Khám phá mới từ quá khứ

Luigi Russolo là một họa sĩ nổi tiếng người Ý, nhưng ông cũng được coi là người tiên phong trong việc sáng tạo âm thanh. Bắt đầu từ năm 1913, ông đã phát minh một số máy tạo tiếng ồn mô phỏng tiếng ồn nhà máy hoặc tiếng súng. Theo quan điểm của ông, giai điệu của âm nhạc đang hạn chế tiềm năng của con người trong việc đánh giá cao những âm thanh phức tạp và không hài hòa. Năm 1917, ông đã tìm cách khắc phục điều đó bằng tác phẩm Buổi hòa nhạc tương lai, trong đó ông đã tập hợp một dàn loa khuếch đại để chơi những âm thanh khó nghe. Mặc dù vấp phải nhiều chỉ trích, bản tuyên ngôn Nghệ thuật của âm thanh vẫn được công nhận là một trong những tuyên ngôn âm nhạc ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20.

Bước đến những năm 1950, những khái niệm của Marcel Duchamp đã truyền cảm hứng cho người cộng sự John Cage, khi cả hai đều tập trung vào việc định nghĩa lại ranh giới của âm nhạc. Họ tạo nên tác phẩm nổi tiếng 4’33, gồm ba chương dài 4 phút 33 giây im lặng. Tại đó, những người biểu diễn không được phép chơi nhạc cụ hay tạo ra tiếng động. Ý tưởng này đến từ việc Cage đã thăm căn phòng không tiếng động ở Đại học Harvard, và ông phát hiện ra mình có thể nghe thấy nhịp tim bên trong. Nhưng không có sự im lặng tuyệt đối nào trong khán phòng cả, còn khán giả được nhận thức sâu sắc về những âm thanh từ môi trường xung quanh trong 4 phút 33 giây đó.

Cũng như John Cage đã tin tưởng vào tương lai của âm nhạc, tư tưởng của ông đã truyền đến những nghệ sĩ thế hệ sau để dòng nhạc ambient (nhạc gợi bầu không khí) được hoàn chỉnh. Được đặt tiền đề bởi Erik Satie vào đầu thế kỷ 20, ông muốn tạo ra một thể loại nhạc có thể hòa cùng tiếng ồn sinh hoạt, lấp đầy những khoảng trống trong không gian và khiến mọi người dễ dàng chìm vào bầu không khí xung quanh. Kể từ đó, rất nhiều các nghệ sĩ đi đầu trong dòng nhạc này đã ra đời như Brian Eno, Ryuichi Sakamoto và Isao Tomita, cũng như thúc đẩy cho thể loại nhạc điện tử phát triển trong những thập kỷ sau đó. Ngày nay, ta có thể nghe ambient ở bất cứ đâu như phòng triển lãm, không gian kiến trúc, cửa hàng, thang máy hay đơn giản là nghe để dễ chìm vào giấc ngủ. Một điều thú vị là 4’33 được nhiều nghệ sĩ cho là nhạc phẩm ambient đầu tiên vì sự nhấn mạnh về âm thanh môi trường xung quanh.