Bài: Nam Thi
Từ tên gọi mang tính nhị nguyên của triển lãm Lặng yên… xôn xao!, hai họa sĩ Hương Trần và Đào Như đưa hình tượng hoa vào các tác phẩm tranh như một phương thức biểu đạt rung động và suy tư của mình, để thấy rằng, chỉ cần lặng yên cũng có thể chạm đến sự sống xôn xao và khi ta lặng yên ngắm nhìn cuộc sống, ngay cả sự bất toàn cũng thật bình an.

Sự an yên tĩnh lặng và vô tư của những bông hoa khiến 2 nữ họa sĩ dạt dào cảm xúc. Họ cho rằng chỉ cần lặng yên, ngắm nhìn, cảm nhận thì ta đã có thể chạm đến những vẻ đẹp nội tại của những đóa hoa, đó cũng là vẻ đẹp của cuộc sống đang xôn xao thầm chảy trong thâm trầm và tự tại nhưng lại mạnh mẽ khôn cùng.
Hương Trần và Đào Như là 2 nữ họa sĩ có niềm yêu mến đặc biệt đối với hoa – đối tượng tĩnh vật đại diện cho cái đẹp ngọt ngào, dịu hiền và sự mềm mại, thanh tao mà tạo hóa đã ban tặng cho cuộc đời, cũng như dành riêng cho phụ nữ. Mỗi khi lặng ngắm những bông hoa, ở họ đều gợi lên một sự đồng cảm riêng tư, rất tự nhiên, mà gắn kết rồi biểu đạt nó bằng hội họa.

Mọi sắc thái của hoa, dù được cắm trong bình hay vừa được cắt từ vườn nhà, có đôi khi là những đóa hoa dại bên vệ đường, chúng rung rinh trong gió dưới ánh nắng bảng lảng của buổi sớm mai lẫn chiều tà, tự do bung nở hay chỉ giản dị như đang ở độ úa tàn đều có sức lay động nội tâm hai nữ nghệ sĩ này.
NĂNG LƯỢNG CỦA LẶNG YÊN
Ấn tượng đầu tiên của người xem khi bước chân vào thế giới hội họa của hai nữ nghệ sĩ là một sự bình yên với tính nữ dâng lên ngập tràn. Chưa bàn đến yếu tố tạo hình, sắc độ mà tác giả lựa chọn cũng thẫm đẫm vẻ dịu êm, ngay cả khi màu của lá và bối cảnh đối lập với màu của hoa thì cũng không khiến ánh nhìn của công chúng cảm thấy xung đột, mà trái lại, thật sự hòa quyện và bình an.
Họa sĩ Hương Trần
• Thành viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
• Đã triển lãm cá nhân Hoa và Đời năm 2017 tại Hà Nội.
• Đóng góp tranh tại một số triển lãm đấu giá tranh gây quỹ từ thiện của Operation Smiles, Ban vận động Mỹ thuật và Ngoại giao Văn hóa Việt Nam – Tạp chí Heritage.
• Điện thoại liên hệ: 0904171455
Nhưng tất cả những cảm nhận trên mới chỉ là lớp ngoài khi xem tranh bằng thị giác, còn khi thưởng thức bằng cảm nhận và trải nghiệm ký ức, trong sự yên lặng suy niệm, ta có thể thấu cảm một mạch ngầm năng lượng đang chảy trong tác phẩm một cách tinh tế. Hoa là biểu tượng của cái đẹp. Nhưng thông qua sự yên lặng mới có thể giúp ta nhận ra được vẻ đẹp của hoa ngưng đọng trong không gian và chạm đến năng lượng sống mạnh mẽ ẩn chìm trong sự đơn giản, mềm mại nhất.

