Bài NAVI NGUYỄN
Ảnh INTERNET
Trong thời đại cạnh tranh của ngành xuất bản, mỗi ấn phẩm đều cần thiết kế đẹp, có điểm nhấn để đáp ứng gu thẩm mỹ liên tục thay đổi của khán giả đại chúng.

Thiết kế lại cách nhìn
Phần lớn các tạp chí hiện nay đều có ít nhất một gương mặt đại diện trên trang bìa, việc “chọn mặt gửi vàng” có thể tạo ra cú hích cho số báo tiếp theo. Nhân vật trang bìa phải mang tinh thần của tờ báo, người đang được quan tâm, hoặc họ đã tạo cột mốc trong xã hội. Ví như, tạp chí Glamour bàn về cuộc sống của những ngôi sao Hollywood, đã chọn đại minh tinh Ann Sheridan cho số báo đầu tiên năm 1939. Điều này cũng tương tự với ca sĩ Madonna trên số đầu tiên và các số báo kỷ niệm đặc biệt của tạp chí âm nhạc Spin, hay nữ diễn viên Mia Farrow trên bìa People năm 1974. Trang bìa tạo nên ấn tượng đầu tiên khi độc giả tiếp xúc với tờ báo, điều đó dẫn dắt cách nhìn của họ khi lật giở nội dung bên trong.
Giới tạp chí đã sớm nhận ra sức ảnh hưởng của trang bìa đối với đại chúng, một số hình ảnh đã trở thành biểu tượng nhận diện thẩm mỹ, thậm chí là bùng nổ tranh luận. Hãy nói về biên tập Harold Hayes và giám đốc nghệ thuật George Lois, khi họ đã cùng nhau tạo ra những bức ảnh nhiều tranh luận cho tạp chí Esquire trong suốt 10 năm. Năm 1969, Hayes cùng các cộng sự đã mời nghệ sĩ Andy Warhol “chết chìm” trong chính lon súp khổng lồ của mình. Ý nghĩa trang bìa vừa là giễu nhại, vừa tôn vinh tính phi lý của sự nổi tiếng. Andy Warhol tạo dựng tên tuổi với những bức tranh vẽ lon súp Campbell’s và trở thành gương mặt của nghệ thuật đại chúng, đồng thời danh tiếng cũng nuốt chửng ông. Điều đó cho thấy, trang bìa cũng có thể là một tuyên ngôn.

Bước sang thời đại kỹ thuật số, nhiều tờ báo lớn đã “chuyển nhà” lên mạng. Tuy nhiên, trang bìa vẫn giữ vị trí của những tuyên bố văn hóa, những cuộc đối thoại và những tâm trạng xã hội bao trùm. Các tạp chí thiết kế lại hình ảnh một cách tối giản, giảm bớt các tiêu đề quảng cáo, những chuyên mục cũng cố gắng truyền tải bản sắc và tính đại diện trong văn hóa đại chúng. Ngay cả khi mạng xã hội đã dân chủ hóa việc phân phối nội dung, việc xuất hiện trên trang bìa tạp chí vẫn là cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của nhiều ngôi sao.
Nói thêm về truyền cảm hứng, người làm sáng tạo không thể bỏ qua trang bìa của The New Yorker. Bên cạnh là một tờ báo giàu tính thông tin về đời sống New York, trang bìa cũng hấp dẫn với những tác phẩm minh họa trực quan và nhiều màu sắc. Trong suốt chiều dài phát triển, đã có rất nhiều họa sĩ, nhà làm phim hoạt hình và nhà thiết kế đồ họa để lại dấu ấn trên trang bìa. Nhờ tính nghệ thuật này mà các phiên bản phái sinh của tạp chí này đã ra đời ở nhiều thành phố khác nhau.
Thiết kế lại cách đọc
Trong khi trang bìa giống như cánh cửa mời gọi bạn bước vào khám phá thì bố cục của tạp chí là nội thất khiến người đọc muốn nán lại. Dù màn hình có thay thế trang giấy, và thế giới thực đang dần được số hóa, nhưng vẫn còn đó các quy tắc thiết kế báo chí được bảo toàn và cải tiến. Bố cục hình ảnh và văn bản đã tạo ra tác động trực quan mang tính hài hòa, cho phép người viết và người thiết kế cùng xây dựng ý nghĩa và thông điệp cho nội dung bài báo, để khi ấn phẩm được xuất bản, độc giả sẽ thấy bài viết như một khối tổng thể.

Nếu một trang báo thiếu tính thẩm mỹ trong thiết kế, người đọc có thể bỏ lỡ toàn bộ hoặc phần lớn nội dung. Không chỉ với báo chí, ngày nay nhiều doanh nghiệp đã mời những nhà thiết kế về tái cấu trúc hình ảnh, thay vì chỉ sử dụng những mẫu có sẵn ở trên mạng. Những nhà thiết kế này có thể bỏ qua mọi quy ước đã được thiết lập về mặt thẩm mỹ, ngoại trừ việc cân bằng các thành phần tổng thể của trang, cân nhắc đến các yếu tố như thành phần hình ảnh, văn bản, khoảng trắng, hiệu ứng màu sắc và kết cấu của giấy.
Tùy vào nội dung tạp chí mà người thiết kế xây dựng một bố cục thích hợp, như tạp chí nghệ thuật Eye đi sâu vào thế giới thiết kế đồ họa và văn hóa thị giác, phần văn bản và hình ảnh được phân lô dễ nhìn, những khoảng trống được chừa ra để người đọc không bị ngộp trong thông tin. Tạp chí Idea của Nhật khiến người đọc trầm trồ trong việc thiết kế chữ. Họ quan sát các bối cảnh sáng tạo khác nhau trong nước và quốc tế để tôn vinh vẻ đẹp của thiết kế ngôn từ.
Ngày nay, các dạng thức khác nhau của tạp chí đã mở ra nhiều khả năng cho việc tương tác với độc giả. Tính trực tuyến đã tạo sự cộng hưởng cho văn bản và hình ảnh với các yếu tố đa phương tiện như âm thanh, video và ảnh động. Cuối cùng, việc thiết kế ấn tượng trong một cuộc sống quá tải thông tin hiện nay là yếu tố đặc biệt quan trọng để một tờ báo tạo nên sự khác biệt.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: