Bài: TINA DO
Gen Z đang là lứa tuổi dẫn đầu xu hướng- những sản phẩm thân thiện với môi trường, dễ tái chế, hoặc mang thông điệp ý nghĩa về xã hội đều đang được Gen Z ưa chuộng rộng rãi.
Gen Z vốn được sinh ra trong thời đại kỹ thuật số bùng nổ, một thời đại đem đến nhiều tiềm năng để phát triển và làm nổi bật cái tôi. Có thể nói Gen Z đang là lứa tuổi dẫn đầu xu hướng, họ không theo một phong cách nhất định, mà họ tự tạo ra phong cách của riêng mình. Cùng với đó, Gen Z đang dần quan tâm nhiều hơn tới những sản phẩm mang tính ứng dụng cao, và đem lại ảnh hưởng tốt tới đời sống xung quanh.
Với đặc tính nổi bật là luôn tìm kiếm và tôn trọng sự thật, không ngạc nhiên khi các sản phẩm thời trang, phụ kiện, tranh in (Artprint)… dành cho hệ Z phải có yếu tố độc, lạ, được cá nhân hóa, và thường được lấy cảm hứng sáng tạo từ những điều bình dị nhất trong cuộc sống.
Tiên phong trong mảng này có thể kể đến TiredCity với thông điệp “Nuôi dưỡng và lan tỏa sức sáng tạo cá nhân dựa trên cảm hứng từ văn hóa bản địa”. Thành lập từ 2016, với 10 nghệ sĩ hợp tác thương mại ban đầu, đến nay TiredCity đã cộng tác với gần 300 nghệ sĩ thương mại, gần 1000 artwork và dung dưỡng một cộng đồng sáng tạo gần 100.000 người (Vietnam Local Artist Group). Sản phẩm của TiredCity bao gồm các sản phẩm thương mại như áo thun, postcard, tranh in, sticker mang các thiết kế của các nghệ sĩ, đến các hoạt động cộng đồng như các workshop, talkshow và triển lãm sáng tạo. Khách hàng đến với TiredCity không chỉ có nhu cầu với những sản phẩm thời trang hợp mốt, mà còn bởi sự thích thú các artwork đậm chất văn hóa bản địa, bởi thú sưu tầm những câu chuyện gần gũi, những hình ảnh thể hiện cá tính của họ. Như bộ sưu tập “Vietnamese Delivery”, với góc nhìn phá cách, đan xen chút châm biếm của tác giả Meaptopia về hình ảnh người chở hàng ở Việt Nam. Để làm “sống dậy” cảm xúc chân thực nhất của nghệ sĩ, đồng thời thể hiện được chất sáng tạo riêng của TiredCity, team creative đã dành ra 2 buổi làm shipper chở hàng quá khổ. Dậy rất sớm, chất những bao tải áo nặng lên chiếc xe máy, và đi vòng quanh Hà Nội, vậy là câu chuyện về người chở hàng được tái hiện một cách chân thực nhất. Thậm chí team còn thuê một kiot bán áo ngoài chợ, để tiếp nối câu chuyện về một ngày làm việc của người dân lao động. Team cũng quyết định “tuyển” cho người chở hàng một chú vịt bông để quảng bá cho mẫu áo “Xe chở vịt”. Điều đó đã đem lại màu sắc mới mẻ cho bộ sưu tập vốn đậm chất văn hóa đường phố Việt Nam…
Một thương hiệu thời trang “đường phố” khác, cũng khá được Gen Z hâm mộ hiện nay là Nirvana Streetwear. Xuất phát điểm chỉ là một cửa hàng đồ si, rồi phát triển dần lên làm đồ thiết kế. Nhóm sáng lập, mỗi người đều có cá tính và quan niệm sáng tạo riêng, khi cùng nhau làm việc, bất kể ý tưởng gì thú vị họ đều sẽ thực hiện. Họ tự nhận phong cách của mình là “Không kẻ giới hạn cho việc sáng tạo, có thể là mọi thứ mà cũng không là thứ gì cả”. Mọi ý tưởng đều từ các thành viên của nhóm sáng lập, lấy cảm hứng từ những thứ nhóm thích và sẽ mặc, nên Nirvana Streetwear luôn có một lượng fan hùng hậu, là những người giống chính họ.
Còn khi nhắc đến các nghệ sĩ sáng tạo độc lập được hệ Z yêu quý, Camelia Pham (Phạm Thu Trà) cũng được biết đến như một họa sĩ sáng tạo có triển vọng, với những giải thưởng như “Featured – Society of Illustrators Exhibition” (New York 2019 & 2020)… Phụ nữ là chủ đề chính trong các sáng tác của Camelia Pham, vì cô thích dùng ngôn ngữ tạo hình để giãi bày nội tâm của bản thân. Một trong những bộ tranh gây ấn tượng của Camelia Pham là bộ “10 Vietnamese Women” được sáng tác trong 3 tháng để đại diện cho Việt Nam tham gia dự án sáng tạo bộ sưu tập 100 người phụ nữ của 10 đất nước, Camelia Pham chọn hình tượng về những người phụ nữ tiêu biểu của nước mình, những vị tướng kiên cường, những nhà thơ cùng với những nhà hoạt động thời hiện đại, để tôn vinh phụ nữ Việt văn võ song toàn. Sau đó các hình ảnh của bộ tranh này cũng được chuyển thể lên các sản phẩm thời trang của TiredCity. Một họa sĩ khác, Cam Anh Ng Illustration (Nguyễn Cẩm Anh), cũng hay được nhắc đến với các dự án được giới trẻ hứng thú như “Tích Trung thu”, “Tò Vò Hổ”, các con Giáp, hoặc series phong bao lixi năm mới về động vật cho Tổ chức động vật Châu Á (Animals Asia).
Điều đặc biệt là cách kết hợp của Cẩm Anh với Tò He Việt trong dự án “Tích Trung thu” mang lại một tìm tòi mới rất đáng khuyến khích cho giới trẻ về văn hóa truyền thống. Dựa trên 6 tích trung thu cổ, với các mẫu vẽ hiện đại, vui vẻ của Cẩm Anh, và tay nghề nặn con giống bột lão luyện của nghệ nhân Đặng Văn Hậu, 6 nhân vật là chị Hằng, chú Cuội, vợ chú Cuội, Thỏ Ngọc, Thiềm Thừ và Trâu đã thành hình trong bộ sưu tập rất hiện đại. Trong khi đó bộ “Tò Vò Hổ” lại thể hiện góc nhìn của Cẩm Anh và nhóm cộng sự về thế giới, cùng với tình yêu và mong muốn được trở nên gần gũi hơn với thiên nhiên. Đó cũng chính là mối quan tâm lớn của hệ Z hiện nay.