Bài MINH NHẬT
Ảnh INTERNET
Các đô thị trở thành không gian phát triển vô hạn của thời trang. Đặc biệt khi ta coi thời trang như một “thực thể”.

Nếu thời trang là một thực thể
“Điều gì góp phần tạo nên một thành phố? Từ kiến trúc tới tâm lý con người. Từ khoảng không gian được chiếm giữ bởi các cá nhân, tới một tập hợp các không gian công cộng. Từ sự phát triển theo kế hoạch tới mở rộng vô tận” – trích đoạn giới thiệu của triển lãm City as Studio (Thành phố như không gian), được tổ chức tại Hong Kong vào tháng 4/2023. Ngoài những ý kiến trên, City as Studio bổ sung cho chính quan điểm của mình bằng cách giới thiệu cảnh quan đô thị như một không gian để thể hiện cá tính và sáng tạo, nơi bất kỳ ai và bất kì lĩnh vực nào cũng đều có tiềm năng để lại dấu ấn cá nhân. Và thời trang cũng là một phần trong đó.
Nếu coi thời trang là thực thể sống, thì đô thị là không gian lý tưởng để chúng phát triển. New York, Paris, London và Milan là trung tâm với hàng trăm địa điểm tầm cỡ để tổ chức tuần lễ thời trang hai mùa mỗi năm. Đây là những siêu đô thị không bao giờ ngủ, khi các hoạt động giao thương diễn ra nhộn nhịp và mật độ xưởng sản xuất dày đặc, là nơi những thợ thủ công lành nghề và các nhà mốt lâu đời chọn lựa. Trong bộ máy đô thị phương Tây đã phát triển, thời trang đang vận hành một cách cực kì trơn tru. Vậy còn những đô thị với quy mô nhỏ hơn nằm ở khu vực châu Á và cả những đô thị đang phát triển mà gần gũi nhất là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh? Liệu có cơ hội nào cho những đô thị này trong cuộc đua thời trang?

Vào ngày 30/11/2023, Pharrell Williams mang sàn diễn Louis Vuitton Menswear chớm thu 2024 đến Hong Kong. Và đây mới chỉ là bộ sưu tập (BST) thứ hai của Pharrell dưới vai trò Giám đốc sáng tạo dòng đồ nam cho Louis Vuitton. Mặc dù sớm đối với Pharrell, nhưng không hề sớm trong bối cảnh thời trang thế giới. Trào lưu tìm đến châu Á như một địa điểm phục vụ sàn catwalk rõ ràng đã không còn mới. Suy cho cùng, bên cạnh quang cảnh hiện đại đan xen cổ kính, châu Á còn là một thị trường tươi mới với những ngôi sao giải trí tiềm năng cùng sức mua khổng lồ. Góc nhìn của thương hiệu về đô thị châu Á được mở rộng hơn nữa, vượt ra khỏi 3 cái tên Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản khi Việt Nam bắt đầu trở thành một trong những địa điểm để thời trang phương Tây sản xuất hình ảnh.
Chuyến đi của nhà mốt Lemaire và nhiếp ảnh gia Osma Harvilahti tới TP. Hồ Chí Minh kết thúc bằng bộ ảnh chiến dịch Trên yên xe, nhằm quảng bá cho BST Xuân-Hè 2023. Christophe Lemaire và Sarah Linh Tran tìm đến Việt Nam khi nghĩ về chủ đề sự dịch chuyển. Đời sống tại đô thị lớn nhất Việt Nam hầu hết “ở trên đường”. Trong bộ hình, ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh thân quen với ba thế hệ gia đình cùng trên một chiếc xe gắn máy, những người phụ nữ mặc kín mít bộ áo chống nắng in hoa vừa đi vừa thả dáng, hay những người đàn ông tất bật trong trạng thái cân bằng bấp bênh, chở “cả một núi hàng” mà vẫn có thể trò chuyện và hút thuốc. Tóm lại, đời sống đô thị được biểu hiện theo nhiều kiểu khác nhau mà kiểu nào cũng bận. Trang phục từ thương hiệu Pháp hòa nhập hoàn hảo vào quang cảnh đô thị Việt Nam đang phát triển. Nhà mốt chia sẻ rằng: “Đằng sau những người địa phương, dưới chiếc mũ bảo hiểm là cấu trúc của toàn bộ cơ thể người, cũng như thành phố nơi cả xã hội sinh sống”.

Tương lai của “thực thể” thời trang?
Tháng 3/1998, Helmut Lang là nhà thiết kế đầu tiên giới thiệu BST thông qua internet và đĩa CD, tất cả đều phục vụ mục đích “giao tiếp bằng thời trang một cách bớt lạc hậu hơn”. Điều kì lạ là trong một ngành công nghiệp thay đổi theo mùa, phương thức trình bày vẫn không chịu cải tiến xuyên suốt gần 50 năm, tính tới 1998. Cũng trong thời điểm đó, Lang trả lời tạp chí WWD như sau: “Chúng ta đang ở giữa một cuộc cách mạng. Tất cả chúng ta đều biết, tất cả chúng ta đều nói về công nghệ. Và chúng ta cần phải sống cùng với công nghệ”.
Tới năm 2023, việc “sống cùng với công nghệ” có vẻ dễ dàng hơn bao giờ hết khi các hội nhóm hay cộng đồng ảo là một phần không thể thiếu. Và như vậy, đô thị ảo nhanh chóng trở thành một không gian tiềm năng để thời trang phát triển. Mùa Thu-Đông 2021, Balenciaga giới thiệu loạt thiết kế mới cùng Afterworld: The Age of Tomorrow, một trò chơi điện tử với thành phố chứa đựng những tòa nhà, công nghệ và cư dân. Người chơi sẽ đi qua 5 “ZONE” (vùng đất), trải nghiệm kiến trúc, thiên nhiên cũng như những ý tưởng được tạo nên bởi chính thương hiệu và dành riêng cho thời trang Balenciaga. Đô thị ảo không dừng lại ở mức độ ngắm nhìn và trải nghiệm thụ động, việc mua sắm ngay trong khi đang dạo chơi online tại trung tâm thương mại và những cửa hàng trực tuyến. Đây hoàn toàn là một điều khả thi nếu khách hàng có sẵn cho mình một ví tiền với đa dạng các đơn vị tiền ảo thịnh hành.
Tuy vậy, dù công nghệ thực tế ảo có tân tiến và hiện đại tới đâu, con người vẫn tồn tại và nhu cầu quần áo vật lý là một điều hiển nhiên. Trong bối cảnh đô thị càng ngày càng đi lên, tương lai của thời trang nằm ở công nghệ và những nỗ lực bền vững. Lúc này, đô thị hiện đại vừa đóng vai trò môi trường để ngành thời trang phát triển, và cũng vừa là kết quả của hoạt động sản xuất – tiêu thụ thời trang xanh.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: