Bài: Nguyệt Phạm
Ảnh: Nguyễn Quang Ngọc
Hoa cà phê không xa lạ gì với những cư dân phố núi hay những du khách phải lòng cao nguyên. Thế nhưng không phải ai cũng tường tận về loài hoa này, hãy thử một dịp thưởng thức đại cảnh những đồi xanh phủ trắng màu hoa thân thuộc. Một cảm giác lạ, quen hoà lẫn sẽ theo bạn dệt nên một ký ức mới về vùng đất nên thơ này.

Ngắm hoa cà phê chưa bao giờ có trong lịch trình của tôi và cũng như hầu hết du khách đến Đà Lạt. Đó là một gợi ý quá đáng yêu của cô bạn là nông dân thứ thiệt ở đây. Và, tôi đã có một trải nghiệm vừa độc đáo vừa mãn nhãn vào những ngày tháng 2 nhiều sương và thơm ngát.
Thường thì hoa cà phê ở các vùng khác nở rộ vào khoảng tháng 12 hoặc tháng 1, tuy nhiên ở Đà Lạt và Lâm Đồng nói chung thì hoa cà phê nở rộ vào tháng 2 đến tháng 3. Cho nên, du khách đến cao nguyên tầm thời gian này có thể kết hợp săn mây và trải nghiệm ngắm hoa vì đây cũng chính là thời điểm Đà Lạt có những lũng mây đẹp nhất trong năm. Cũng thật trùng hợp, cung đường ngắm mây lại rất thuận tiện để đến những đồi cà phê xanh mướt.
Cung đường hoa trắng
Vì hoa cà phê mỗi năm chỉ nở một mùa nên gần như chưa có tour riêng để phục vụ cho nhu cầu ngắm hoa nhưng cái hay của những cung đường tự thiết kế nằm ở chỗ bất ngờ, những điều ta gặp trên đường đôi khi còn đáng giá hơn mình mong đợi.

Buổi sáng sớm xuất phát từ trung tâm Đà Lạt theo đường Quốc lộ 20 hướng về Cầu Đất, bạn có thể ghé vào đồi Đa Lộc để ngắm biển mây dâng đầy dưới thung lũng, bên kia đồi là rừng thông trầm mặc hoặc những nhà kính trồng hoa, trồng rau củ như đang say giấc. Khi mặt trời lên, sương mây tan, tiếp tục hành trình dọc theo Quốc lộ 20, ở xã Xuân Thọ có Đường hầm Hỏa Xa – đây cũng là một điểm khám phá, chụp ảnh khá độc đáo. Trên đoạn đường này, ngay bên đường bắt đầu có những vườn cà phê nở hoa. Tuy nhiên, ngắm hoa đẹp nhất phải đi đến đầu thị trấn Cầu Đất vì nơi đây là một trong những điểm trồng cà phê Arabica nhiều và ngon nhất thế giới.
Từ Quốc lộ 20, rẽ phải là đi xã Xuân Sơn, đi vào khoảng 1 km bên đường toàn rẫy cà phê. Từ trên xe bạn đã có thể tận hưởng cảm giác đi giữa rừng cà phê bạt ngàn. Do địa hình đồi dốc đặc trưng nên ngay ở trên đường, bạn có thể ngắm toàn cảnh đồi, những bông cà phê trắng nở dày đặc trên cành, từ xa như những bông tuyết trắng đậu trên cành lá. Gần xa, thấp cao, hoa cà phê tạo thành những lớp tuyệt đẹp trong sương sớm mai. Trên những cung đường quê vắng vẻ, thỉnh thoảng lại gặp những tốp học sinh đạp xe đi trong mờ sương, một hình ảnh đẹp đẽ, tinh khiết và thanh bình. Bạn nên đi ngắm hoa tầm 6 đến 7 giờ sáng, nắng vàng, gió nhẹ và cái lạnh buổi sáng làm dậy hương ngào ngạt, đi xa tầm vài trăm mét cũng nhận ra. Hương cà phê gần giống với hương nhài lại kết hợp với mùi của cỏ khô, hơi sương và cái lạnh sẽ tạo nên cái tình mát, mềm, trong veo.

Nếu muốn thay đổi quang cảnh và cũng không muốn phải dậy sớm đi khoảng 20km từ trung tâm Đà Lạt để ngắm hoa cà phê thì bạn có thể đi từ chiều hôm trước ngắm hoàng hôn buông xuống trên triền đồi hoa cà phê rồi về homestay ngủ, sáng hôm sau ra đồi chè đón mây, quay lại homestay ăn sáng và đi ngắm hoa cà phê trên đường về lại Đà Lạt. Khu vực thôn Đất Làng, ngay đầu thị trấn Cầu Đất và xã Xuân Sơn đều dễ dàng tìm một homestay xinh xắn.
Mùa con ong đi làm mật
Hẳn mật ong hoa cà phê Lâm Đồng, Đà Lạt không còn xa lạ với chúng ta nhưng có bao giờ bạn nghĩ “trên đường thiên lý” mình vô tình gặp trại nuôi ong đang vào mùa cho mật? Đây quả là một trải nghiệm bất ngờ và đáng nhớ với tôi. Trên quốc lộ 20 trên hướng đi Cầu Đất, đoạn gần đến Đường hầm Hoả Xa, có rừng thông bên đường, thường người ta đặt là trại nuôi ong ở đây, trên đường dẫn vào vùng trồng cà phê thích hợp để ong bay đi tìm mật.

Bầy ong thường sẽ di chuyển theo mùa hoa trong năm, tháng hoa nhãn, hoa dừa nở ở miền Tây, tháng thì lấy mật cao su ởBình Phước, ong chỉ về Đà Lạt trước kỳ hoa cà phê đầu tiên nở khoảng 10 ngày. Hoa cà phê nở đầu mùa tỏa mùi hương nồng nàn pha lẫn vị ngọt ngào khiến những chú ong mải mê hút mật. Nếu đi trong vườn cà phê bạn sẽ gặp những chú ong say hương, say mật mà quên luôn sự hiện diện của con người. Sau kỳ hoa nở đầu tiên khoảng 2-3 tuần, người ta có thể thu hoạch mật.
Quy trình thu mật ong có nhiều công đoạn khá đẹp mắt, dưới gốc thông người ta giăng lưới và ung khói mù mịt để lấy những vỉa mật chuẩn bị cắt đầu bịt sáp và cho vào thùng quay ép lấy mật. Các công đoạn nghe có vẻ đơn giản nhưng đối với những du khách lần đâu chứng kiến cảnh lấy mật ong thì không khỏi ngạc nhiên.