Bài RED HÀ PHƯƠNG
Ảnh INTERNET

Tiệc tùng sẽ kém vui nếu thiếu những thiếu nữ xúng xính đầm đẹp. “Nhân – Phục hợp nhất” là khi người phụ nữ chọn đúng chiếc đầm vừa vặn với mình vào một dịp hoàn hảo.

Bức chân dung của Virginia Oldoini trong chiếc đầm tráng lệ

Đêm dài còn nhiều mộng đẹp

Vào cuối thế kỷ 18, cách mạng Pháp dẹp bỏ nền phong kiến, đồng thời giải tán những bữa tiệc và lối ăn mặc xa hoa của vị Hoàng hậu tai tiếng Marie Antoinette. Trong vòng 50 năm sau đó, trang phục nữ ở Pháp trở nên giản dị để phù hợp hơn với tầng lớp trung lưu. Khi Hoàng hậu Antoinette không còn, một biểu tượng thời trang mới nổi lên vào lúc ấy là Hoàng hậu Eugénie de Montijo của vua Napoléon Đệ tam. Bà nhìn trúng một nhà mốt mới nổi ở Paris tên là Charles Frederick Worth. Từ một nhân viên bán vải người Anh, sự tham vọng của Worth giúp ông thăng tiến và có cơ hội mở nhà may riêng cho mình.

Bức chân dung của Hoàng hậu Eugénie de Montijo trong đầm dạ hội cầu kì của Worth

Trong ngôi nhà đặc biệt mang tên House of Worth, ông may cho Hoàng hậu Eugénie hàng trăm chiếc đầm tráng lệ cho những bữa tiệc và chuyến công du của bà. Worth đưa nghề may đo cao cấp (haute couture) lên tầm cao mới. Cũng như Hoàng hậu Antoinette, những gì Hoàng hậu Eugénie khoác lên mình đều trở thành mốt trong dân chúng. Worth chớp lấy thời cơ và thiết kế sẵn, mặc lên người mẫu để cho các khách hàng của mình được dễ dàng chiêm ngưỡng và chọn lựa. Lúc này, haute couture không đơn giản là thiết kế riêng theo số đo cho từng khách hàng, mà là sự kết hợp hoàn hảo giữa chất liệu cao cấp, kỹ thuật thượng hạng và trên hết là tầm nhìn vĩ đại. Nối gót Charles Frederick Worth, các nhà mốt của ngành may đo cao cấp miệt mài “tiếp lửa” cho bữa tiệc không bao giờ tàn.

Những vì sao không bao giờ tắt

Trong không gian nhộn nhịp của nghệ thuật Pháp thế kỷ 19, nguồn cảm hứng từ xứ Phù Tang thổi làn gió mát vào các lĩnh vực nghệ thuật, trong đó có thời trang. Khi đó, nhà thiết kế Paul Poiret thể hiện sự bất đồng quan điểm với Worth, bởi những chiếc đầm của Worth có cấu trúc đồ sộ với tùng váy to, sau đó chồng lên là từng lớp lụa, voan, đặc biệt phần eo bó chặt bằng chiếc corset. Poiret cảm thấy corset bó buộc cơ thể phụ nữ cũng như tiềm năng của những đường cắt mới trên chiếc đầm cũ. Ông yêu thích sự thoải mái và rộng rãi của chiếc áo Kimono, lớn hơn cả là cảm hứng phương Đông nơi có những họa tiết bản địa kỳ thú đan xen với đường nét giản dị. Paul Poiret khao khát kết hợp nghệ thuật vào thời trang của mình. Đầm và áo choàng của Poiret có khi giống như một bức tranh của danh họa Matisse đương thời: một cấu trúc đi theo cơ thể tự nhiên như tấm canvas được tô nền để những đường nét tả cỏ cây được bay trên nó. Paul Poiret là người định nghĩa khái niệm “nhà thiết kế thời trang” theo cách mà chúng ta hiểu ngày nay: không nhất thiết phải biết may vá, nhưng là một người có tầm nhìn và thấm đẫm dòng chảy của nghệ thuật xã hội.

Worth có cấu trúc đồ sộ với tùng váy to và phần eo bó chặt bằng chiếc corset

Đến với thế kỷ 20, nhiều nhà thiết kế thời trang châu Âu nổi lên với cá tính riêng biệt của mình. Nước Ý có nàng quái kiệt Elsa Schiaparelli với chiếc đầm mang cảm hứng nghệ thuật Siêu thực: pha trộn giữa tính ứng dụng cao và vẻ hài hước, chơi đùa giữa lằn ranh thực tại và ảo ảnh. Cũng tại thời điểm đó, những tòa nhà vuông vức và tiết chế họa tiết đến cực đoan mọc lên.

Trong giới haute couture cũng có một “kiến trúc sư” thời trang – nhà mốt người Tây Ban Nha Cristóbal Balenciaga. Thoạt nhìn, những thiết kế của Balenciaga có thể không quá bắt mắt, nhưng ẩn sâu là kỹ thuật cắt may chuẩn mực bậc nhất. Không đơn thuần tạo ra một bông hoa hồng nhỏ bé để đính lên chiếc đầm, Balenciaga tạo ra cả chiếc đầm mang dáng hình một bông hoa hồng lớn ôm ấp lấy chiếc cổ nhỏ của người phụ nữ.

Trong khi Balenciaga cắt may dọc theo đường eo tự nhiên, DIOR lại siết nó lại một lần nữa. Christian Dior bắt đầu sự nghiệp ở tuổi 47, ông sáng chế ra dáng đầm được gọi tên New Look tôn lên dáng hình nữ tính cổ điển nhấn phần eo và xòe bên dưới, phần vai được độn dày, tạo nên cấu trúc thẳng và dứt khoát cho tổng thể bộ trang phục. Một chiếc đầm dạ hội kiểu DIOR nhất là chiếc đầm vai trần chiết eo, có phần váy xòe chữ A, dù là voan hay lụa, nhưng luôn luôn nở đầy hoa trên đó.

Trong thời điểm Schiaparelli, Balenciaga, DIOR nổi lên, có một nhà mốt thiên tài bị lãng quên, đó là Charles James. Chiếc đầm Clover Leaf của James có cấu tạo chặt chẽ như một sáng chế khoa học: bộ khung corset và tùng váy hạ eo, không độn lên như chiếc lồng chim, mà chạy thoai thoải xuống như đồi núi, tỏa ra bốn phía tạo thành đóa hoa bốn cánh. Tự nhận mình là một nhà điêu khắc, kiến trúc sư, Charles James tỉ mỉ tạo ra những dáng đầm được tính toán đến mức khi nhìn ở mọi góc độ, có thể thấy được tổng thể trông như một bức tượng nghệ thuật. Di sản của ông được Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan New York vinh danh vào năm 2015, khi họ lấy ông làm chủ đề cho bữa tiệc Met Gala.

Chiếc đầm New Look kinh điển của DIOR

Thời gian gần đây, các ngôi sao Hollywood đều ưa thích việc tìm về với kho lưu trữ của các nhà mốt để tìm kiếm chút “bụi sao” còn sót lại. Gần đây nhất có Natalie Portman diện chiếc đầm Thiên nga của Christian Dior trên thảm đỏ Cannes, và trước đó Cardi B cũng mặc đầm Thierry Mugler, hay Sarah Jessica Parker với thiết kế của Charles James. Những chiếc đầm này đều có giá trị lịch sử văn hóa, nghệ thuật quan trọng. Những ngôi sao ngày nay khoác lên mình di sản, dường như có cảm giác họ đang đóng vai những người mẫu ngày xưa của Charles Frederick Worth, trình diện những thiết kế này lần đầu tiên. Không còn là cho những khách hàng nhìn ngắm, mà là những khán giả tò mò về bữa tiệc của những tháng ngày tươi đẹp đã qua.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: