Bài Trương Quý, Phương Đình Anh
Ảnh: Quang Ngọc, Đào Cảnh, VP Điều phối nông thôn mới TW
Đã qua rồi thời nhìn nông thôn như hình ảnh một nơi chốn nghèo nàn, lạc hậu. Xu thế hướng tới cuộc sống xanh và bền vững đã khiến người Việt Nam nhận ra cội rễ nông thôn chính là nơi hứa hẹn tương lai. Sự thay da đổi thịt của các miền quê đã tạo ra nhiều ngôi làng trù phú, đẹp và văn minh, thậm chí có nhiều mặt ưu việt hơn đô thị. Trải từ Bắc vào Nam, có những bản làng nơi những người dân tần tảo khéo tay hay nghề đang vun đắp, để trở thành những “miền quê đáng sống”.

Người Việt Nam đã quen thuộc với công cuộc xây dựng nông thôn mới từ gần 15 năm qua, khi truyền thông nêu bật mục tiêu phát triển không gian nông thôn hiện đại trên cơ sở hạ tầng thiết yếu về giao thông, thủy lợi, nước sạch, điện, viễn thông và hạ tầng xã hội như trường học, cơ sở y tế… cùng nền kinh tế đi theo hướng đầu tư nâng cao chất lượng sống, đa dạng ngành nghề, trong đó Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được du khách trong nước và quốc tế biết đến với nhiều nét văn hóa bản địa đặc trưng. Chẳng những vậy, mối quan tâm đến bảo vệ không gian sinh thái, tôn trọng cảnh quan tự nhiên và giữ gìn không gian kiến trúc truyền thống, bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa thực sự được nhìn nhận như điểm nhấn để kiến tạo những miền quê xứng đáng “nơi đáng sống”.
Bản Tày xanh nơi gió ngàn
Đầu năm 2025, Bản làng Thái Hải (thuộc xã nông thôn mới Thịnh Đức, thành phố Thái Nguyên) vinh dự được công nhận sản phẩm OCOP 5 sao cấp Quốc gia lĩnh vực du lịch nông thôn. Điều này không gây ngạc nhiên, vì 3 năm trước, nơi đây được Tổ chức du lịch thế giới (UNWTO) công nhận là một trong 32 “Làng du lịch tốt nhất” của thế giới. Bản làng Thái Hải là nơi sinh sống của cộng đồng hơn 150 bà con dân tộc Tày, sinh hoạt gia đình theo đúng phong tục văn hóa cổ truyền của người Tày. Thái Hải được lập bằng cách tái sinh một cánh rừng hơn 20ha và dựng lên hơn 30 nếp nhà sàn truyền thống của người Tày đưa từ “thủ đô gió ngàn” ATK Định Hóa về. Đến đây, du khách được chơi các trò chơi dân gian, trải nghiệm (làm bánh, nấu rượu, sao chè, đan lát…) và thưởng thức các món ăn dân dã từ nguồn thực phẩm sạch do bà con trong bản tự sản xuất.

Miền thơm tám xoan Hải Hậu
Hải Hậu từ lâu đã nức tiếng là đất của gạo tám xoan, và đây cũng chính là một trong 5 huyện đầu tiên của cả nước đạt chuẩn nông thôn mới 10 năm trước. Năm 2018, mô hình du lịch cộng đồng chất lượng cao Ecohost Hải Hậu đã được xây dựng và cũng đã được công nhận đạt OCOP 5 sao cấp Quốc gia về du lịch nông thôn. Đến thăm Hải Hậu là về một miền quê có những di tích tráng lệ, như cây cầu ngói hơn 500 tuổi, những giáo đường cao vút, những ngôi làng cổ xanh tươi và khám phá những làng nghề độc đáo như làng kèn đồng, làng họa sỹ, làng cây cảnh, làng đan nón, làng đan lưới, làng làm muối, làm mắm,…
Vẻ mới của miền đất học Hà Tĩnh
Quê hương thi hào Nguyễn Du, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh), đã trở thành một điểm đến hấp dẫn với xã Xuân Thành nổi lên như điển hình nông thôn mới kiểu mẫu, đẹp như tranh. Đây là một vùng bãi ngang ven biển, có cảnh quan tuyệt đẹp và môi trường trong lành. Bên cạnh làng mạc bình dị, đất học truyền thống, khu du lịch biển Xuân Thành đem lại những sắc thái hiện đại với nhiều nội dung như hệ thống sân golf 18 lỗ, trung tâm dịch vụ thể thao giải trí đua chó, khu biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp Hoa Tiên Paradise… kể tiếp câu chuyện của hôm nay.

Nghe sóng hát bên Gành
Gành Đá Đĩa là một thắng cảnh tự nhiên độc đáo mà huyện Tuy An (Phú Yên) may mắn có được, cùng với những khung cảnh đặc sắc làm nên miền quê hấp dẫn du khách. Khung cảnh chụp ảnh “cháy máy” của gành đá nhô ra biển với những khối đá mặt hình lục giác, gắn chặt với nhau tựa như miếng sáp ong khổng lồ đều đặn đã thành biểu tượng du lịch tỉnh Phú Yên, nay nằm trong xã nông thôn mới An Ninh Đông, kết nối với những điểm đến khác tạo ra một lộ trình sôi động. Bên cạnh Hòn Yến (xã nông thôn mới An Hòa Hải), có giá trị địa chất và đa dạng sinh học, làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân (xã nông thôn mới An Cư) có bề dày hàng trăm năm đưa du khách trải nghiệm thu hoạch, phơi cói, dệt chiếu và nhiều sản phẩm từ cói rất thú vị.
Vùng châu thổ đất lành chim đậu
Vườn quốc gia Tràm Chim (Tam Nông, Đồng Tháp) là khu Ramsar thứ 2000 của thế giới, một danh hiệu cho vùng ngập nước quan trọng của nhân loại, từ lâu đã hấp dẫn đông đảo du khách tới vùng đồng bằng sông Cửu Long. Từ điểm sáng này, huyện Tam Nông đã có 11/11 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 4 xã là chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đến Tam Nông, du khách được ngắm những vùng nước mênh mông trên trời là chim, dưới là hoa sen, hoa súng trong hệ sinh thái đặc trưng vùng châu thổ. Hành trình còn là trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của người dân miền Tây, thưởng thức các món ăn mộc mạc và nghe những bài vọng cổ ngọt ngào.
Xây dựng nông thôn mới không còn là một mục tiêu xa vời, mà thực sự đã có nhiều thành tựu đáng tự hào. Xây dựng nông thôn mới là một quá trình đòi hỏi sự bền bỉ, liên tục và không có điểm dừng. Mỗi vùng quê với sự sáng tạo riêng, đã đem lại những minh chứng cho thành công của sự phát triển, tìm cách thích ứng bền vững với nguồn sống của đất mẹ ban tặng, để nhiều vùng quê đang trở thành những miền quê đáng sống, miền quê hạnh phúc.
Theo Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương, hết năm 2024, đã có 78% số xã trên cả nước đạt chuẩn nông thôn mới, 2.825 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, 15.590 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên.