Sau sáp nhập, bức tranh ẩm thực Lâm Đồng có thêm màu sắc mới của Phan Thiết. Không chỉ nổi tiếng là thiên đường của biển đảo và hải sản tươi ngon, Phan Thiết còn là mảnh đất cư ngụ của dân tứ xứ và những món ăn đặc trưng nơi quê nhà của họ.

Một phụ nữ đang tạo hình bánh nghệ - Ảnh: Báo Phụ nữ

Bánh nghệ – món bánh của những đi dân Nghệ An

Bánh nghệ là món ăn ưa thích của người dân Phan Thiết. Vào sáng sớm, người ta hay tìm đến con đường Trương Gia Mô, nơi gánh bánh nghệ gia truyền luôn tấp nập khách. Theo lời người bán, đây là món bánh gia truyền, được mẹ dạy cho các con, rồi mỗi người con gây dựng một gánh bánh nghệ riêng, mang món ngon gia đình đi khắp ngõ hẻm ở Phan Thiết.

Thực khách ghé ăn, cứ thắc mắc sao gọi là bánh nghệ mà không thấy màu vàng, chỉ thấy những miếng bánh trắng ngần. Chủ quán mới giải thích rằng, chữ “nghệ” là viết tắt của từ Nghệ An – chính là quê hương gốc của món bánh. Món bánh chứa đựng hương vị thân thương và nỗi nhớ quê nhà được đoàn người di dân mang theo đến vùng đất mới.

Bánh nghệ Phan Thiết, dẫu qua bao thế hệ và thăng trầm của thời gian, vẫn giữ hương vị thơm ngon. Gạo và nếp ngon được trộn chung, đem xay thành bột, tạo hình như cái rế, rồi đem hấp chín, giúp kết cấu bánh vừa mềm dai lại vừa dẻo. Những miếng bánh nghệ trắng ngần, được rắc cọng hành lá xắt nhuyễn thơm lừng, thêm xoài xanh bào sợi chua chua cho đỡ ngán. Sức hấp dẫn của món bánh nghệ còn nằm ở các loại chả ăn kèm như chả cá chiên, chả lụa, chả quế, nem chua và tóp mỡ từ vụn bánh nghệ chiên giòn. Nước mắm pha loãng chua cay mặn ngọt chan lên dĩa bánh nghệ là chất kết dính tuyệt vời, từ lọn bánh nghệ, cọng xoài đến miếng chả hòa chung cái vị mặn mà của mắm.

Đến Phan Thiết vào một ngày nắng đẹp, hãy thử ghé vào gánh bánh nghệ và cảm nhận hương vị dân dã. Gắp miếng bánh, kẹp thêm miếng chả, dìm ngập trong nước chấm cho bánh thấm. Đưa lên miệng, nhai chầm chậm. Cảm nhận ngay miếng bánh dẻo và béo, gắp tiếp nhúm xoài và bánh nghệ chiên, ăn mà thấy cả một trời ngon lành của đĩa bánh.

Bánh quai vạc - Ảnh: Internet

Bánh quai vạc – hương vị một thuở của vùng Bình Trị Thiên

Dọc các bãi tắm và khách sạn ở Phan Thiết là hình ảnh các cô gánh trên vai thúng bánh quai vạc, hay còn gọi là bánh bột lọc. Bánh có hình quai vạc, nhỏ nhỏ, lớp vỏ trắng, trong suốt có thể nhìn xuyên con tép rim bên trong. Vỏ bánh lúc nào cũng bóng bẩy, điểm xanh của dầu hẹ hay dầu hành được thoa trên mặt. Người bán rắc lên ít hành phi giòn, múc một vá nước mắm chua ngọt kẹo sệt lẫn mấy khoanh ớt đỏ rưới lên bánh, cắm tăm ghim cho khách thưởng thức.

Món bánh được cho là bắt nguồn từ Huế và Quảng Trị. Người dân Phan Thiết giữ lại cách làm vỏ bánh truyền thống là bột sắn dây (bột củ khoai mì) trộn thêm bột năng để giữ đặc tính dẻo, dai và trong suốt sau khi hấp chín. Về phần nhân, bánh quai vạc Phan Thiết có phần dân dã hơn. Những con tép bạc tươi roi rói, được gia chút tiêu xay cay nồng và hành lá cho dậy mùi thơm, xào với chút dầu. Còn nhân bánh bột lọc Huế là tôm và thịt ba chỉ, Quảng Trị còn phong phú hơn với nhân thịt gà, nhân đậu xanh, nhân măng.

Ai đến Phan Thiết chơi, ít khi bỏ lỡ cái hẹn với bánh quai vạc. Múc một muỗng bánh kèm theo hành phi, khoanh ớt đưa lên miệng thì dậy lên một cảm xúc thú vị. Trơn mượt, dai dẻo của vỏ bánh rồi đến nhân tép dai dai, tiêu cay và thơm hành được bọc lại trong vị mắm ngọt lừ, cay xè. Ăn một hộp bánh đầu tiên, thêm hộp thứ hai mới đã thèm và no bụng.

Một tô mì Quảng vịt - Ảnh: Internet

Mì Quảng vịt và heo – Tiếp biến từ tô mì Quảng xứ Quảng

Mì Quảng Phan Thiết có hai loại sợi. Một là sợi mì tươi béo vị trứng, hai là sợi bánh phở làm từ bột gạo. Tô mì được chan nước lèo mênh mông. Nước lèo là nước luộc thịt, xương, vị ngọt thanh tự nhiên kết hợp vị ngọt của đường, màu nước lèo màu cam đỏ được trích từ hạt điều màu. Phần nhân là giò heo, thịt đùi heo, đùi vịt hay một góc tư vịt, được hầm và giữ nóng trong nồi nước lèo, làm cho thịt mềm mại, thơm và đậm vị. Khi ăn, tô mì Quảng được rắc thêm đậu phộng rang, thêm muỗng ớt rim, dọn chung với rổ rau sống gồm xà lách, diếp cá, húng lủi. Mì Quảng Phan Thiết ăn với nước chấm chua ngọt, không có bánh tráng nướng như mì Quảng ở Hội An hay Đà Nẵng.

Với những ai không quen ăn vị ngọt của mì Quảng Phan Thiết, có thể ghé ăn sáng ở quán mì Quảng nằm trên góc đường Từ Văn Tư và Nguyễn Hội. Hoặc ăn mì Quảng ở các quán khác vào giờ trưa hoặc chiều, thời điểm này nước lèo “sắc” lại sẽ đậm đà và bớt ngọt hơn.

Con đường ngắn nhất để tìm hiểu con người và vùng đất là thông qua những món ăn địa phương. Bánh nghệ, bánh quai vạc, mì Quảng vịt và nhiều món ăn của ẩm thực vùng duyên hải Nam Trung Bộ đang chờ bạn khám phá và cảm nhận.

Xem thêm bài viết liên quan: