Bài: Trần Mai Phương
Ảnh: Luk Lak Vietnamese Cuisine

Trên các ngn núi cao trong rng x Lng, vào đ tháng 7 hàng năm, mt mùi hương thanh nh xut hin và âm thm lan ta khp chn. Đó chính là hương thơm ca qu mc mt, t có nghĩa là “qu ngt” trong tiếng Tày-Nùng. Qu mc mt nhìn bngoài ging qu qut hng bì, nhưng màu sc tươi hơn, bóng hơn, có v cay nh như ht tiêu và the như vi. Loi qu này dù tươi hay khô, khi đem nu cùng tht, cá đu to thành nhng hương v ngon ming l lùng.

Cá vưc nưng st mc mt

Khác vi các loi cá sông, cá vưc sng vùng nưc l nên tng th cá dai và chc li. Phn tht trong m như thch ca trái mc mt tươi đưc xay nhuyn cùng vi mui; ht và v qu đưc nưng chm đến khô vàng ri nghin mn, tt c đem ưp vi cá ri nưng sém trên la. Cá vưc nưng st mc mt có th dùng kèm cơm nóng hoc bún ri chm cùng st mc mt chua ngt.

n nưng mc mt

M ln có kh năng thm thu và lưu hương rt tt, nên đ làm món ăn này, dn đưc chn ly phn dày tht dt m. Qumc mt xay nh cùng vi gia v, ưp qua đêm đ ngm sâu vào tht sưn, ri đem nưng chm trên than ci. Mùi thơm l lùng ging hương hoa ca v mc mt, cùng v béo ca sưn và mùi oi khói như mt bui chiu cao nguyên chc hn s rt hp v khi ăn cùng mt nm xôi nếp thơm đ chín ti.

Tht khâu nhc vi mc mt

Khâu nhục là món ăn bắt nguồn từ Quảng Đông (Trung Quốc), du nhập vào Việt Nam qua dân tộc Tày, Nùng vùng Lạng Sơn và dần trở thành một món ăn Việt với các gia vị bản địa. Phần bì và mỡ của miếng thịt lợn được châm kỹ bằng xiên nhọn cho mềm, quay trên lửa cho bì giòn và nở phồng lên. Sau đó miếng thịt nguyên tảng được thêm các loại gia vị, mắm muối, và đặc biệt là mắc mật tươi nguyên quả rồi được hấp cách thủy trong nồi tới khi mềm nhừ. Khi ăn rắc thêm hạt tiêu mới xay lên và dùng cùng cơm nóng.