Quảng cáo 
Travel Blogger Đinh Hằng
Tôi phóng tầm mắt xuống sườn núi hình móng ngựa, phủ đầy cây lá xanh rì. Một dãy hang động ăn sâu vào lòng núi, mặt tiền được chạm khắc tuyệt mĩ đã từng bị bỏ hoang và lãng quên trong thời gian rất dài. Hơn 2.000 năm trước, hàng trăm vị sư đã dành nhiều năm trời trong các hang động này, tạo khắc và vẽ lên tường, trần hang những tác phẩm nghệ thuật ngợi ca cuộc đời Đức Phật.
“Phòng trưng bày” hơn 2.000 năm tuổi
Quần thể hang động Ajanta nằm ở huyện Aurangabad, bang Maharashtra, Ấn Độ – cách thành phố Mumbai khoảng 350km. Ajanta hiện ra ngoạn mục như những gì người thường hình dung về cuộc du ngoạn vào vùng đất kì bí, nằm ẩn mình giữa rừng rậm. Xuyên qua màu xanh mướt của cây rừng, một quần thể hang động Phật giáo bất ngờ hiện ra, đưa tôi vào thế giới cổ đại nơi lịch sử, tôn giáo và nghệ thuật cùng thăng hoa bên sườn núi hình móng ngựa.
Chỉ bằng những thứ thô sơ như búa và đục, từ thế kỷ thứ 2 trước Công Nguyên, những nghệ nhân Ấn Độ đã tạo nên thứ ngày nay UNESCO công nhận là Di sản Thế giới Ajanta. Sẽ không ngoa nếu ví Ajanta như một “phòng trưng bày tranh cổ đại” đang lưu giữ một phần của thời kỳ hoàng kim đã mất của hội họa Ấn Độ. Bên ngoài các hang động được đục đẽo cầu kỳ, tỉ mỉ, tinh vi bao nhiêu thì bên trong cũng rực rỡ, lộng lẫy và tinh tế bấy nhiêu.
Hành trình đi qua hơn 30 hang động của Ajanta là cuộc du ngoạn của những cảm xúc được đẩy lên đến đỉnh điểm: kinh ngạc, mê say và kính ngưỡng. Bên trong “phòng trưng bày” giữa các hang động này là một “bộ sưu tập” gây choáng ngợp với hàng trăm bức bích họa, tác phẩm điêu khắc và chạm khắc Phật giáo khác nhau. Ẩn bên dưới những chi tiết tinh tế, màu sắc rực rỡ cùng các hoa văn phức tạp, truyền thống tôn giáo và văn hóa Ấn Độ cổ đại hiện lên thâm trầm.
Những hang động kể chuyện Đức Phật
Tôi đi qua từng tu viện, bức bích hoạ, tượng điêu khắc mà có cảm giác như đang đi qua hàng ngàn năm lịch sử để trở về quá khứ. Những hình dung về Ajanta một thời hưng thịnh với cung điện sơn son thếp vàng uy nghi, lễ lạc yến tiệc linh đình sôi động đầy say mê, cùng bầu không khí Phật giáo thiêng liêng ngàn năm như sống dậy khi chiếc đèn pin di chuyển trong hang tối tới những bức tranh vẽ trên tường và trần nhà đầy diễm lệ.
Được vẽ bằng những chất liệu có nguồn gốc thực vật và khoáng chất, thế nhưng trải qua bao nhiêu thế kỷ, 500 bức bích họa ở Ajanta vẫn sống động như mới được vẽ ngày hôm qua. Những bức tường kể chuyện trải qua chiều dài thời gian ngàn năm vẫn rực rỡ trong các sắc vàng nâu, đen tuyền, xanh ngọc… Bên góc tường này là những nàng công chúa đội vương miện hoa nhài duyên dáng, ở góc kia là những quý tộc Ấn ngực trần đầy sức sống. Ở bức tranh khác là một nhà sư đang thiền định trong yên tịnh, hay một nhóm tín đồ đang lắng nghe thuyết pháp…
Ở hang số 1, tôi đã đứng ngẩn ngơ trước bức tranh tường vẽ vị Bồ Tát cầm sen. Trên khuôn mặt hơi nghiêng là đôi mắt hiền từ, bình thản nhìn xuống tôi. Những bức chân dung của các vị Bồ Tát ở Ajanta luôn phảng phất vẻ đẹp của sự tao nhã và lòng từ bi, của một thế giới khác ở trên cao. Tôi đứng đó, ngước nhìn đầy kính ngưỡng.
Bước đến cửa hang số 19, choáng ngợp trước mặt tiền chạm khắc tinh xảo và tuyệt mĩ bao nhiêu, thì tôi càng bị chánh điện bên trong níu chân bấy nhiêu. Những hàng cột thẳng tắp nâng đỡ mái vòm hình móng ngựa được tạc khắc hoàn hảo và tỉ mỉ, bao phủ cho bức tượng Phật đứng khắc trên bảo tháp đầy ấn tượng bên dưới.
Một trong những điện thờ trong hang nổi tiếng nhất ở Ajanta là hang số 26. Được tạo khắc vào thế kỷ thứ 5 sau Công Nguyên, nơi chốn linh thiêng này có một bảo tháp lớn ở trung tâm, xung quanh là những cây cột và tượng Phật được chạm khắc tinh xảo. Tượng Phật dài bảy mét, khắc bên vách trái chánh điện sinh động và có hồn đến nỗi, dường như đưa tôi trở về thời khắc Ngài nhập Niết Bàn giữa rừng cây Sala. Trên trần cao của điện thờ là bức tranh tường tuyệt đẹp kể lại cuộc đời Đức Phật.
Tôi đứng đó và nghĩ, những nghệ nhân tạo nên điện thờ này đã phải gửi cả tâm hồn, lòng thành kính và đức tin của mình vào vách đá. Chẳng dễ gì để biến một vật vô tri giác thành biểu tượng của sự vĩnh hằng như thế này!
GỢI Ý MỘT VÀI ĐIỂM THAM QUAN Ở MUMBAI VÀ AURANGABAD
AURANGABAD
– Ellora: quần thể hang động với 34 tu viện, đền thờ Phật giáo, Ấn Độ giáo, Kỳ Na giáo (Jain). Đền Kailasa thuộc quần thể này là công trình ấn tượng nhất với lối kiến trúc phức tạp, tỉ mỉ, đa tầng được chạm khắc từ một tảng đá khổng lồ duy nhất.
– Bibi Ka Maqbara: dù được gọi là bản sao không hoàn hảo của Taj Mahal, lăng mộ này có thể làm bạn mê đắm vì những hoạ tiết chạm khắc tinh tế và tinh xảo đến choáng ngợp.
MUMBAI
– Gateway of India: tượng đài kỳ vĩ nhìn ra bến cảng Mumbai và rộng lớn hơn là biển Ả Rập, nơi có đàn hàng trăm con bồ câu bay bất kể nắng mưa.
– Victoria Terminus: nhà ga ấn tượng với phong cách kiến trúc Victoria – Gothic Phục Hưng nổi bật giữa đường phố Mumbai.
– Đền Sri Sri Radha Gopinath: chánh điện đầy màu sắc, rực rỡ và cực kỳ thanh tịnh ở giữa thành phố ồn ào.
