Bài: Du Mục
Ảnh: Thuần Võ, Vũ Minh Tuấn
Gõ kiến vốn là loài chim có cái tên được nhiều người biết đến. Ở Việt Nam, loài này có mặt khắp nơi, từ những rặng núi hiểm trở với môi trường lạnh giá và khắc nghiệt như đỉnh Fansipan đến các vùng đồng bằng, đầm lầy hay rừng ngập mặn ở Cà Mau. Kể cả trên các hải đảo xa xôi như Côn Đảo, Phú Quốc đều có các loài chim này hiện diện.

Chim Gõ kiến thích nghi khá tốt với mọi dạng khí hậu và địa hình. Hầu hết các loài Gõ kiến chuyên ăn côn trùng kí sinh trên nhiều loài thực vật. Vì thế, chúng ta dễ dàng bắt gặp gõ kiến trong những sinh cảnh rừng khác nhau. Chẳng hạn, Gõ kiến lùn thích ăn các loài sâu kí sinh trên thân cây cỏ lau dùng làm chổi đót, loài Gõ kiến nâu đỏ thì chuyên ăn sâu bọ kí sinh trên thân cây tre… Một vài loài Gõ kiến ăn cả mật hoa như Gõ kiến nhỏ trán vàng. Gõ kiến bụng hung lại ăn nhựa tiết ra từ những vết thương trên thân cây mà chúng cố tình tạo ra.

Trong khu vực đô thị, như ở TP. Hồ Chí Minh, nơi có các công viên cây xanh, một số loài Gõ kiến vẫn có thể tồn tại. Khu vực nào có nhiều cây cối thì số lượng gõ kiến càng nhiều. Các khu vực ruộng lúa, đồng cỏ, khu canh tác hoa màu do không có cây to nên các loài Gõ kiến khá ít vì không có chỗ để chúng làm tổ và kiếm ăn. Đặc biệt, các nơi khô, nóng, có nhiều cây to hay cây mục, chết là khu vực các loài Gõ kiến cực kì yêu thích vì đây là môi trường để sâu bọ sinh sôi tạo nguồn thức ăn dồi dào cho chúng. Ở nước ta, khu vực có số lượng đông đảo nhất về thành phần và mật độ các loài chim này là Vườn Quốc gia Yok Đôn. Các cánh rừng khộp cung cấp lượng lớn thức ăn cũng như là sinh cảnh làm tổ lí tưởng cho nhiều loài gõ kiến.
Hãy cùng Heritage ngắm bộ sưu tập chim Gõ kiến được các nhiếp ảnh gia Thuần Võ, Vũ Minh Tuấn kì công “săn lùng” trong nhiều năm.

Theo ghi nhận của các nhà khoa học, tổng số loài chim Gõ kiến ở Việt Nam có khoảng 27 loài và chiếm hơn 10% tổng số loài Gõ kiến hiện đang tồn tại trên thế giới (240 loài). Các loài Gõ kiến phân bố khắp nơi trên thế giới ngoại trừ khu vực Nam Cực, Papua New Guinea, Úc và các quốc đảo lân cận.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: