Bài: Hương Quỳnh
Ảnh: Thu Phan, Nguyễn Hải, Đào Cảnh
Khi mùa Giáng sinh về, những công trình Công giáo trên khắp Việt Nam khoác lên mình vẻ rực rỡ của ánh sáng và niềm tin. Những mái vòm diễm lệ, những tháp chuông vươn lên trời cao, các ô cửa kính sắc màu kể lại hành trình của văn hóa, đức tin trong dòng chảy lịch sử. Hãy cùng Heritage ghé qua 4 Vương cung Thánh đường trên đất nước Việt Nam.
Nhà thờ Đức Bà – Dấu ấn vượt thời gian
Có một công trình không chỉ mang giá trị kiến trúc và lịch sử đặc sắc, mà còn là biểu tượng giao hòa giữa quá khứ và hiện tại, tạo nên bản sắc riêng của TP. Hồ Chí Minh. Đó là Nhà thờ Chính tòa Đức Bà Sài Gòn, tọa lạc tại số 1 Công xã Paris, phường Sài Gòn. Công trình mang đậm phong cách kiến trúc cổ điển Pháp, do kiến trúc sư Jules Bourard thiết kế và được xây dựng từ năm 1877 đến 1880. Với chiều dài 91m, rộng 35,5m, 2 tháp chuông cao gần 57m, nhà thờ trở thành điểm nhấn kiến trúc ở trung tâm thành phố.
Năm 1962, công trình được Tòa thánh Vatican tôn phong tặng danh hiệu Vương cung Thánh đường, ghi nhận giá trị tôn giáo và lịch sử đặc biệt. Hơn 140 năm qua, mặt ngoài gạch đỏ của công trình vẫn giữ màu tươi sáng tới nay. Đây là điều hiếm có với công trình trên trăm tuổi trong khí hậu nhiệt đới, tô điểm thêm vẻ duyên dáng, hoa lệ cho TP. Hồ Chí Minh.
La Vang – Điểm hẹn đức tin ngàn đời
Nằm ở xã Hải Lăng – tỉnh Quảng Trị, La Vang được xem là thánh địa linh thiêng nhất của Công giáo Việt Nam, nơi Đức Mẹ được tin là đã hiện ra với các tín hữu Công giáo vào năm 1798. Năm 1961, Tòa Thánh Vatican chính thức tôn phong La Vang là Vương cung Thánh đường. Chính giữa thánh địa là nhà thờ cũ, được khánh thành năm 1928, theo phong cách kiến trúc phương Tây. Dù bị chiến tranh tàn phá, tháp chuông gạch cổ vẫn uy nghi đứng giữa thánh địa và trở thành biểu tượng của La Vang.
Năm 2012, Vương cung Thánh đường mới được xây dựng. Đây là một trong những dự án có quy mô lớn của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Hằng năm, hàng nghìn người đổ về đây để tham gia Kiệu – lễ hội hành hương được tổ chức vào ngày 15/8 và cứ 3 năm lại có một Kiệu lớn hay còn gọi là Đại hội La Vang.
Có một châu Âu thu nhỏ ở Ninh Bình
Vương cung Thánh đường Sở Kiện (thường được gọi là nhà thờ Kẻ Sở) nằm tại phường Châu Sơn, tỉnh Ninh Bình – nơi được ví như “châu Âu thu nhỏ” giữa lòng miền Bắc. Công trình được khởi công vào năm 1877 và khánh thành vào năm 1883.
Mang phong cách kiến trúc Gothic pha lẫn nét Á Đông, nhà thờ nổi bật với 2 tháp chuông đồ sộ cùng 4 quả chuông lớn được đúc từ Pháp, các bàn thờ được sơn son thếp vàng, cùng nhiều chi tiết chạm khắc tinh xảo. Không gian quanh nhà thờ rợp bóng cổ thụ làm nên khung cảnh trầm mặc, uy nghi.
Năm 2010, công trình được Tòa thánh Vatican tôn phong danh hiệu Tiểu Vương cung Thánh đường. Nơi đây lưu giữ giá trị văn hóa, kiến trúc và là trung tâm Công giáo quan trọng của Việt Nam.
Không gian linh thiêng ở thánh đường Phú Nhai
Tọa lạc tại xã Xuân Hưng – tỉnh Ninh Bình, nhà thờ Phú Nhai được xem là trái tim của Giáo phận Bùi Chu. Công trình được khánh thành năm 1933, trải qua nhiều lần trùng tu và được Tòa Thánh Vatican tôn phong danh hiệu Tiểu Vương cung Thánh đường vào năm 2008.
Mang phong cách kiến trúc Gothic Pháp kết hợp yếu tố bản địa, nhà thờ có chiều dài gần 80m, 2 tháp chuông cao hơn 40m cùng 4 quả chuông được đúc từ Pháp, trong đó có quả nặng 2 tấn chỉ sử dụng trong các dịp đại lễ. Tượng thánh bên trong nhà thờ đặt trên kiệu sơn mài mang đậm phong cách Việt Nam. Trong khuôn viên còn có nhiều bức tượng miêu tả các câu chuyện trong kinh thánh.
Tiểu Vương cung thánh đường Phú Nhai vừa mang vẻ lộng lẫy lại vừa uy nghiêm. Đây không chỉ là biểu tượng đức tin Công giáo mà còn là điểm đến kiến trúc – văn hóa đặc biệt ở khu vực đồng bằng sông Hồng.
Xem thêm bài viết liên quan:


