Quảng cáo 
Bài Y MY
Ảnh INTERNET
Song song với dòng chảy âm nhạc thập niên 90, một tinh thần hoàn toàn mới được thổi vào playlist nhạc Tết những năm gần đây. Đó là nhạc rap, nhạc R&B sôi nổi, hay world music ma mị, kết hợp giữa giá trị truyền thống và hiện đại.
Mùa xuân đầu tiên, mùa yêu đầu tiên
Tiếng chim hót, những chồi non xanh mơn man gợi lên ký ức mùa xuân trong lòng người Việt. Nhắc tới mùa xuân là nhắc tới sự khởi đầu. “Và em đã biết nói tiếng yêu đầu tiên/ Mùa xuân đã trao cho em ánh mắt anh”. Trong sự ý nhị, người ta trao nhau tình cảm cũng phải mượn cơn gió, hình ảnh sắc xuân thay lời muốn nói, khiến mỗi chuyển động của thiên nhiên đều đi vào thơ và nhạc.
Nếu như Mariah Carey được mệnh danh là “Nữ hoàng Giáng sinh” tại Mỹ, thì ở Việt Nam, “Nữ hoàng nhạc Xuân” chính là diva tóc ngắn Mỹ Linh. Giọng ca rạng ngời sức sống của Mỹ Linh như thắp lên cả một mùa xuân, mùa của sự nảy nở và những khoảnh khắc bắt đầu.
Những bài hát nổi bật do Mỹ Linh thể hiện có thể kể đến Thì thầm mùa xuân (Ngọc Châu), Khúc Giao Mùa (Huy Tuấn), Hoa Cỏ Mùa Xuân (Bảo Chấn), Lắng Nghe Mùa Xuân Về (Dương Thụ), Phút Giao Thừa Lặng Lẽ (Anh Quân & Huy Tuấn). Những ca khúc này mang đậm hơi thở và phong cách thập niên 90, đến bây giờ vẫn là giai điệu yêu thích của nhiều người trong những ngày đầu năm.
Sự thay đổi của thời đại in hằn trên các tác phẩm âm nhạc. Hơn 20 năm trôi qua, nhạc Pop Việt Nam đã có những bước dài, không chỉ ở cách phối khí, mà còn trong cả ca từ của những bài hát. Vẻ đẹp thiên nhiên ngày xuân là “nàng thơ” của các nhạc sĩ thế hệ trước, là “chồi non xanh mơn man”, có khi kín đáo, bay bổng: “Cầm tay em, tay em liễu xanh mềm mại/ Lặng nghe sắc xuân đang về”. Khi lại là những ví von đầy tinh tế, ngọt ngào và đậm tính hình ảnh: “Kìa tiếng chim rộn hót xa vời/ Cánh hoa đào bỗng như cười/ Báo tin mùa xuân về”.
Nét truyền thống, sự ý nhị và cách thể hiện gián tiếp của các nhạc sĩ khiến mùa xuân hiện ra e ấp. Xuân đâu chỉ là xuân, mà xuân ẩn hiện hạnh phúc của sự gặp gỡ, đoàn tụ. Người ta mượn ngày Tết là để nói ra những điều cả năm chưa được nói ra, nên khúc xuân ca mới nhận được sự đồng cảm, xúc động và thổ lộ nhiều đến vậy.
“Tấm áo mới” ngày xuân
Tinh thần Tết cổ truyền nối dài qua những nhạc phẩm hiện đại, chất chứa nguồn cảm hứng từ chất liệu âm nhạc tới ca từ thấm đẫm văn hóa truyền thống. Đã là người Việt thì không còn xa lạ với tập tục cầu duyên, cầu may trong những ngày đầu năm. Dòng chảy đó đượm vào âm nhạc hiện đại, nhuốm chất dân gian qua những nhạc phẩm mới như Hơi thở mùa xuân, Gieo quẻ (Hoàng Thùy Linh), Cầu duyên (trong Chị Đẹp Đạp Gió 2024), Bê Trap (Trang Pháp). Điểm chung của các tác phẩm là hình ảnh người phụ nữ duyên dáng ý thức rõ về sức hút và giá trị của mình. Đây chính là cột mốc tư tưởng cho thấy dấu ấn thời đại được thổi vào âm nhạc. Trong Cầu duyên, ca sĩ Bùi Lan Hương cất tiếng hát nhẹ tênh và ma mị với bài ca dao trong tiếng nhạc điện tử: “Nước trong nước chảy quanh chùa/ Không yêu em cũng bỏ bùa cho yêu”. Chẳng thế mà, người Việt ta vẫn thường có tâm lý “tống cựu nghênh tân”, mưu cầu những khởi đầu tốt đẹp cho năm mới. Và chính góc nhìn về tình yêu sẽ cho thấy sự pha trộn giữa tinh thần táo bạo của thời hiện đại, và những giá trị cổ truyền. Sự kết hợp giữa âm nhạc và thời trang trong các chương trình biểu diễn cũng là một điểm nhấn đáng chú ý. Những bộ sưu tập của Lý Giám Tiền hay Thủy Nguyễn, khi được trình diễn trên nền nhạc điện tử Hanoi (Cô Đôi Thượng Ngàn) của Red Axes, Viet Rice Band thoáng gợi nét xuân trong giai điệu, tạo nên sự hòa quyện độc đáo giữa thị giác và thính giác, mang đến cho khán giả những trải nghiệm nghệ thuật đa chiều, sâu lắng.
Chính từ sự lan tỏa giữa giải trí và hàn lâm, thời trang và nghệ thuật, cùng sự bùng nổ của các nền tảng trực tuyến, đã mở ra không gian rộng lớn cho những bản phối sáng tạo. “Tết đến là alo không nghe/ Tết đến là alo không nghe vì đang phi con xe đi chơi về với gia đình…”, câu hát được viết trong Như hoa mùa xuân (Phùng Khánh Linh và Wren Evans) đã tả thực ngày Tết bằng chất nhạc vui tươi, cùng ngôn ngữ nói gần gũi “kiểu Gen Z”, làm tươi mới giai điệu Tết đã sống trong lòng người Việt cả thập kỷ.
Giữa muôn ngàn bài hát, với những cách biểu đạt khác nhau, ý niệm mùa xuân giao hòa ở thông điệp đoàn tụ, tiếp nối cùng những khởi đầu để chào đón một năm mới bừng khát vọng. Như Dương Thụ đã viết trong Đánh thức tầm xuân: “Thức dậy đi, đóa tầm xuân thơ ngây của tôi”. Đó không chỉ là những nụ hoa hàm tiếu chờ ngày bừng nở, mà đó còn là lời chúc tụng, lan tỏa nguồn hy vọng tươi sáng trong tâm hồn của mỗi chúng ta.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:
