, trở thành một trong những thương hiệu có giá trị nhất trên thế giới. Khi sử dụng Facebook, người dùng có thể kết bạn với hàng nghìn người, theo dõi thông tin của bạn bè hay những người nổi tiếng và chia sẻ hình ảnh, văn bản. Theo thống kê của nhiều chuyên trang công nghệ, số người sở hữu tài khoản trên mạng xã hội này lên đến 2,8 tỷ năm 2021.

Facebook là nơi vừa có thể kết bạn, theo dõi và chia sẻ thông tin, nhắn tin hay gọi điện thoại qua ứng dụng phụ trợ Messenger. Đối tượng tham gia Facebook phần lớn là thế hệ X và Y (Millennials), đặc biệt là nhân viên văn phòng. Từ những chia sẻ về câu chuyện trong cuộc sống đời thường hay kinh nghiệm du lịch với văn phong thu hút, dần dần một số người dùng Facebook (hay còn gọi là “Facebooker”) trở thành những người truyền cảm hứng trên mạng xã hội này với số lượng theo dõi lên tới hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu người.

Trong số các influencer trên Facebook đình đám ở Việt Nam hiện nay, có nhiều người xuất thân là nhà báo, như Lê Hồng Lâm hay Đinh Đức Hoàng. Họ có những bài viết phân tích về nhiều lĩnh vực, từ điện ảnh tới báo chí, đời sống xã hội đăng tải trên Facebook và được nhiều người quan tâm theo dõi. Ở mảng du lịch và khám phá, không thể không nhắc đến những cái tên như Tâm Bùi, Trần Đặng Đăng Khoa, Nhị Đặng hay Thiện Nguyễn với những kinh nghiệm du lịch bỏ túi khi đến những vùng đất trên khắp mọi miền Tổ quốc hay cả những kinh nghiệm sống xanh, sống có ích dành cho giới trẻ.

YOUTUBER

Ra đời chỉ sau Facebook một năm, YouTube là mạng xã hội chuyên về video đa phương tiện và cho phép người dùng đăng tải và chia sẻ video ca nhạc, phim tài liệu, blog bằng video hay video giáo dục.

Những influencer đầu tiên được biết đến nhờ YouTube là những “vlogger” – những người làm blog bằng video với nội dung sáng tạo liên quan tới nhiều lĩnh vực nhưng thể hiện được yếu tố cá nhân, truyền cảm hứng tới người xem hay các “beauty blogger” với những clip hướng dẫn cách trang điểm và các phương pháp làm đẹp. Càng về sau, influencer của YouTube càng mở rộng ra nhiều lĩnh vực hơn, từ những YouTuber chuyên “cover” (hát lại) những bài hát đình đám, cho tới dạy âm nhạc, dạy nấu ăn, làm các series phim độc quyền chiếu trên YouTube hay đơn giản là chia sẻ về cuộc sống hàng ngày của mình. Để trở thành YouTuber đòi hỏi người đăng phải có nội dung phong phú kèm kinh nghiệm về dựng phim, chọn góc máy quay để có được những clip đẹp gửi tới người xem.

Nói đến thành công từ YouTube phải nói đến cô gái người Mỹ gốc Việt Michelle Phan. Xuất phát từ đam mê với trang điểm, các video của cô luôn đạt số lượng người xem lớn và hiện tại, kênh YouTube này có gần 9 triệu người theo dõi. Thành công từ YouTube, Michelle Phan đã sáng lập công ty mỹ phẩm của riêng mình và là nhân vật có tầm ảnh hưởng với cộng đồng mạng toàn cầu.

Năm 2015, Jvevermind (tên thật: Trần Đức Việt) – một vlogger trên YouTube – từng được tạp chí Forbes Việt Nam đưa vào danh sách Top 30 Under 30 (30 gương mặt xuất sắc dưới tuổi 30). Kênh YouTube của anh chia sẻ nhiều kinh nghiệm về cuộc sống của sinh viên du học xa nhà hay những câu chuyện trong cuộc sống, thu hút rất nhiều bạn trẻ quan tâm.

Không chỉ có thế hệ Millenials hay thế hệ Z mới tham gia phong trào trở thành YouTuber mà ngay cả thế hệ 6x hay 7x cũng tham gia làm video. Mới đây, kênh YouTube “Ẩm thực mẹ làm” đã được đề cử là một trong những kênh YouTube được yêu thích nhất tại giải thưởng WeChoice 2020. Với những thước phim mộc mạc và giản dị về những món ăn mẹ làm, chủ kênh YouTube này mong muốn truyền tải thông điệp về tình cảm gắn kết gia đình tới thế hệ trẻ ngày nay.

INSTAGRAMMER

Là sân chơi dành riêng cho hình ảnh, Instagram cho phép người dùng chụp, chỉnh sửa và chia sẻ ảnh trên trang cá nhân của mình và trên nhiều mạng xã hội liên kết. Ban đầu, ảnh trên Instagram chỉ có định dạng ảnh vuông với tỷ lệ 1:1 nhưng nay người dùng đã có nhiều lựa chọn hơn cho kích thước, số lượng ảnh cho mỗi lượt đăng.

Instagram kén người dùng hơn các mạng xã hội khác nhưng từ đó mà chọn lọc đối tượng hơn. Đây là mạng xã hội được các nhiếp ảnh gia, các nhà thiết kế, các nhà sáng tạo nghệ thuật yêu thích và sử dụng giống như “portfolio” (hồ sơ cá nhân) để chia sẻ các tác phẩm của mình. Ngoài ra, sẽ không khó để tìm các trang Instagram có nội dung phong phú về chủ đề ẩm thực, thời trang hay du lịch. Với xu hướng kể những câu chuyện bằng hình ảnh thay vì các bài viết dài, Instagram đang dần chiếm được cảm tình của giới trẻ hơn các đàn anh Facebook hay YouTube, đặc biệt là với thế hệ Z.

Bên cạnh câu lạc bộ “trăm triệu lượt theo dõi” của những cái tên đình đám như ca sỹ Ariana Grande, Selena Gomez cũng có những fashionista như Adam Gallagher với những gợi ý phối đồ cho nam giới theo nhiều phong cách hay nhiếp ảnh gia Murad Osmann với trào lưu “follow me” (đi theo tôi) và những bộ ảnh du lịch đầy phong cách.

TIKTOKER

Là “em út” của các mạng xã hội đình đám nhất thế giới hiện nay nhưng TikTok đang lan tỏa sức ảnh hưởng mạnh mẽ trên toàn cầu. Nếu như YouTube, Facebook hay Instagram được tạo ra ở Mỹ thì TikTok là nền tảng video âm nhạc và mạng xã hội của Trung Quốc. Ra mắt vào năm 2017, đến nay TikTok đã có gần 700 triệu người dùng và đứng thứ 7 về các nền tảng có nhiều người sử dụng nhất trên thế giới.

Khác với YouTube đòi hỏi người dùng phải đầu tư về hình ảnh, TikTok cho phép người sử dụng sáng tạo nội dung chỉ với điện thoại thông minh. TikTok cung cấp nhiều hiệu ứng có sẵn như lời thoại, kỹ xảo và việc của “TikToker” là thể hiện khả năng diễn xuất hết mình trước ống kính điện thoại, sau đó tạo nên những video dài từ 30 giây cho tới một phút. Các xu hướng phổ biến nhất trên TikTok là hát, nhảy hay clip hài với nội dung vui nhộn và thời lượng ngắn nên cô đọng và dễ nhớ hơn. Đối tượng của TikTok ban đầu đa phần là thế hệ Z, đặc biệt là lứa sinh sau năm 2000. Nhưng trong thời kỳ giãn cách do đại dịch Covid-19, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng thế giới như Dua Lipa, Doja Cat hay Lizzo cũng sửdụng TikTok để giao lưu, đăng tải những clip ngắn với nội dung vui nhộn để động viên, chia sẻ với fan hâm mộ trong thời gian dịch bệnh.

Influencer nổi tiếng nhất của TikTok hiện nay là Charli D’Amelio. Cô là một vũ công và trở thành nhân vật có tầm ảnh hưởng ở mạng xã hội này. Thời báo New York (NY Times) gọi cô là “Nữ hoàng TikTok”. Chỉ trong 10 tháng từ khi bắt đầu sử dụng, Charli D’Amelio đạt được 43,9 triệu người theo dõi và trở thành người sở hữu tài khoản được theo dõi nhiều nhất trên TikTok.

Influencer đã được gián tiếp công nhận là một ngành nghề và nhiều người trẻ tuổi đang theo đuổi mục tiêu trở thành ‘người mang sức ảnh hưởng’. Bên cạnh thu nhập ổn định, các influencer cũng mong muốn chia sẻ và lan tỏa những giá trị hữu ích, đặc biệt là giá trị tinh thần, đến cho cộng đồng. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ trong thời đại mới và sức sáng tạo không ngừng nghỉ cùng sự năng động của các bạn trẻ, thật khó để không mong đợi vào những xu hướng và lối sống tích cực hơn trong tương lai.