Khi người Á Đông tự vén màn

Người phương Đông thường bị áp đặt bởi những định kiến như “nhóm người duy cảm, thiếu lý trí”. Chỉ đến khi họ chọn cách mở cánh cửa hội nhập của thế giới phẳng và làm chủ đời sống của riêng mình thì những “nhược điểm” trở thành một điểm mạnh. Trong bối cảnh ấy, các quốc gia phương Đông không còn là nàng thơ ẩn mình sau nếp lụa e ấp mà thật sự trở thành một cá thể sáng tạo đầy tính duy mỹ. Như thời Mỹ thuật Đông Dương, nghệ sĩ Việt Nam chọn cách thoát khỏi cơn ngủ mê trong mực tàu giấy bản, để tiếp biến những tri thức thẩm mỹ từ hội họa Pháp, mạnh dạn tạo ra ngôn ngữ nghệ thuật riêng biệt, và lan tỏa vẻ đẹp ấy ra quốc tế. Ngày nay, khi người trẻ có cơ hội tiệm cận với những giá trị mới của thời đại, họ không những tiếp nhận đa dạng bản sắc văn hóa mà còn tự tin trong việc thể hiện bản sắc nguồn cội. Các dự án văn hóa – lịch sử mang đậm giá trị Việt như triển lãm Lĩnh Nam: Họ Hồng Bàng, dự án Vietnamme, hay Bách Hoa Bộ Hành là minh chứng cho việc người trẻ khôn ngoan tận dụng lợi thế của “thế giới phẳng” nhằm lưu giữ và truyền bá văn hóa Việt ra thế giới.

Rộng hơn, điện ảnh châu Á cũng mang đến những cú sốc kinh diễm cho những nhà làm phim trên thế giới. Tác phẩm Parasite của đạo diễn người Hàn Quốc Bong Joon-ho đã mang đến quốc tế một tác phẩm điện ảnh châu Á đương đại sâu sắc, phản ánh thực tế xã hội và xuất sắc đi vào lịch sử khi đạt 4 giải Oscar danh giá. Địa hạt điện ảnh Hollywood cũng dần chuyển mình để phá bỏ cái nhìn cố cựu qua việc truyền bá văn hóa và tiếng nói từ phương Đông dần cất lên. Hình tượng của các nhân vật trong Everything Everywhere All at Once (Mọi Thứ Mọi Nơi Mọi Lúc), bộ phim giành giải Oscar 2023, lại lột tả một cái nhìn chân thật của người châu Á rằng, họ có sự kín kẽ nhưng đầy mạnh mẽ và kiên cường.

Bản sắc là không cố định

Giờ đây, chúng ta dần xem việc tiếp nhận kiến thức từ quốc tế và lan tỏa những giá trị cội nguồn như một lẽ đương nhiên để “trung tâm ở mọi nơi và không cố định phạm vi của nó”. Điều ấy thể hiện qua phong cách sống “minimalism” (sống tối giản) của người Nhật không chỉ tạo ra những định nghĩa mới về kiến trúc, thời trang mà còn được cả thế giới hưởng ứng. Bởi lẽ, bên cạnh tính thẩm mỹ, lối sống này giúp mỗi người tập trung tận hưởng cuộc sống hơn.

Thời đại công nghệ mở ra cuộc hội nhập về nền tảng kiến thức, cũng như văn hóa Đông – Tây để khởi tạo những cơ hội mới cho các nước Á Đông được lắng nghe, đào sâu vào những giá trị thuần túy nhất của mình. Bởi vốn dĩ châu Á không phải là xu hướng mới nổi, mà là quá ngại ngùng để phô diễn suy tư và tài năng của mình. Từ đó, mở ra nhiều con đường mới cho người trẻ đương đại được tự do thể hiện sáng tạo, cũng như truyền cảm hứng tiên phong chia sẻ những quan niệm về cái đẹp dân tộc đến các phương trời mới.