Minh Anh
Bộ đôi sự kiện đặc biệt đánh dấu cột mốc 15 năm hoạt động nghệ thuật của nữ họa sĩ Trần Thảo Hiền, bao gồm triển lãm các tác phẩm hội họa đa chất liệu: sơn dầu, màu nước, bột màu, phấn tiên, tranh in độc bản và ra mắt sách: Màu sắc. Ánh sáng. Đường nét, một tập hợp gần như đầy đủ sáng tác đa dạng của nữ họa sĩ trong hành trình thực hành nghệ thuật thị giác.
Sau hai triển lãm cá nhân ra mắt tại Matxcơva năm 2015 và 2021, triển lãm tại Việt Nam lần này của Trần Thảo Hiền trưng bày 55 tác phẩm tiêu biểu được họa sĩ sáng tác ở nhiều địa điểm trên thế giới. Dù sinh ra và lớn lên tại Việt Nam, nữ hoạ sĩ có sự gắn bó với hai đất nước Việt – Nga sau nhiều năm sống và làm việc tại đất nước Đông Âu này. Tình yêu với hai đất nước, cùng với nền tảng hội họa bắt nguồn từ nước Nga đã tạo tiền đề vững chắc để họa sĩ kết hợp và giao thoa những hình ảnh đặc trưng của hai nền văn hóa và sự khác biệt về mặt địa lý nhân văn trong những sáng tạo nghệ thuật đa chất liệu của mình. Xứ sở châu Âu ôn đới với cảnh sắc bốn mùa rõ rệt đã đi vào tranh của họa sĩ Trần Thảo Hiền với sắc thu vàng óng ả soi bóng trên mặt nước và rạng rỡ cảnh sắc mùa xuân, mùa của muôn hoa đua nở với ánh nắng dịu dàng, hoặc lặng lẽ và cô quạnh trong sắc xám tím của mùa đông tuyết trắng hay trong trẻo, nhẹ nhàng như cơn mưa mùa hạ.
Trong các tác phẩm của Trần Thảo Hiền, có thể nhận thấy tác giả đã có một hành trình dài quan sát, chiêm nghiệm, chắt lọc những tinh túy của 2 nền văn hóa Đông Tây và mang những hình ảnh đúc kết đầy tính biểu tượng của mỗi nền văn hóa vào trong tác phẩm. Nền văn hóa phương Đông – Việt Nam với biểu tượng hoa sen, những trái cây đặc trưng của miền nhiệt đới, những sự vật giản dị nhìn đâu cũng thấy ở dải đất quê hương được tác giả lựa chọn trở thành những hình tượng nghệ thuật đầy chất biểu hình và sống mãi trong các tác phẩm giữa thời khắc sáng tạo vĩnh cửu.
Chỉ với những chủ đề truyền thống, Trần Thảo Hiền luôn làm mới mình bằng cách sử dụng đầy biến hóa những chất liệu tạo hình phong phú như: bột màu, màu nước, phấn tiên, sơn dầu, thậm chí cả tranh in độc bản (monoprint) để sáng tạo nên những tác phẩm tưởng chừng đơn giản nhưng giàu tính suy tưởng cá nhân dựa trên nguồn năng lượng tinh thần tích cực và nội lực dạt dào. Dù sáng tác bằng chất liệu nào, bút pháp và phong cách chuyển biến qua thời gian ra sao, với bảng màu rực rỡ và mạnh mẽ xuyên suốt, tác phẩm của Trần Thảo Hiền luôn tràn ngập màu sắc, đa dạng sắc thái tình cảm, thể hiện tình yêu cuộc sống và con người một cách chân thành, mãnh liệt và đầy nhân văn.
Những chuyến đi về liên tục hàng năm giữa châu Âu – châu Á đã nối liền khoảng cách địa lý, xóa nhòa ranh giới không gian trong sáng tác của họa sĩ, phá vỡ những giới hạn về tư duy nghệ thuật, điều mà Trần Thảo Hiền luôn chú trọng trong suốt 15 năm không ngừng học tập và thực hành nghệ thuật. Trong những tác phẩm gần đây, tinh thần phương Đông của họa sĩ thể hiện ngày một mạnh mẽ với chuyển biến về mảng màu và nét, họa sĩ dần rời xa việc chú trọng vào mô tả ánh sáng, một đặc trưng của chủ nghĩa Ấn tượng và tập trung nhấn mạnh nét, tách bạch các mảng màu một cách dứt khoát, đơn giản hóa và chú trọng vào mảng hình, thỉnh thoảng thêm vào hệ thống các họa tiết tạo nhịp điệu và cấu trúc cho tranh khiến các tác phẩm của họa sĩ mang màu sắc Á Đông rõ rệt. Với phong cách riêng đang ngày càng hoàn thiện, trong hai năm vừa qua họa sĩ đã gặt hái thành công khi được vinh danh qua nhiều cuộc triển lãm quốc tế.
Đây cũng là lần đầu tiên tại Việt Nam họa sĩ Trần Thảo Hiền ra mắt tập sách “Màu sắc. Ánh sáng. Đường nét” phiên bản tiếng Việt, bao gồm những tác phẩm được sáng tác trong chặng đường 15 năm tìm tòi và dấn thân vào nghệ thuật cùng với những bài viết của những nhà nghiên cứu nghệ thuật Nga, Việt Nam, những người đã đồng hành và quan sát quá trình sáng tác của họa sĩ trong suốt một thời gian dài. Cuốn sách là tập hợp những kỷ niệm về hành trình làm việc không ngừng nghỉ kết hợp những chuyến đi, trải nghiệm khi tham gia những dự án nghệ thuật ở Nga, Việt Nam và nhiều nước khác. Hành trình này đã để lại dấu ấn đậm nét trong các tác phẩm hội họa của họa sĩ, khiến nghệ thuật của Trần Thảo Hiền mang đậm tính quốc tế.
Sự kiện đã diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh (TP. HCM) và Triển lãm Art Space tại Hà Nội.