Bài HẰNG NGA
Ảnh INTERNET

Ngôn ngữ thời trang hiện hữu như biểu tượng trong các thước phim điện ảnh kinh điển đã trở thành dấu ấn trong văn hóa đại chúng toàn cầu.

Cher Horowitz trong Clueless đã đẩy phong cách Preppy trở thành xu hướng lớn

Biểu tượng hóa một món đồ

Trong số tạp chí Heritage Fashion 11/2023: SOUL OF THE CITY, có một câu hỏi được đặt ra trong bài viết Không gian sống của thời trang: Sẽ như thế nào nếu ta coi thời trang là một “thực thể”? Câu hỏi đó trùng khớp với chia sẻ của Giám đốc sáng tạo Alessandro Michele: “Trang phục có khả năng phản chiếu hình ảnh của chúng ta trong nhiều chiều không gian. Việc ăn diện tương đương với việc vượt qua ngưỡng biến đổi, nơi chúng ta trở thành một thực thể/con người khác”. Như vậy, khác với sàn diễn, thời trang trong thế giới điện ảnh có đủ quyền năng để khắc họa được nghề nghiệp, bối cảnh đời sống, tính cách và tầng lớp nhân vật. Hãy coi nó như một ký ức tập thể, mà qua đó mọi người sẽ cảm thấy thân thuộc và dễ dàng cảm nhận về lịch sử, văn hóa, xã hội.

Sẽ không quá lời khi nói rằng sự cộng hưởng giữa thời trang và điện ảnh góp phần khẳng định vị thế cho thương hiệu trong tiến trình lịch sử. Như nhân vật Cher Horowitz trong bộ phim Clueless (Rơi vào bẫy tình) đã đẩy phong cách Preppy, lối ăn mặc ưu tú và chuẩn mực của giới học sinh thượng lưu, trở thành một xu hướng lớn của thập niên 1990. Đặc biệt, đôi giày Mary Janes với thiết kế quai giày vắt ngang mu bàn chân xuất hiện dày đặc trong các thước phim, như mang nhiệm vụ đưa thời trang hướng tới một thời kỳ mới. Từ đó tới nay, mẫu giày này liên tục xuất hiện trên sàn catwalk của nhiều nhà mốt danh tiếng như CHANEL, Miu Miu, Sandy Liang… với diện mạo được sáng tạo không ngừng.

Trang phục cổ điển của Lady Gaga trong House of Gucci

Trên hết, các nhà làm phim không chỉ chú ý đến tính thẩm mỹ mà còn muốn truyền tải những thông điệp xã hội thông qua trang phục. Trước đó, đã nhiều lần găng tay opera được vinh danh như một biểu tượng quyền thế, đúng với cách mà nàng Marilyn Monroe trong Gentlemen Prefer Blondes (Quý cô tóc vàng, 1953) thu hút khán giả. Tuy nhiên, như nhiều xu hướng thời trang khác, găng tay opera cũng dần chìm vào dĩ vãng bởi sự thay đổi của thẩm mỹ xã hội. Gần đây, bộ phim Little Women (Những người phụ nữ bé nhỏ, 2019) xuất hiện như một cú hích góp phần làm sống dậy câu chuyện thời trang đầy cảm hứng. Nếu chi tiết Meg (Emma Watson thủ vai) lần đầu tham dự vũ hội Moffats sang trọng với đôi găng tay opera đại diện cho chuẩn mực xã hội, thì cô em Jo lại từ chối nhằm phản ánh tinh thần tự do, độc lập của nhân vật. Ngay lập tức, các nhà mốt hàng đầu như Valentino, Fendi, Balenciaga đã tái sinh món phụ kiện nhỏ bé trở thành biểu tượng phong cách, tạo điểm nhấn độc đáo và sự táo bạo trong thế giới thời trang hiện đại. Sự trở lại mạnh mẽ của găng tay opera trên sàn diễn chứng tỏ sự tác động thời trang trong điện ảnh đối với văn hóa đại chúng là vô cùng lớn.

Vượt thời gian để phát triển

Khi nhắc tới biểu tượng thời trang điện ảnh, giới mộ điệu toàn cầu sẽ liên tưởng ngay đến hình ảnh của minh tinh Audrey Hepburn diện chiếc váy Little Black Dress trong bộ phim Breakfast at Tiffany’s (Bữa sáng ở Tiffany, 1961). Thời trang trong những thước phim kinh điển không những mang đến viễn tưởng tươi đẹp cho khán giả về một phong thái sành điệu và lộng lẫy, mà còn khiến người ta khao khát được sống lại trong thời kỳ xã hội của tác phẩm đó. Khi nhắc đến Y2K, từng có nhân vật Regina George trong Mean Girls (Cô nàng lắm chiêu, 2004) là bảo chứng cho lối ăn mặc tiêu biểu của thập niên 2000: quần ống loe cạp thấp, váy chữ A kẻ sọc, đầm cúp ngực, áo cardigan, tracksuit thể thao, đồ đính đá. Trải qua gần 2 thập kỷ, một lần nữa Y2K trở thành điểm sáng của làng mốt, nhờ hiện tượng đến từ Euphoria (Lâng lâng, 2019), bộ phim học đường Mỹ được giới trẻ trên khắp thế giới yêu thích. Không chỉ sử dụng trang phục làm công cụ giao tiếp mạnh mẽ, mà còn mang đến tính nghệ thuật và sự đổi mới cho thời trang Y2K.

Amy March (Florence Pugh) có phong cách thời thượng trong phim Little Women

Sự nở rộ của những bộ phim làm về lịch sử các nhà mốt lâu đời trên thế giới cũng khiến vòng xoay của thời trang trở nên khó đoán. Khi Coco Chanel giới thiệu skirt suit (váy âu phục) vào năm 1914, mấy ai biết được sự quay lại đầy mạnh mẽ và sáng tạo của skirt suit sau khi bộ phim Coco before Chanel ra mắt năm 2009. Hay ngay trong cộng đồng thời trang theo đuổi xu hướng, khi việc xóa bỏ ranh giới về giới tính trong trang phục tưởng chừng đã bị lãng quên, thì những thước phim đến từ Yves Saint Laurent (2014) như một “cỗ máy thời gian” đưa phụ nữ trở về với những bộ suit tuxedo lịch lãm. Tác phẩm nổi bật gần đây cho thể loại này là House of Gucci (Gia tộc Gucci, 2021) không chỉ làm sống lại câu chuyện kịch tính của gia tộc Gucci mà cả các thiết kế cổ điển trong kho lưu trữ của nhà mốt.

Chẳng biết từ khi nào, những cô nàng say mê ăn diện theo phong cách Pháp, được gọi tên là Parisian Chic, lại xâm chiếm thẩm mỹ toàn cầu. Rất có thể là tác động mạnh mẽ của cô nàng Andrea Sachs trong The Devil wears Prada (Yêu nữ hàng hiệu, 2006). Cho đến năm 2020, màn biến hóa thành cô gái Pháp trong bộ phim Emily in Paris vẫn cho thấy sức ảnh hưởng của thời trang trong môi trường doanh nghiệp, đặc biệt là thế giới của tạp chí thời trang danh tiếng. Và để kể tên một tác phẩm điện ảnh đã làm khuynh đảo giới thời trang trong năm 2023, chắc chắn ta không thể bỏ qua Barbie. Búp bê Barbie là hình mẫu phong cách của nhiều cô gái, và một lần nữa, nhờ điện ảnh mà màu hồng đã phủ kín tủ đồ lẫn mạng xã hội của mọi tín đồ thời trang. Nếu coi điện ảnh là kho tàng lưu trữ giá trị thời đại, thì thời trang là nguồn cảm hứng dễ cảm thụ, phát triển qua từng thế hệ. Như vậy, những tác phẩm điện ảnh kinh điển vượt thời gian đã biến thời trang thành biểu tượng để mọi thế hệ cùng thưởng thức.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: