Phương Nguyễn

Là thủ phủ của vùng Thượng Miến Điện (Upper Myanmar), cũng là kinh đô của hoàng triều cuối cùng, Mandalay mang trong mình một dòng chảy văn hoá xuyên suốt chiều dài lịch sử đất nước, có thể xem là trung tâm tinh hoa của một Myanmar kỳ vĩ.

Chùa Khuthodaw, nơi có bộ kinh Tam Tạng được tạc trên đá

Là đô thị lớn thứ hai Myanmar (sau Yangon), Mandalay tập trung nhiều chùa chiền, các di tích Phật giáo nguyên thuỷ (Theravāda), vốn là tông phái Phật giáo truyền thống ở quốc gia này. Chúng tôi bắt đầu hành trình mùa xuân của mình bằng cách viếng thăm hai danh thắng Phật giáo nổi tiếng nhất Mandalay: chùa Mahamuni và chùa Kuthodaw.

Quần thể chùa Mahamuni được xem là khu vực hành hương quan trọng thứ nhì đối với đại đa số dân Myanmar (chỉ xếp sau chùa Shwedagon ở Yangon). Ngôi chùa vĩ đại này được xây dựng từ cuối thế kỷ 18, để thờ phụng một bức tượng Phật mà các Phật tử rất mực kính ngưỡng. Mỗi khi đến lễ bái, các Phật tử thường cung kính mang vàng lá đến dát vào thân bức tượng. Qua thời gian, các sư tăng trong chùa cho rằng, bức tượng hiện nay đã dày thêm khoảng 15cm, do lượng vàng lá được dát thêm vào.

Một chú tiểu trong chùa Hsinbyume ở ngoại ô Mandalay

Đi tiếp về hướng đông bắc, vòng qua bức tường thành bằng gạch đỏ của cố cung Mandalay tráng lệ, chúng tôi đến một quần thể Phật giáo thậm chí còn quy mô và kỳ vĩ hơn cả chùa Mahamuni, đó chính là ngôi chùa Kuthodaw cùng với bộ Tam tạng thánh điển được tạc bằng đá cẩm thạch vô cùng độc đáo. Chùa Kuthodaw được xây dựng vào 1857, như một phần của hoàng cung Mandalay khi đó. Với hơn 700 ngọn tháp nhỏ, bên trong mỗi ngọn tháp là một phiến đá cẩm thạch cao 1,5m và rộng 1m, trên mỗi phiến đá được chạm khắc các dòng kinh Tam Tạng (Pali) bằng tiếng Miến Điện. Công trình kỳ vĩ này có thể gọi là một kỳ quan, và khi nhìn được toàn cảnh ngôi chùa mới thấy được công lao to lớn của những người đã tạo nên cuốn sách cẩm thạch khổng lồ này.

Rời quần thể chùa tháp, chúng tôi hướng về phía nam thành phố, nơi có danh thắng nổi tiếng không kém, chính là cây cầu xây bằng gỗ teak dài 1,2km và có tuổi đời hơn 200 năm – cầu gỗ U Bein. Trong hầu hết sách vở ghi chép về đất nước Myanmar, hầu hết đều công nhận rằng U Bein chính là cây cầu gỗ teak dài và cổ xưa nhất thế giới. Không những thế, cây cầu có đến hơn 1.000 trụ gỗ to này còn được xem là một trong những nơi ngắm hoàng hôn đẹp nhất mà du khách khi đến Myanmar không nên bỏ qua. Quả vậy, với sự thanh bình và trong trẻo của thiên nhiên, sự kỳ vĩ và lớn lao của công trình gỗ có hàng trăm năm tuổi, cộng với vẻ đẹp hồn nhiên và thân thiện của người bản địa, đây là một trong những nơi ngắm ánh mặt trời diễm lệ nhất mà chúng tôi từng đến.

Tượng Phật dát vàng trong chùa Mahamuni

Mandalay thú vị không chỉ có các di tích Phật giáo độc đáo trên mọi nẻo đường, thành phố này còn chứa đựng những nét duyên ngầm vô cùng dễ thương. Trong suốt dòng chảy hình thành và phát triển của mình, Mandalay chịu ảnh hưởng rất lớn của những người nhập cư đến từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Những người gốc Hoa di cư đến đây và tạo cho Mandalay một phong cách sống và một nền ẩm thực giao thoa phong phú vô cùng. Khác với Yangon bị cấm xe máy hoàn toàn, ở đây, du khách có thể thuê một chiếc xe máy rồi tha hồ tự mình khám phá mọi ngõ ngách trong thành phố, nếm trải thức ăn đường phố phong phú và hấp dẫn. Cũng có thể chạy xe thong dong dọc theo bờ thành cổ, chạy ra tận bờ sông Ayeyarwady lộng gió, nơi thượng nguồn của con sông mẹ, nơi mà dòng nước rồi sẽ chảy dọc theo chiều dài đất nước, xuyên qua những đô thị lớn như Bagan và Yangon, để rồi cuối cùng xô nhau đổ ra biển lớn…

Kết thúc hành trình khám phá Mandalay – những ngày mải mê chạy theo bóng mặt trời dịu dàng ở đất Miến Điện, đọng lại trong chúng tôi là những cảm giác êm đềm, khoan thai bước vào một năm mới với hy vọng bình an. Bình minh lên rồi hoàng hôn xuống, vạn vật thay đổi theo chu kỳ của cuộc sống. Những màu sắc mới mẻ thoắt hiện ra rồi lại tan đi nhanh chóng, như dòng nước chảy không ngừng, chỉ có những đền đài cẩm tú, những công trình kiến trúc tôn giáo kỳ vĩ là vẫn còn đó, xuyên qua thời gian càng đẹp hơn bội phần…

Cầu U Bein - cây cầu gỗ teak dài và cổ xưa bậc nhất thế giới

Từ Bagan hoặc Yangon, có thể đến Mandalay bằng xe đêm liên tỉnh, tàu hỏa hoặc máy bay.
Trong nội đô Mandalay có thể thuê taxi (tự thoả thuận giá) hoặc xe gắn máy tự lái, thủ tục rất đơn giản.

Về ăn uống: Mandalay có đầy đủ các nhà hàng từ thấp đến cao, phục vụ thức ăn bản địa hoặc các món quốc tế, phong vị chủ yếu được pha trộn giữa hương vị truyền thống Myanmar và Trung Quốc.

Một vài lưu ý khi vào chùa: tránh mặc váy ngắn hoặc quần ngắn qua gối, phải bỏ giày dép ra trước khi bước vào điện thờ hoặc bên trong khuôn viên nhà chùa.