Quảng cáo 
Bài LƯƠNG HOÀI TRỌNG TÍNH
Ảnh BẢO TÀNG ALBERT KAHN, INTERNET
Việt Nam là một quốc gia thiên nhiên trù phú, bên cạnh sợi tơ được lấy từ con tằm, những loại tơ được dệt từ các loài cây như trúc, tre, sen, dứa,… đều mang tính ứng dụng cao, đã trở thành một phần của văn hóa truyền thống.
Dệt tơ từ thiên nhiên
Ăn và mặc được xem như hai thành tố nói lên sự phát triển của xã hội. Từ khi con người biết tự trồng trọt, chế biến thức ăn; sản xuất sợi, dệt vải thì ăn và mặc còn tượng trưng cho nền văn minh của loài người qua từng giai đoạn lịch sử. Càng ngày, việc ăn mặc càng được chú trọng, ăn chọn lọc và mặc bền vững đã trở thành một xu hướng được rất nhiều người ưa chuộng.
Theo dòng lịch sử, nước ta được xem là một quốc gia có truyền thống may mặc và thủ công phát triển. Việc tận dụng chất liệu tự nhiên để sản xuất những sản phẩm phục vụ đời sống khá phổ biến, từ việc dệt vải bằng các loại tơ tằm, tơ thực vật, cho đến những bộ áo dài được may từ vải thiên nhiên mộc mạc với màu sắc được chiết xuất từ củ nâu, củ nghệ, tạo thành những sản phẩm mang sắc thái khó lẫn vào đâu được bởi nét duyên dáng, lịch thiệp.
Việt Nam được biết đến là quốc gia có điều kiện tự nhiên thuận lợi. Sự trù phú của thiên nhiên nơi đây mang lại nguồn cung cấp vật liệu bền vững, bên cạnh sợi tơ được lấy từ con tằm, những loại tơ được dệt từ các loài cây như tre, trúc, sen, dứa,… đều mang tính ứng dụng cao, đã trở thành một phần của văn hóa truyền thống.
Song song với việc sử dụng tơ tằm như một loại vật liệu chính trong sản xuất vải phục vụ sinh hoạt, đây còn được xem là chất liệu phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong đời sống của người dân. Việc ứng dụng trang trí nhà cửa như màn, trướng cho đến phụ kiện trang sức như khăn, quạt dần trở nên phổ biến. Điều này tạo nên sự đa dạng về kiểu cách, phong phú về chất liệu và phạm vi sử dụng, đây cũng là một nét đặc trưng của văn hóa Việt lúc bấy giờ.
Trúc, tre, sen, dứa
Bên cạnh đó, các loại sợi được sử dụng với giá thành rẻ hơn đáp ứng nhu cầu của số đông người dân lao động, độ bền và chất lượng được đảm bảo, các loại sợi được chế xuất từ thực vật như trúc, sen, dứa (thơm), bố,… mang lại tính ứng dụng cao trong xã hội, vừa mang tính phổ quát, vừa đáp ứng nhu cầu quần chúng. Các loại vải được sản xuất từ sợi tự nhiên cũng được xem là một phần của văn hóa truyền thống.
Có thể thấy, trong văn hóa Việt Nam, nhiều loài thực vật được coi là biểu trưng cho dân tộc, ta có thể điểm qua một số loại như: trúc, tre, sen và dứa. Những loài thực vật này hiện nay đều được trồng nhiều ở các địa phương và nghiên cứu ứng dụng vào thời trang, trang trí. Dứa (còn gọi là thơm, khóm) là loại trái phổ biến tại Việt Nam. Với lợi thế là nguồn cung dồi dào, việc sử dụng tơ dứa vào ngành công nghiệp may mặc được coi khá phù hợp, tận dụng được nguồn tài nguyên và phát triển dòng sản phẩm thân thiện. Vải dứa liên kết chắc chắn, có khả năng chịu lực cao, ứng dụng thời trang và phụ kiện một cách khéo léo. Trên thực tế, chỉ dứa là loại chỉ có lịch sử lâu đời, được sử dụng từ thế kỷ 19 cho đến nay.
Bên cạnh đó, sen cũng là một loại chất liệu phổ biến. Tuy vậy, quá trình sản xuất lại khá cực nhọc với hơn 20 công đoạn được làm thủ công một cách tỉ mỉ. Vải sen nhuộm được nhiều màu, chất vải mềm mịn và khử mùi tốt. Tre – loài thực vật quen thuộc của Việt Nam, được sử dụng làm vật liệu xây dựng, nội thất, đồ mỹ nghệ. Trong những năm gần đây, tre còn được chiết xuất để làm tơ phục vụ ngành may mặc. Sợi tre mịn, có khả năng thấm hút tốt hơn các loại vải cotton, độ thoáng khí cao, tạo cảm giác thoải mái cho người mặc.
Từ chiếc áo dài, khăn choàng hay túi đi chợ, đâu đâu cũng thể hiện nét văn hóa nông nghiệp, cộng hưởng giữa con người và tự nhiên, làm cho trang phục truyền thống gợi lên sự gần gũi. Những sợi tre, sen hay dứa dần được chú trọng vào việc phát triển các sản phẩm mang hơi thở truyền thống.
Đối với con người hiện đại, những bộ quần áo được sản xuất từ vải sợi tự nhiên tạo nên sự giản dị nhưng không kém phần sang trọng khi được thiết kế lại theo dáng vóc tân thời, đủ các hình thức từ áo dài đến đồ âu phục, đồ mát. Yếu tố thân thiện với môi trường cũng được xem là điểm cộng cho các bộ quần áo thời trang từ vải sợi thiên nhiên.
Có thể nói, từ những chất liệu thô sơ đến những loại vải sản xuất phức tạp, “ăn mặc” gắn liền với đời sống người dân Việt Nam và luôn luôn thể hiện được tính cổ truyền, kế thừa cũng như nâng niu và trân quý các giá trị của tự nhiên, để góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:
