Nguyễn Trọng Cung

Nằm trên địa phận xã Tả Lèng, tỉnh Lai Châu đỉnh Putaleng cao 3.049m là đỉnh núi cao thứ 3 Việt Nam. Theo tiếng của người Dao thì tên núi được đọc là Pú Tả Lèng, trong đó Pú có nghĩa là núi, Ta Leng (Tả Lèng) là tên bản người H’mong dưới chân núi. Cái tên Putaleng là cách đọc phổ biến từ du khách

Hiện nay, có tới 4 cung đường leo Putaleng từ các bản Hồ Thầu, Tả Lèng, Giang Ma và Sì Thâu Chải – những địa danh đều thuộc xã Tả Lèng. Trong đó, cung đường leo từ bản Sì Thâu Chải là hướng khó leo nhất nhưng cũng là cung trekking có cảnh đẹp và nhiều hoa đỗ quyên nhất nên thường được du khách chọn để trải nghiệm.

Hoa đỗ quyên nở rộ trên đỉnh Putaleng

Tôi có mặt ở bản Bản du lịch cộng đồng Sì Thâu Chải để bắt đầu hành trình chinh phục đỉnh Putaleng. Đây là một bản làng xinh xắn của người Dao đẹp bậc nhất Lai Châu nằm ở độ cao 1.500m so với mực nước biển, có quy hoạch, khai thác du lịch rất bài bản. Chính quyền cùng người dân đã lát một con đường đá chạy dọc qua bản, 2 bên đường trồng đủ loại hoa rực rỡ sắc màu. Lướt qua những mái nhà của người Dao, tôi theo chân porter bản địa, men theo con đường đất nhỏ dẫn thẳng vào rừng. Dù đã đi nhiều đỉnh núi cao ở Việt Nam, nhưng tôi vẫn không khỏi choáng ngợp bởi độ dốc của hướng leo này. Dốc đứng đầy thử thách, nhiều đoạn ngẩng đầu lên có thể đánh rơi mũ trên đầu. Bù lại, không khí giàu oxy, mát mẻ khiến trải nghiệm trekking giảm đi đôi phần cực nhọc.

Putaleng được biết đến với thảm thực vật đa dạng

Đa phần tại các ngọn núi ở Việt Nam, thảm thực vật sẽ thay đổi theo độ cao, bắt đầu từ những cây bụi thấp như sim, mua, thồm lồm, cẩm tú cầu hoang dại, đến rừng tre, trúc lùn, lên cao hơn nữa là đỗ quyên, dẻ, sồi cổ thụ. Putaleng cũng có cảnh sắc tương tự, nhưng điều đặc biệt khi leo hướng Sì Thâu Chải là mốc độ cao được nâng lên từ rất sớm. Dọc đường đi rải rác những cây hoa Đỗ quyên già và một vài cây chuông tuyết. Nói về hoa chuông tuyết, đây cũng là một loài cây đặc biệt của rừng già, nó còn được gọi là hoa cánh kiến trắng, một vị thuốc rất thơm, có thể dùng để giảm đau, trừ tà khí. Hình dáng hoa như chiếc chuông nhỏ màu trắng rủ xuống, hương hoa thơm ngát tỏa ra rất xa. Miệt mài leo khoảng 3h, tôi đến điểm nghỉ trưa là một lán thảo quả nằm giữa rừng của người dân, xung quanh có khá nhiều loại đỗ quyên đang nở hoa. Ở độ cao khoảng 2.200m, thường chỉ có đỗ quyên màu hồng và trắng, các loại màu khác sẽ mọc ở nơi cao hơn. Tôi không khỏi trầm trồ vì kích thước những cây cổ thụ nơi đây, cảm giác mình thật nhỏ bé, lọt thỏm trong khu rừng khổng lồ. Những tán cây rộng xòe bóng tròn dưới nền trời xanh, chúng không hề đan vào với nhau mà luôn chừa ra một khoảng trống. Đây dường như là cách giao tiếp của thực vật, cũng là sự kì diệu của tự nhiên khi chừa ra những khoảng nắng cho các loài cây bên dưới.

Hoa cánh kiến trắng

Sau bữa trưa, chúng tôi tiếp tục hành trình giữa ánh nắng mặt trời xuyên qua rừng thảo quả, qua cả các thảm hoa rụng đầy gốc để đến khoảng không rộng mở. Từ đây phóng tầm mắt, tôi nhìn thấy những vệt loang rộng màu tím, đỏ của sắc hoa điểm xuyết trên nền xanh thẫm từ vách núi. Cơn gió mát lành thổi ngược lên từ dưới thung sâu cùng khung cảnh trước mặt làm tôi thêm động lực để bước tiếp. Đến lán nghỉ phía Sì Thâu Chải vào khoảng 3h chiều, tôi mệt rã vì những con dốc gắt. Nơi đây đã rất gần với rừng hoa đẹp nhất, chỉ cách tầm 15 phút leo bộ. Tôi như bừng tỉnh khi bắt gặp ánh hoàng hôn rực rỡ bao phủ núi rừng. Hoa đỗ quyên ở đây chủ yếu là hồng tươi và đỏ, cánh hoa dày, thành chùm sặc sỡ, khác hẳn với sắc nhạt của những cây mọc dưới thấp. Dưới ánh nắng chiều dần nhạt, cả rừng cây như bừng sáng với tất cả sắc màu kiêu hãnh. Tôi lặng người trước sắc hồng đỏ ánh lên trong sự tĩnh mịch của núi rừng.

Sau một đêm nghỉ tại lán, sáng hôm sau đoàn bắt đầu hành trình chinh phục đỉnh Putaleng. Cảm giác lâng lâng trên đỉnh núi làm tôi không thể nào quên. Chúng tôi như được đứng trên biển mây và cả một rừng hoa đỗ quyên nở rộ ở phía dưới. Bức tranh tuyệt tác của thiên nhiên giữa đại ngàn đã dệt nên mọi cung bậc cảm xúc khó diễn tả bằng lời. Chúng tôi  di chuyển xuống dưới về phía lán nghỉ thuộc bản Tả Lèng, vẫn băng qua những cánh rừng hoa đỗ quyên, đi chầm chậm dưới vòm rừng, nhè nhẹ êm ái trên thảm rêu, lá mục. Trên đầu là muôn vàn bông hoa đương độ khoe sắc. Cả một trời hoa theo đúng nghĩa đen nhưng đôi khi cảm giác siêu thực. Khác với sườn bên kia, Tả Lèng là một khu rừng rậm ken dày với đặc trưng là rất nhiều con suối nhỏ. Dọc đường đi chúng tôi còn mê mải ngắm nhìn những cây trà cổ thụ hay rừng rêu hiện lên như một bức tranh kì bí. Cảnh rừng xanh mát một màu. Đây là nơi sinh sống của nhiều loài động, thực vật như loài ếch núi, mà khi sinh sản chúng cho ra một loài nòng nọc khổng lồ.

Rêu phủ rừng cây và đá

Chặng đường về của tôi khá êm ái. Trong thâm tâm tôi, một lữ khách yêu rừng, yêu thiên nhiên thì Putaleng mùa hoa nở là một cô gái sơn cước kiều diễm, khó gặp mà đã gặp là nhớ thương. Đỉnh núi của hoa và khúc ca với gió ngàn Putaleng đã trở thành kí ức đẹp mãi trong tôi.

Mùa hoa Đỗ quyên trên đỉnh Putaleng nở rộ vào khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 hàng năm. Bạn hãy tìm những porter địa phương có kinh nghiệm để đồng hành cùng trong chuyến trải nghiệm leo núi ngắm hoa này nhé.