Lặng nhìn các tác phẩm của 2 họa sĩ, ta thấy vượt lên trên vẻ mong manh của hoa là nét trầm mặc, an yên, tự do và nồng nàn đến từ cuộc sống bình dị đời thường.
Ở họa sĩ Hương Trần, sự nữ tính và dịu dàng trong tranh chị rất đậm đặc, lối tạo hình của chị có một sự bung nở tương đối nhiệt thành. Bút pháp mềm mại, màu sắc trong trẻo, bảng lảng và xanh mướt, những cành hoa cứ la đà xôn xao trong không gian tĩnh lặng, tạo nên cảm giác bình an nhẹ nhõm cho người xem. Thậm chí, trong bức tranh đôi chim đang đậu còn dễ khiến người xem mong rằng chim đậu khẽ thôi không cành gãy mất. Thế nhưng, nếu dừng lại lâu hơn ở mỗi tác phẩm, ta nhận ra hoa của Hương Trần luôn có độ vươn tràn khắp hướng trong không gian như muốn tìm kiếm sự tự do, phóng khoáng trong chính tâm hồn của tác giả, một sự khao khát vượt qua những khuôn khổ để thỏa sức với cuộc sống này.
Còn ở tranh của họa sĩ Đào Như, người xem có thể cảm nhận về loạt tác phẩm tương đối rực rỡ khi chị chọn thể hiện những bông hoa đang “nhảy múa” trong sự nở rộ căng tràn. Nhưng lặng yên mà ngắm nhìn kỹ hơn một chút, ta sẽ thấy điểm xuyết trong đó đã có những đóa tàn, thậm chí cánh hoa đã rụng xuống dường như gợi lên cảm thức xao xuyến về thời gian của bao trải nghiệm đã qua. Nhưng thật bất ngờ, họa sĩ Đào Như lại cho rằng vẻ đẹp mà chị hướng tới đó là sự tự tại của những bông hoa, chúng dường như rất đỗi bình yên, không chút lo sợ, không chút vấn vương, chỉ đơn giản là rực rỡ trong mọi khoảnh khắc theo cách của riêng mình. Bút pháp của Đào Như thiên về những đường nét tự tin. Màu sắc của chị ấm nóng và thu hút. Điều này cho thấy sự tương phản trong cách thể hiện so với họa sĩ Hương Trần, nhưng cả hai đều tạo ra một tổng thể đồng nhất của triển lãm: Lặng yên… xôn xao!

TÍNH THIỀN NƠI XÔN XAO
Dù có cùng chung một không gian cô đọng của tĩnh vật, hai nghệ sĩ không chỉ khác nhau lối thực hành mỹ thuật, mà nội hàm tác phẩm cũng tồn tại sự khác biệt nằm ẩn trong nét lặng yên của hoa. Đó là yếu tố tạo nên vẻ xôn xao của cuộc sống và rồi vẻ xôn xao đó lại chuyển hóa thành an nhiên.
Họa sĩ, kiến trúc sư Đào Thị Như
• Thành viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
• Đã có nhiều tranh gây quỹ cho tổ chức.
• Điện thoại liên hệ: 0944130314
Bản thân người nghệ sĩ khi sáng tác, họ đặt “vân tay thẩm mỹ” của mình vào trong từng động tác. Sau khi thưởng thức những bức tranh này, tôi có dịp được trò chuyện với hai nữ họa sĩ. Họ đều là những người phụ nữ Hà Nội thanh lịch và nhẹ nhàng, sẽ ít ai biết rằng họ từng trải qua nhiều thăng trầm trong dòng đời. Thế nhưng, khi khán giả thưởng thức triển lãm Lặng yên… xôn xao! bằng cảm nhận nội tâm, hẳn sẽ thấy một điều rằng, vượt lên trên tất cả, giá trị cốt lõi chính là niềm yêu cuộc sống vô vàn và thiết tha. Phải chăng điều đó chính là tính thiền nằm trong bối cảnh cuồng xiết nhất.
Sự xôn xao của lòng nhiệt thành bừng nở hay sự xôn xao của ngưỡng cửa úa tàn và rụng rời, tất cả thực chất đều lặng yên như nhau. Chúng lặng yên bởi khuyết thiếu và bất toàn, bởi vô tư và nồng nhiệt. Chúng lặng yên, tĩnh tại để chào đón những ai thực sự đồng điệu bước đến. Vì trong nghệ thuật hay cuộc sống, chỉ khi ta đi vào tận đáy sâu tim mình, ta mới gặp gỡ muôn vàn trái tim khao khát kết nối. Và những bông hoa của Hương Trần – Đào Như sẽ nói cho ta nghe tất cả điều đó.
THÔNG TIN TRIỂN LÃM
Thời gian: từ ngày 8/3/2023 đến 17/3/2023.
Địa điểm: Nhà triển lãm Mỹ Thuật, 16 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội.