Quảng cáo 
Phan Nguyên
Bén duyên với nhạc cụ dân tộc từ năm 12 tuổi, đến nay nghệ nhân ưu tú Rơ Chăm Tih đã có gần 40 năm gắn bó với âm nhạc truyền thống. Nhen nhóm từ niềm vui giản đơn sau những buổi biểu diễn nhỏ trong làng, đến nay Rơ Chăm Tih đã đưa một nét văn hóa dân tộc vươn ra thế giới, như một lời khẳng định giá trị và sức sống của di sản âm nhạc dân tộc Việt Nam.
Không gian âm nhạc giữa lòng quê hương
Đến thăm nhà nghệ nhân ưu tú Rơ Chăm Tih tại làng Jút 1, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, thành phố Pleiku, Gia Lai vào một buổi chiều nắng ấm, chúng tôi được hòa mình vào không gian tràn ngập nhạc cụ dân tộc. Ngôi nhà có tới hơn 10 loại đàn với tính năng và cách chơi riêng biệt, từ đàn T’rưng, Goong, K’rông Pút, Kơ Ní, Glơng Glơh, Rơ Het đến Ting Ning…
Chia sẻ với Heritage, nghệ nhân Rơ Chăm Tih hào hứng kể: “Khi còn nhỏ, tôi thường ngồi bên cha, say sưa ngắm nhìn ông khéo léo chế tác những nhạc cụ từ tre và nứa. Âm thanh du dương phát ra từ cây tre, cây nứa đã thấm vào tâm hồn tôi. Thay vì chạy theo bạn bè, tôi lại chọn cách ngồi bên các già làng, lắng nghe từng nốt nhạc và học hỏi cách chế tác nhạc cụ dân tộc. Mỗi buổi chiều, những giai điệu từ đàn như ngọn lửa thổi bùng niềm đam mê mãnh liệt trong tôi đối với âm nhạc dân tộc…”
Klek Klok – sáng tạo đến từ đam mê
Với Rơ Chăm Tih, đam mê không chỉ dừng lại ở việc chơi nhạc mà còn là mong muốn khám phá và phát triển các nhạc cụ dân tộc, từ đó anh quyết định sáng tạo ra đàn Klek Klok – nhạc cụ không chỉ mang tính năng riêng biệt mà còn thể hiện tâm huyết và tài năng của mình trong việc gìn giữ bản sắc âm nhạc dân tộc.
Anh chia sẻ về quá trình hoàn thiện chiếc đàn Klek Klok: “Đầu tiên, tôi lựa chọn những cây nứa tốt, cao từ 3 đến 4m. Sau khi chặt, tôi phơi khô dưới ánh nắng đến khi đạt độ ẩm lý tưởng. Tiếp theo là tỉ mỉ vót những đường cong để tạo ra âm thanh hoàn hảo. Công đoạn làm khung đàn và ráp từng phần lại với nhau cũng rất quan trọng, nhằm đảm bảo mọi thứ hòa quyện một cách hoàn hảo. Cuối cùng, tôi lắp ráp chân đàn, tạo nên một nhạc cụ không chỉ đẹp mắt mà còn mang trong mình linh hồn của quê hương.”
Cây đàn Klek Klok giúp Rơ Chăm Tih truyền tải những câu chuyện, cảm xúc và kí ức văn hóa của xứ sở – nơi anh được sinh ra, lớn lên, trưởng thành, gắn bó cùng với niềm yêu thương và tự hào. Mỗi bản nhạc anh chơi đều mang một thông điệp sâu sắc về tình yêu quê hương, về cuộc sống và con người nơi ấy. Đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là một phần tâm hồn phóng khoáng, lãng mạn, đắm say của cộng đồng cư dân Tây Nguyên.
Gần 40 năm giữ lửa văn hóa dân tộc
Sinh ra và lớn lên trong vùng quê giàu bản sắc văn hóa, Rơ Chăm Tih đã nhận ra âm nhạc không chỉ là nghệ thuật mà còn là một phần của bản sắc dân tộc, là cuộc sống của anh. Với niềm đam mê cháy bỏng, anh không chỉ chơi nhạc mà còn sáng tạo và phát huy cái hay, cái đẹp củanhững nhạc cụ, biến chúng thành cầu nối giữa các thế hệ.
Khơi, học trò đã theo học nghệ nhân ưu tú Rơ Chăm Tih gần 2 năm tâm sự: “Em đến đây để học hỏi mỗi ngày và rất tự hào khi được góp phần gìn giữ những giá trị quý báu này. Cảm giác ấy làm em thêm yêu và trân trọng nguồn cội của mình hơn”.
Việc giới thiệu và giảng dạy âm nhạc dân tộc không chỉ giúp gìn giữ bản sắc văn hóa địa phương mà còn góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của cộng đồng, bởi vậy, lớp học của Rơ Chăm Tih ngày một đông.
Anh cũng thường xuyên tham gia các hoạt động giao lưu văn hóa, từ đó truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, khuyến khích các bạn trẻ tìm hiểu và học hỏi về nhạc cụ dân tộc, giúp họ nhận thức rõ hơn về giá trị văn hóa của dân tộc mình.
Mang âm nhạc dân tộcra thế giới
Có mặt tại nhiều buổi diễn ở các nước như Mỹ, Hàn Quốc, Úc, Phần Lan, Thụy Điển, Lào và Campuchia…, nghệ nhân ưu tú Rơ Chăm Tih đã tạo được ấn tượng sâu sắc với khán giả quốc tế. Mỗi màn trình diễn không chỉ là dịp để giới thiệu nhạc cụ truyền thống, mà còn là cơ hội để Rơ Chăm Tih khẳng định bản sắc văn hóa Việt Nam. “Tôi muốn truyền tải những câu chuyện, phong tục tập quán và âm nhạc quê hương đến bạn bè thế giới”, anh tâm sự.
Trong lòng tre, nứa luôn có thanh âm sống động, trong lòng người luôn có đam mê cháy bỏng. Với tâm huyết và nỗ lực không ngừng, Rơ Chăm Tih chứng minh rằng âm nhạc dân tộc có thể trở thành cầu nối giữa các thế hệ. Tình yêu, đam mê nghệ thuật của anh đã “giữ lửa” cho văn hóa truyền thống luôn tỏa sáng.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:
