Quảng cáo 
Bài: Winlinh
Ảnh: Tuệ Lâm
Đi trên những con đường làng quê, nghe tiếng lục tục của những chú gà gọi bạn hay tiếng ụt ịt của lợn nhà ai thả rông, ta bỗng thấy thân thuộc quá! Đường làng như người bạn già hiền lành nhẫn nại, luôn lặng thầm nâng đỡ ta đi qua bao buồn vui cuộc sống. Trên những con đường mộc mạc đơn sơ ấy chất chứa bao câu chuyện mưa nắng đời người.
Bà tôi kể về tục cưới xưa, nhiều nơi nhà trai phải nộp cheo bằng gạch theo lệ làng. Một số làng ở Hà Nội từng có quy ước nộp gạch cưới cheo lát đường là làng Trinh Tiết (xã Đại Hưng – huyện Mỹ Đức) hay làng Bát Tràng (xã Bát Tràng – huyện Gia Lâm). Vài ngôi làng ở Kinh Bắc thời trước cũng duy trì tục nộp gạch xin dâu như vậy. Ngày ấy, đường đất khi mưa dễ lầy lội, trơn trượt nên người làng đã nghĩ ra lệ nộp cheo bằng gạch. Nhà trai muốn cưới cô gái của làng thì phải có lễ xin dâu bằng gạch, để đường làng ngõ xóm nơi cô dâu ở có cơ hội trở nên sạch đẹp hơn. Số gạch nộp gạch cheo cho làng thường là 200 viên gạch đỏ. Người cùng làng lấy nhau thì số gạch phải nộp ít hơn rể từ làng khác tới. Làng này còn so với làng kia xem ở đâu lát gạch nhiều và đẹp hơn, nên những con đường làng thời ấy cứ thi nhau phủ đầy gạch đỏ. Lệ nộp gạch cheo mang ý nghĩa phục vụ lợi ích chung và hơn hết là thể hiện lòng biết ơn của người con trai đối với cha mẹ, chòm xóm nơi vợ mình sinh ra, lớn lên. Ở nhiều làng quê hiện nay vẫn còn những con đường lát bằng gạch nộp cheo, gợi nhắc về một tục lệ xưa với bao hồi ức đẹp.
Người ta hay nói văn hóa là con đường. Đường không chỉ đơn thuần là lối đi mà đã trở thành biểu tượng, phong tục tập quán đặc trưng của mỗi vùng miền. Đường sinh ra để đưa con người đến những nơi cần đến, và hơn thế, đưa ta bước tới với những giấc mơ đẹp ngoài kia. Lối đi mà đi mãi sẽ thành đường và mỗi người lại tạo nên con đường trong tâm trí theo cách của riêng mình. Có ai không có kỷ niệm với con ngõ, con đường quê hương. Ngày nào cũng qua, cũng chạy nhảy, chơi đùa trên ấy mà mãi sau này ta mới nhận ra nó quan trọng, gắn bó sâu sắc biết nhường nào.
Đường quê nhỏ thôi nên người qua lại có dịp hàn huyên, đùa trêu nhau rộn vui. Ngõ quê gần, nhà nọ ới sang nhà kia, xin hay vay chút gì thiếu cũng thật tiện. Đường quê thơm thoảng hương lúa, vấn vít mùi rơm rạ, đồng đất… Những con đường nắng rải rực rỡ khi hạ về, ngập lá khi thu sang. Tháng 3 đỏ ối hoa gạo, tháng 5 ôm ấp rơm vàng, tháng 7 ngợp ngời phượng cháy, tháng 9 cúc nở xòe bung. Khi đông qua, con đường như dài hơn, trầm mặc thủ thỉ cùng những đôi chân đang co ro bước trong lạnh giá. Đường hun hút nỗi buồn với những tâm hồn mong manh, đường hoài niệm mơ hồ với những nỗi niềm giấu kín!
Và rồi xuân tới, mang theo hơi ấm của sum họp và yêu thương, đường như bừng thức dậy sau giấc ngủ đông dài. Những cụm dương xỉ xanh mướt trổ ra từ góc tường rêu thẫm tháng năm. Những viên gạch xưa cũ bỗng tìm thấy mình của ngày nào còn thơm nồng vôi vữa. Đá sỏi hân hoan, cỏ cây reo ca đón Tết mang theo niềm vui và hy vọng ngập tràn. Đường dang tay ôm những người con xa quê trở về hân hoan giữa non tươi của đất trời vừa thay áo mới. Nắng đầu xuân không gắt, chỉ hửng lên dìu dịu, đủ tắm cho mầm cây hé nụ, rọi lấp lánh trên đường quê. Cứ thế, đường gần gũi, thân thuộc và tươi mới.
Đường làng ngõ xóm vẫn yên ả, lặng lẽ như muôn đời, đón ta bằng cảm giác yên bình. Đường quê cứ giản dị, thuần hậu mà thành nỗi nhớ, kí ức thân thương trong mỗi người con đi xa cùng nỗi nhớ quê hương dịu ngọt. Và khi đó, ước lắm một lối đi là lối về!
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:
