Quảng cáo 
Bài: Ngân Hạnh
Ảnh: Internet
Mỗi độ tháng Tám âm lịch về, khi phố phường rực rỡ sắc đỏ của đồ chơi Trung Thu, âm thanh quen thuộc của “Tết Trung Thu rước đèn đi chơi, em rước đèn đi khắp phố phường…” lại vang lên. Giữa vô vàn những bản hit hiện đại, những ca khúc thiếu nhi giản dị như Rước đèn tháng 8 (Văn Chung) hay Chiếc Đèn Ông Sao (Phạm Tuyên) vẫn giữ được sức sống mãnh liệt. Chúng không chỉ là giai điệu cho trẻ nhỏ, mà đã trở thành một “ký ức tập thể” của nhiều thế hệ người Việt.
Giai điệu giản dị – chiếc “mỏ neo” của ký ức
Sức hấp dẫn đầu tiên của những ca khúc Trung Thu kinh điển nằm ở giai điệu trong sáng, vui tươi và dễ thuộc. Nhịp điệu thường vừa phải, mô phỏng bước chân rước đèn, khiến âm nhạc gắn liền với hoạt động lễ hội một cách tự nhiên.
Nghe lại Rước đèn tháng 8, chỉ cần vài nốt nhạc cất lên, người ta đã có thể hình dung ra cả bầu trời ký ức: mùi bánh nướng, ánh sáng lung linh của đèn ông sao, tiếng cười nói rộn ràng trong đêm rằm. Những giai điệu ấy trở thành “từ khóa âm thanh”, mở ra miền tuổi thơ hồn nhiên mỗi khi trở lại.
Lời ca – bảo tàng sống động về Tết Trung Thu
Nếu giai điệu là chiếc chìa khóa ký ức, thì ca từ chính là nơi lưu giữ những hình ảnh tinh túy nhất của Trung Thu truyền thống. Những câu hát quen thuộc như “Chiếc đèn ông sao sao năm cánh tươi màu…”, “Tùng dinh dinh cắc tùng dinh dinh…” hay “Đây bánh dẻo đây bánh nướng…” giống như hiện vật trưng bày trong một bảo tàng thu nhỏ, nơi hội tụ đầy đủ âm thanh, ánh sáng và hương vị của ngày hội trăng rằm.
Dù xã hội đổi thay, dù đèn lồng điện tử có thay thế cho những chiếc đèn giấy ngày xưa, thì những ca từ ấy vẫn gìn giữ hình ảnh Trung Thu cổ truyền, dạy cho trẻ nhỏ những giá trị văn hóa cốt lõi một cách hồn nhiên, tươi vui.
Sợi dây kết nối thế hệ và nghi lễ cộng đồng
Điều quan trọng hơn cả là những bài hát thiếu nhi không chỉ được phát trên radio hay tivi, mà được trao truyền qua từng thế hệ. Bà hát cho mẹ, mẹ hát cho con, cô giáo dạy cả lớp cùng ca, rồi tiếng loa phường vang khắp xóm nhỏ. Qua năm tháng, việc hát Rước đèn tháng 8 hay Chiếc đèn ông sao đã trở thành một phần của nghi lễ đón Trung Thu – một nghi lễ âm nhạc tập thể.
Trẻ em không chỉ hát, mà còn sống trong âm nhạc ấy: tay cầm đèn lồng, miệng cất giọng đồng thanh, hòa vào tiếng trống lân rộn ràng. Chính trải nghiệm cộng đồng đó đã biến bài hát từ một tác phẩm nghệ thuật thành một di sản văn hóa, kết nối trẻ em hôm nay với ký ức của cha mẹ, ông bà trong quá khứ.
“Rước đèn tháng 8” và những ca khúc thiếu nhi quen thuộc không chỉ đơn thuần là nhạc vui cho trẻ nhỏ. Chúng giống như những viên nang thời gian, lưu giữ hồn cốt của một trong những ngày lễ đẹp nhất trong năm. Chừng nào ánh trăng rằm tháng 8 còn sáng, chừng nào những chiếc đèn lồng còn được thắp lên, thì những giai điệu giản dị ấy vẫn sẽ vang vọng, nhắc nhớ mỗi người về tuổi thơ hồn nhiên và về một di sản văn hóa ấm áp đã bền bỉ đi cùng nhiều thế hệ.
