Quảng cáo 
Heritage tổng hợp
Bình Dương nổi tiếng với các khu công nghiệp phát triển mạnh, cách trung tâm thành phố Hồ Chí Minh không xa. Tuy nhiên, ít ai biết rằng Bình Dương cũng có không ít di sản văn hóa cấp quốc gia chứa đựng nhiều giá trị về cả kinh tế vẫn văn hóa.
Đến thời điểm hiện tại, đã có 4 di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương được công nhận bao gồm: “Nghề sơn mài Tương Bình Hiệp”, “Nghề gốm Bình Dương”, “Võ lâm Tân Khánh Bà Trà” và “Lễ hội Kỳ yên đình Tân An”. Hãy cùng Heritage điểm qua các di sản văn hóa nói trên.
Sản phẩm sơn mài của làng Tương Bình Hiệp là di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương
(Ảnh: Du lịch Bình Dương)
1. Nghề sơn mài Tương Bình Hiệp
Khi nhắc đến các ngành nghề thủ công tại Bình Dương, chắc chắn sẽ không thể bỏ qua làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp. Đây là một làng nghề truyền thống có tuổi đời lên đến hàng trăm năm lịch sử phát triển, đến thời điểm hiện tại vẫn đang được kế thừa và lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Điều làm nên sự nổi bật của làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp chính là giá trị của nét đẹp mộc mạc, cổ kính truyền thống của con người Á Đông. Từng tác phẩm ra đời không chỉ đạt chất lượng cao, mà còn đảm bảo về mặt thẩm mỹ với những đường nét tinh tế, mượt mà trong từng chi tiết, được nhiều bạn bè quốc tế yêu thích và đón nhận.
Vào ngà 06/04/2016, nghề sơn mài Tương Hiệp Bình đã chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương theo Quyết định số 1328/QĐ-BVHTTDL.
Nghệ nhân đang thực hiện tác phẩm tranh sơn mài Tương Hiệp Bình – Di sản văn hóa phi vật thể Bình Dương
(Ảnh: Thư viện gỗ)
2. Nghề thủ công truyền thống gốm Bình Dương
Bắt đầu từ những năm cuối thế kỷ thứ XIX, đầu thế kỷ thứ XX, sản phẩm gốm Bình Dương đã được người dân khắp Nam Kỳ lục tỉnh đón nhận và cực kỳ ưa chuộng. Không chỉ đạt chất lượng tốt và khả năng ứng dụng đa dạng, gốm sứ Bình Dương còn được đánh giá cao về thẩm mỹ, hình dáng, lẫn màu sắc hoa văn.
Dù trải qua nhiều biến cố lịch sử, làm nghề truyền thống này vẫn chưa được phục hồi như xưa. Nhưng hiện nay vẫn tồn tại một vài làng gốm truyền thống ở Bình Dương gây dựng và phát triển lại ngành nghề này. Đến ngày 23/11/2021, Nghề thủ công truyền thống gốm Bình Dương được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa ở Bình Dương, đồng thời hứa hẹn sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai, nhằm khôi phục lại ngành nghề truyền thống này.
Gốm sứ được chế tạo với nhiều họa tiết cầu kỳ là di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương
(Ảnh: Tư liệu Minh Long)
3. Nghệ thuật trình diễn dân gian Võ lâm Tân Khánh Bà Trà
Võ lâm Tân Khánh Bà Trà hay còn gọi ngắn gọn là Tân Khánh Bà Trà, là một hệ võ thuật thuộc võ cổ truyền Việt Nam. Điểm đặc biệt chính là nguồn gốc của thế võ này xuất phát từ Bình Định, một trong những cái nôi võ thuật của Việt Nam.
Sau khi trải qua nhiều sự trau chuốt và cải tiến của nhiều thế hệ tại vùng đất mới, hiện nay Tân Khánh Bà Trà không chỉ là một di sản văn hóa Bình Dương, mà còn được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây cũng là môn võ thứ hai được công nhận danh hiệu này, sau võ Bình Định.
Ngày 23/11/2021, Tri thức dân gian, Nghệ thuật trình diễn dân gian Võ lâm Tân Khánh Bà Trà được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Võ lâm Tân Khánh Bà Trà là một di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương
(Ảnh: Báo Dân tộc và Phát triển)
4. Lễ hội Kỳ yên đình Tân An
Lễ hội Kỳ yên đình Tân An của thành phố Thủ Dầu Một là một lễ hội ra đời song song với quá trình khai hoang mở đất từ đầu thế kỷ thứ XIX. Đến nay dù đã trải qua hơn 200 năm lịch sử, lễ hội này vẫn được tổ chức hàng năm vào 14 – 16/11 âm lịch, nhằm tưởng nhớ đến tiền nhân đã có công khai đất, lập làng.
Thậm chí, Đình Tân An đến nay vẫn được bảo tồn phong cách kiến trúc và thẩm mỹ của một ngôi đình Nam Bộ xưa, cùng phần lớn nếp sinh hoạt văn hóa và nghi thức thờ cúng truyền thống của đình làng. Đây còn là nơi còn lưu giữ được Sắc phong của vua Tự Đức.
Vào ngày 21/07/2022, “Lễ hội Kỳ yên đình Tân An” đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Hoạt động trong Lễ hội Kỳ yên đình Tân An – Di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương
(Ảnh: Báo Dân tộc và Phát triển)
Việc gìn giữ và phát triển các di sản văn hóa phi vật thể ở Bình Dương không chỉ có ý nghĩa về giá trị lịch sử, mà còn phát triển một tiềm năng kinh tế, vai trò quan trọng để phát triển du lịch tỉnh thành.
Bài viết liên quan:
