Quảng cáo 
Thái A
Cùng tìm hiểu lý do du khách đến Hà Nội phải nhanh nhanh chóng chóng tìm những hàng quán giải nhiệt và những món đặc sản làm nên thương hiệu của Hà thành mùa hè.
Mùa hè Hà Nội có gì đặc biệt?
Ai đã đến, đã sống ở đất Bắc chắc chẳng xa lạ gì với cái nóng mùa hè. Nó thật sự rất khác với kiểu nóng của sa mạc Trung Đông, cũng chẳng giống với khí hậu nhiệt đới ở Indonesia, Thái Lan hay ở miền Nam Việt Nam.
Dưới tán cây xà cừ, phượng vĩ là những đốm nắng buổi trưa xuyên tán lá, từ sáng sớm cho tới lúc mặt trời đi ngủ là một bầu không khí oi nồng, lúc nào cũng như nhấn chìm con người trong một thứ đặc quánh vô hình, nhất là quãng thời gian tháng 5, 6. Nhưng, đó lại là đặc sản của miền Bắc đấy! Vào những ngày này, trừ khi có việc bắt buộc, còn nói chung người thành phố hay nông thôn đều lựa chọn hạn chế ra đường. Dân công sở nhàn nhã làm việc trong phòng máy lạnh, bà nội trợ vừa chăm chút việc nhà vừa để mắt tới lũ trẻ không cho chúng nó chạy ra đường phơi nắng.
Rất khó giải thích tường tận thế nào là nóng tháng 5, tháng 6 của miền Bắc, nhất là ở các đô thị có mật độ bê tông hóa cực kỳ cao. Ánh nắng được hấp thu bởi mặt đường, các mảng bê tông cốt thép suốt cả ngày, để đến tối lại phả ra không gian làn hơi nóng khiến da người ẩm ướt. Cộng thêm tiếng ve ra rả từ sáng tới chiều muộn, thêm tiếng động của dòng xe di chuyển không ngớt trên đường, thời tiết mùa hè quả là thử thách khắc nghiệt cho con người và lúc đó, chẳng gì khiến người ta chờ mong hơn là những cơn mưa rào giải nhiệt cho mặt đất. Nhưng mưa thì không phải lúc nào cũng có, còn các thú vui trần thế chuyên dùng để xua tan cái nóng, cái oi bức thì may mắn thay, ở vùng đất trù phú cây trái này lại luôn hiện hữu.
Những món giải khát mùa hè biến thành nét văn hóa Hà thành
Đầu tiên phải kể tới các loại đồ uống, tất nhiên là ướp lạnh rất được mọi thế hệ ưa thích. Mùa hè, cánh đàn ông nếu không có việc gì gấp rút chắc chắn khoái nhất tụ bạ quanh chiếc bàn nhựa sứt sẹo, say mê thưởng thức ly bia hơi thơm nức có lớp bọt trắng. “Ngon nhất là bia hớp đầu của bom mới mở”. Dân sành bia quy ước chắc chắn như vậy về những cốc bia được rót ra ngay sau khi khui thùng bia mới mà vẫn được gọi một cách rất xuồng xã là “bom bia”. Chẳng cần cao lương mỹ vị gì, đi kèm với bia luôn là củ lạc, bìa đậu phụ, sang trọng hơn chút là con cá hấp, đĩa rau xào, chỉ cần có bia là cánh đàn ông không phân biệt thứ bậc giai tầng giàu nghèo, ai cũng hoan hỉ đón dòng men thơm vị hublon (hoa bia), làm dịu mát cơ thể tưởng chừng đang bốc hơi xì xèo vì ánh nắng ban trưa.
Lớp học sinh, sinh viên không ưa chuộng lắm đồ có cồn thì đặc biệt chuộng các loại nước trái cây có ga ăn cùng các món đậm chất tuổi teen: bò bía, xiên que, trái cây dầm… được bán khắp nơi. Tại Hà Nội, các cô cậu học sinh chuộng nhất việc rủ nhau lên hồ Tây, hồ Trúc Bạch đón gió, ở đây các bạn kiên nhẫn xếp hàng mua kem từ của hàng kem đã có tuổi gần nửa thế kỷ, lang thang đạp xe với bịch trái cây dầm chua ngọt treo lủng lẳng trên ghi đông. Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng bây giờ ít gặp, có điều chở trà sữa, matcha, sữa chua dẻo thì đâu đâu cũng thấy.
Len lỏi vào các ngõ xóm và nhất là chợ dân sinh của các thành phố miền Bắc như Hà Nội, Hải Phòng…, người ta phải choáng ngợp vì sự phong phú của các món ăn chơi mùa hè, món nào cũng ngon ngọt, chua cay, mặn mòi, dù khác nhau về hương vị nhưng đều có cái chung, đó là giúp con người thấy sảng khoái hơn khi những cơn nóng hầm hập tràn xuống từ bầu trời xanh ngắt không một gợn mây. Thông dụng nhất là các món chè. Người Bắc rất chuộng chè hạt sen, đỗ xanh, đỗ đen, có vị ngọt sắc, ăn cùng thạch lá găng thơm mát, vừa ăn chè vừa nếm náp cái vị lạnh buốt của vụn hạt đá bào, dễ ăn mà lại nhiều dinh dưỡng. Thế mới sinh ra câu chuyện cả nhà có khi bỏ bữa cơm truyền thống, chỉ đợi ra đường ăn vài cốc chè là đủ qua cơn nóng bức bối ban ngày.
Từ các loại trái cây thì tất yếu sinh ra món nước ép, sinh tố theo mọi trường phái, có nơi thích mix vị kiểu như bơ trộn sầu riêng, mãng cầu với xoài, dứa ép cùng quả cóc… Trào lưu mix vị này xuất phát từ miền Nam và từ lâu đã chinh phục khẩu vị có phần khá tính tế của người miền Bắc. Sau này dù các loại trà sữa Đài Loan tràn về chinh phục trái tim giới trẻ thì các hàng sinh tố, nước ép vẫn chẳng bao giờ thoái trào, thậm chí còn bùng nổ mạnh mẽ hơn do niềm tin về đồ uống organic đã lan tỏa sâu rộng tới cộng đồng.
Mà organic nhất có lẽ vẫn cứ là các loại nước trái cây ngâm đường truyền thống. Hàng chục năm trước, nhà nào ở Hà Nội chẳng tự ngâm bình mơ, dâu và cầu kỳ nhất là ngâm sấu với đường, qua nửa năm bình sẽ tiết ra nước cốt màu đỏ son (từ quả dâu) hay vàng hổ phách, sóng sánh như mật (từ quả mơ, mà ngon nhất là mơ Hương Tích mọc cheo leo trên những vách đá hiểm trở ở chùa Hương). Từ nước cốt trái cây đó, các bà, các chị sẽ pha thêm nước lọc, gia giảm chút đường, mật ong, thêm đá cho đủ độ lạnh mát để lũ trẻ nhấm nháp. Kiểu pha chế gia đình này bây giờ không giữ được chân thế hệ gen Z, chỉ làm hài lòng các bậc phụ huynh ngại ra đường trong cái nóng oi ả mùa hè.
Mà đó mới chỉ là sơ lược vài kiểu đồ uống dân dã của phố phường nơi đất Bắc. Kể sao cho hết các món mát lành như tào phớ chân trâu, nước mía ép cùng quả quất, nước nhân trần đun cùng vài lát cam thảo có vị thơm dịu nhẹ… Nếu có ai dành thời gian đi ghi chép tỷ mỷ, chắc số lượng đồ uống mùa hè phải lên tới đơn vị nghìn. Bởi chẳng phải vô cớ từ xưa các cụ đã có câu “ăn Bắc, mặc Nam”. Với việc đồ ăn thức uống, dù trang trọng hay để chơi chơi thì chẳng bao giờ qua loa được. Vậy nên, nóng đến đây thì cứ kệ, kiểu gì chẳng có món đồ uống mát dịu nào đó đang chào mời.
Bia hơi Hà Nội: Các quán bia hơi khu vực Đường Thành, Phùng Hưng (quận Hoàn Kiếm); bia hơi khu vực phố Đội Cấn, Ngọc Hà, Hoàng Hoa Thám, Quán Thánh (quận Ba Đình),
Chè: Chè Mười sáu (phố Ngô Thì Nhậm, quận Hoàn Kiếm), Chè bà Thìn (phố Bát Đàn, quận Hoàn Kiếm), Chè 4 Mùa (phố Hàng Cân, quận Hoàn Kiếm)
Khám phá thêm về mọi ngõ ngách, ẩm thực Hà Nội phố: truy cập ấn phẩm Heritage Guide Hà Nội
