Quảng cáo 
Quy Nguyễn & Quang Lê
Tả Van trong tiếng H’Mông có nghĩa là “vòng cung lớn”. Ngôi nhà chung của cộng đồng đa văn hóa, nổi bật là người Giáy, người H’Mông, người Dao đỏ.
Sau sáp nhập, diện tích của Tả Van (nay là xã Tả Van) tăng gấp 03 lần, bao gồm thung lũng Mường Hoa, chân núi Hoàng Liên và các bản làng truyền thống. Từ khóa “trekking” trong hành trình của Tả Van mới, vừa là điểm bắt đầu của ngành du lịch, vừa là con đường đưa lữ khách đi trải nghiệm những dòng chảy đa chiều của thời gian.
Tả Van Giáy – Buổi sáng ở “làng Tây”
Năm 1997, Tả Van mới có homestay đầu tiên cho du khách cư trú. Đó là homestay của một cựu chiến binh người Giáy. Nhận thấy nhu cầu ăn uống, lưu trú, trải nghiệm văn hóa của du khách nước ngoài đi trekking từ Sa Pa, gia đình người cựu chiến binh đã quyết tâm bước vào ngành dịch vụ.
“Mùa đông lạnh giá, ông bà phải thức đêm đốt lửa cho khách sưởi ấm. Không có màn chống muỗi, ông phải tự lên rừng kiếm lá thơm, đốt khói xua muỗi. Nhà có mỗi cái nồi gang, hết dùng rán bánh mì, bánh kép rồi lại rửa sạch để luộc rau, nấu mì…” – Trích báo Tuổi trẻ.
2025, trên con đường chính đã trải bê tông của Tả Van Giáy, người ta mới vẽ thêm vạch sơn đường đón năm Ất Tỵ. Bạn sẽ nghe thấy tiếng trò chuyện bằng tiếng Anh, tiếng H’Mông, tiếng Việt, tiếng Giáy, đôi khi có cả tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý… Cũng trên con đường ấy, bạn sẽ tìm thấy lựa chọn thức quà sáng truyền thống: xôi cẩm, bánh nếp giã tay, bánh xốp, cho đến những lựa chọn mang cảm hứng phố thị như phở, bún chả… đến cả bữa lỡ kiểu Tây của waffle, burger, sandwich.
Chớp mắt gần 30 năm, Tả Van Giáy, hay còn được gọi là làng tây, nay đã đi xa trên bản đồ du lịch.
Tả Van Mông – Một buổi chiều Tây Bắc
Nếu Tả Van Giáy là nốt nhạc hiện đại, sôi động, thời thượng của vòng cung lớn Tả Van, thì Tả Van Mông là một chiều hoàng hôn yên bình, chậm rãi. Khoảnh khắc mà vạt nắng dư tàn muốn ở lại mãi trong vòng tay của núi.
Từ Tả Van Giáy về Tả Van Mông, hơn 10 phút trekking, bạn sẽ đến với một dòng chảy khác của thời gian. Thưa vắng tiếng xe, thưa vắng người, thưa cửa hàng và tiện ích. Đón bạn là bầu trời rộng bao la. Những thửa ruộng bậc thang nằm sát con đường mòn đi xuyên qua bản. Trong không gian ấy, tiếng nước chảy và tiếng côn trùng vang vọng đưa bạn về với ký ức của một thời xa vắng. Khi cuộc sống đời thường là những mảnh ghép mộc mạc, đơn sơ của vật chất, ấm êm cuộn mình vào vòng tay của thiên nhiên, như áng mây đang cuộn mình ngang thân núi.
Hành trình về Tả Van Mông, bạn sẽ bắt gặp mái nhà gỗ nằm xen mình giữa thửa ruộng bậc thang uốn dài. Em bé đi chân trần, nhảy trên những bậc ruộng đã đi qua mùa nước. Các chị, các cô người H’Mông bước thật chậm trên bờ ruộng chênh vênh…
Thưởng thức khung cảnh bình yên ấy, trong thanh âm của tiếng gà, chim hót, tiếng ai hát vọng từ phía xa, bạn sẽ tự hỏi, điều gì là quan trọng ở trên đời, vì sao phải bước đi thật vội.
Liệu chúng ta có thể sống huy hoàng mà chậm lại, như cách hoàng hôn đang khẽ khàng tắt nắng.
Giàng Tả Chải – Khoảnh lặng của hành trình
Đi xa hơn Tả Van Mông là Giàng Tả Chải, chủ yếu là nơi sinh sống của người Dao đỏ. Bên nằm bên rừng, nơi có con thác khổng lồ, trắng xóa cả mùa mưa. “Xa hơn”, ở đây vừa là góc nhìn về địa lý, vừa là góc nhìn của thời gian. Bạn đã đi một hành trình từ nhịp sống tiện nghi, về với sự mộc mạc, nguyên sơ của núi rừng Tây Bắc. Tổng chiều dài con đường dài chưa đến 10km, nhưng xúc cảm đã đi xa bất tận.
Ở Giàng Tả Chải, thiên nhiên là thành phần chính, trong bữa cơm và chuyến hành trình. Mâm cơm mời khách ở sân trước của ngôi nhà cheo leo bên sườn núi. Cơm được nấu trong căn bếp mộc mạc. Rau xào, rau luộc, trứng rán được nêm nếm theo khẩu vị của ông bà.
Bạn có nhớ cảm giác của bữa cơm đầu tiên khi trở về nhà, sau một thời gian đi đâu đó thật xa? Từ Hà Nội, 6 tiếng trên xe đi Sa Pa, 30 phút từ trung tâm thị trấn về bản Tả Van Giáy, rồi trekking nửa ngày để về với bữa cơm ở Giàng Tả Chải. Ngay khi vừa nhìn thấy nụ cười của ông bà, thấy mâm cơm, bạn biết, mình đã đi xa một hành trình xứng đáng.
Sự chân thành của Giàng Tả Chải ôm lấy bạn, để bạn được ngồi yên mà cảm nhận lại về cả chuyến hành trình. Từ nhịp phát triển sôi nổi, giàu chất thơ của Tả Van Giáy, đến nhịp điệu chậm rãi, bình yên, và dịu dàng của Tả Van Mông, Giàng Tả Chải. Đâu đó bên trong, bạn có thể cảm nhận cách vùng đất Tả Van đang trưởng thành trên hành trình du lịch, thực ra cũng giống như con người chúng ta.
Trong cuộc sống hiện đại hối hả, chúng ta cần sự quyết đoán, cần đi cùng nhịp của dòng chảy đương thời, cũng cần những bước đi chậm lại để dưỡng nuôi và tạo khoảng lặng cho cảm xúc. Trong khoảng lặng ấy, ta đi ngược về quá khứ, ta mơ mộng về tương lai, ta nhìn thấy mình trong hiện tại. Ta đón một hơi thở dài, rồi lại tiếp tục hành trình của những điều xứng đáng.
Xem thêm bài viết liên quan:
