Heritage tổng hợp
An Giang là vùng đất lâu đời với nhiều nét văn hóa và phong tục đa dạng. Dù đã trải qua nhiều sự thăng trầm của lịch sử nhưng vùng đất này vẫn còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa độc đáo, thể hiện được nếp sống đa dạng, tốt đẹp của người dân nơi đây, đặc biệt là các di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang. Đến nay, những giá trị văn hóa này vẫn được gìn giữ và phát triển, trở thành điểm thu hút khách du lịch đến thăm An Giang hàng năm.
Khung cảnh dưới chân núi Cấm An Giang
(Ảnh: Báo Nhân Dân)
1. Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam
Nhắc đến An Giang chắc chắn sẽ không thể bỏ qua một trong những lễ hội nổi tiếng và lớn nhất vùng đất phía Nam, đó là Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được diễn ra từ ngày 22 đến ngày 27 tháng 4 âm lịch hàng năm, tại phường Núi Sam, TP.Châu Đốc. Đây cũng là một di sản văn hóa ở An Giang thu hút bậc nhất khách du lịch đến hàng năm.
Trong suốt thời gian này, sẽ có nhiều lễ nhỏ và nghi thức được diễn ra, bao gồm: lễ phục hiện rước tượng bà từ đỉnh núi Sam xuống miếu thờ, lễ Tắm bà, lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu và 2 vị phu nhân, lễ Túc yết, lễ Xây chầu, lễ Chánh tế và lễ Hồi sắc. Người dân và du khách có thể đến và tham dự suốt kỳ lễ, hoặc đến vào lễ chính diễn ra vào đêm 25 rạng sáng 26.
Ngày 19/12/2014, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội Vía Bà được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang năm 2014
(Ảnh: Art Travel)
2. Lễ hội đua bò Bảy Núi
Lễ hội đua bò Bảy Núi là lễ hội truyền thống của người dân tộc Khmer, thuộc lễ Sen Dolta (lễ cúng ông bà) được diễn ra vào cuối tháng 8 âm lịch hàng năm. Trong ngày này, các thanh niên từ phum, sóc sẽ mang cặp bò đến cày ruộng giúp nhà chùa. Sau đó, mọi người sẽ chọn từng đôi bò bắt cặp với nhau và tham gia đua bò trên chính thửa ruộng vừa cày xong.
Hoạt động này không chỉ mang giá trị tinh thần cao cho người dân nơi đây, mà còn giúp cầu phước mùa màng bội thu cho bà con nông dân. Vì mang lại nhiều giá trị văn hóa độc đáo của một bộ phận người dân tộc, Lễ hội đua bò Bảy Núi đã được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa An Giang, và cấp Quốc gia nói chung.
Vào ngày 19/01/2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa hoạt động này vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội đua bò là một món quà tinh thần cho người dân Khmer sau những ngày lao động vất vả được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang
(Ảnh: Báo Lao Động)
3. Kinh lá buông
Kinh lá buông, hay còn gọi là Satra, là một loạt thư tịch cổ được viết bằng tiếng Khmer. Điểm đặc biệt ở đây là thư tịch cổ này đã được viết trên lá buông, xuất hiện từ khoảng thế kỷ thứ XIX. Kinh lá buông chứa được nhiều triết lý sống và nhân sinh quan theo Phật Giáo, và chỉ được người Khmer mở ra để thuyết pháp vào những dịp quan trọng như lễ Phật Đản, lễ dâng bông, lễ dâng y cà sa, lễ cúng trăng…
Ngày 23/01/2017, tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá buông của người Khmer tại vùng Bảy Núi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Kinh lá buông là di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang tại các chùa Khmer vùng Bảy Núi, Tri Tôn
(Ảnh: Báo Dân tộc và Phát triển)
4. Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Thoại Ngọc Hầu (huyện Thoại Sơn)
Vào năm 2010, Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Thoại Ngọc Hầu thuộc huyện Thoại Sơn đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là ngôi đền tưởng nhớ đến danh thần Thoại Ngọc Hầu, với nhiều cống hiến trong công cuộc khai mở và gìn giữ bờ cõi Tây Nam.
Hàng năm, tại đây diễn ra nhiều hoạt động trong đại lễ kỳ yên mang đậm dấu ấn truyền thống của lễ hội đình làng Nam Bộ. Đặc biệt, mỗi dịp lễ đều có hát bội biểu diễn, góp phần phát triển du lịch địa phương.
Ngày 16/10/2020 Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Thoại Ngọc Hầu (huyện Thoại Sơn) vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Thoại Ngọc Hầu được chứng nhận là di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang
(Ảnh: Du lịch miền tây)
5. “Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam” ở An Giang
Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam là một giá trị văn hóa tiêu biểu, tạo nên một di sản văn hóa phi vật thể độc đáo cho dân tộc.
Bên cạnh người Khmer sống lâu đời tại An Giang, vùng đất này còn có một bộ phận lớn người Chăm sinh sống, tập trung chủ yếu ở Tân Châu và An Phú. Vì người Chăm ở An Giang theo đạo Islam, nên hầu hết sinh hoạt và đời sống của họ đã chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của giáo luật này.
Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam An Giang được chia làm ba giai đoạn: các nghi lễ trong giai đoạn sinh, giai đoạn trưởng thành và giai đoạn tử. Mỗi giai đoạn đều có những lễ nghi khác nhau đại diện cho từng dấu mốc trong cuộc đời.
Ngày 02/02/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận và đưa “Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam” ở An Giang vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ đặt tên cho con của người Chăm Islam là giá trị văn hóa di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang
(Ảnh: Báo Dân tộc và Phát triển)
Bên trên là 5 di sản văn hóa phi vật thể ở An Giang mà Heritage tổng hợp và muốn giới thiệu đến các bạn. Với nhiều tiềm năng di sản văn hóa phong phú và độc đáo, An Giang hiện là một trong những tỉnh thành thu hút nhiều du khách tại khu vực phía Nam. Tại đây còn có nhiều địa điểm du lịch được nhiều người yêu thích như rừng tràm Trà Sư, Di tích quốc gia Óc Eo, chùa Hang,…. thu hút không ít khách du lịch hàng năm.
Bài viết liên quan: