Bài: Long Hồ
Ảnh: Photo Tour Heritage – Quảng Trị

Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, Di sản Thiên nhiên Thế giới được UNESCO công nhận năm 2003, với hơn 400 hang động đá vôi cổ bậc nhất châu Á và hệ thống sông ngầm dài 13.969m. Những người yêu thích du lịch mạo hiểm thường mơ ước được khám phá bí ẩn trong lòng núi đá này. Có rất nhiều tuyến trải nghiệm phù hợp với sở thích, sức khỏe, thời gian của mỗi du khách. Tôi đã chọn tour Xuyên Sơn Hồ để chinh phục dòng sông ngầm dài 4.500m trong hang động Phong Nha để trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc cùng thiên nhiên.

Du khách phải vận dụng nhiều kĩ năng di chuyển trong hang động

Ngược dòng sông Son, thuyền máy đưa đoàn chúng tôi lướt trên mặt nước xanh ngọc, hai bên là làng quê thanh bình với mái ngói đỏ, trẻ nhỏ nô đùa và ngư dân thả lưới trong nắng sớm. Càng đến gần cửa động, cảnh vật càng trở nên hùng vĩ. Một số du khách chọn chuyển sang kayak để tận hưởng cảm giác chủ động giữa dòng nước mát. Anh Nguyễn Hải – nhiếp ảnh gia đến từ Quảng Trị, người dẫn đoàn – hồ hởi nói: “Tour này rất đặc biệt. Mỗi người sẽ vừa chèo kayak, vừa leo, bơi và đi bộ xuyên lòng núi. Tổng quãng đường cả đi lẫn về khoảng 9 km”. Sau khi trang bị áo phao, mũ bảo hiểm, đèn pin và giày chống trượt, tôi cùng bạn đồng hành bắt đầu chèo kayak. “Giữ nhịp đều, quan sát đồng đội,” lời nhắc của anh Hải khiến tim tôi đập nhanh hơn. Cả đoàn bắt đầu tiến vào cửa hang, cuộc đua chèo kayak trong tiếng cổ vũ khiến ai cũng phấn khích.

Cửa động Phong Nha hiện ra như một cánh cổng khổng lồ hình thang cân, cao rộng khoáng đạt – là lối thoát duy nhất của dòng sông ngầm. Gió từ hang thổi ra mát lạnh, mang theo hơi ẩm trong lành. Càng tiến sâu, không gian càng mở rộng thêm, những mái vòm khổng lồ cao hàng chục mét hiện ra. Từ trần hang, vô số khối thạch nhũ buông xuống: có khối tựa hình đức Phật, có khối giống tháp chùa cổ kính, có nhiều chùm nhũ lại như san hô hay bông hoa lấp lánh dưới ánh đèn. Tôi ngước nhìn, kinh ngạc trước những cột đá vôi hình thành qua hàng triệu năm, nhũ đá óng ánh như kim cương. Cung điện dưới lòng đất hùng vĩ và lộng lẫy khiến chúng tôi choáng ngợp.

Cửa hang Phong Nha

Rời khỏi không gian mê đắm ấy, chúng tôi tiếp tục chèo kayak, lặng lẽ tiến sâu vào lòng hang. Dòng nước chảy ngược tạo lực đẩy dưới mạn thuyền. Tôi cố giữ nhịp chèo đều đặn, chậm rãi tiến sâu vào khoảng tối hun hút. Ánh sáng phía sau dần lùi xa, chỉ còn ánh đèn pin trên đầu hắt lên vách đá làm hiện lên những hình thù kỳ dị đến ma mị. Mùi ngai ngái của rêu phong và đất đá ngàn năm bao trùm, xen lẫn tiếng dơi vỗ cánh từ sâu trong hang. Tại khu vực vách núi chặn đứng dòng sông, chúng tôi xuống thuyền, bắt đầu quãng đường đi bộ 1,5km đầy thử thách: lúc leo trèo qua tảng đá lớn ẩm ướt, khi lội qua vũng nước nông, lúc men theo ghềnh đá cheo leo trong bóng tối, chỉ dựa vào ánh đèn gắn trên mũ. Có đoạn phải đu dây thừng để leo vách đá cao hàng chục mét, vượt qua dốc cát và nhũ đá khổng lồ. Những mỏm đá bị nước ăn mòn hàng triệu năm sắc nhọn như san hô khiến mỗi bước chân phải do dự, đầu óc phải tính toán điểm đặt chân an toàn. Tay tôi nắm chặt dây thừng đến tái nhợt, chân run rẩy trên mỏm đá trơn trượt. Khó khăn càng làm gắn kết cả đoàn, cùng hỗ trợ nhau dưới sự hướng dẫn chuyên nghiệp của đội ngũ porter. Vượt qua những ghềnh đá cuối cùng, chúng tôi đã đứng trước Xuyên Sơn Hồ. Hồ nước ngầm được bao bọc bởi những khối đá vôi tạo nên không gian bí hiểm. Chúng tôi bơi qua hồ nước sâu đến ngực, lạnh ngắt. Trong bóng tối, tôi bơi chậm rãi, chỉ dựa vào ánh đèn từ đồng đội. Hơi thở hổn hển vì lạnh nhưng cảm giác tự do khi lướt trên mặt nước giữa hang động rộng lớn thật khó tả. Đó là khoảnh khắc tôi chinh phục chính mình. Dây thừng buộc vào mỏm đá làm điểm tựa giúp chúng tôi vượt qua dòng nước, chạm được vào bờ sát vách núi cao bên kia hồ. Điểm dừng chân chính là bãi cát mịn như nhung. Ở đó, chúng tôi đã có mấy phút quý giá không thể nào quên khi tắt hết đèn, ngồi lặng im bên nhau. Bóng tối bao trùm, chỉ còn tiếng nước rơi tí tách như bản nhạc cổ xưa, xen lẫn sương mù huyền ảo. Lòng tôi bình yên và thư thái biết bao!

Du khách sững sờ trước vẻ đẹp của nhũ đá

Quay về điểm neo thuyền, đoàn chèo thuyền kayak trở ra để ghé vào hang Bi Ký, nơi bữa trưa đã được chuẩn bị. Chúng tôi quây quần trên những tấm chiếu trải trên nền cát khô ráo, thưởng thức bữa ăn dã ngoại giản dị: cơm nếp, thịt nướng thơm lừng, rau rừng tươi xanh và trái cây địa phương. Không gian nơi đây càng thêm thiêng liêng khi chúng tôi biết rằng, hơn nghìn năm trước, người Chăm cổ từng cư ngụ. Và trong chiến tranh, đây là nơi trú ẩn của các chiến sĩ Trường Sơn. Thời gian như ngưng đọng, kết nối quá khứ huyền bí với hiện tại thong dong.

Tiếp nối hành trình, chúng tôi đi bộ thêm 300m để khám phá hang Tiên – nơi được ví như chốn tiên cảnh nhờ địa hình bằng phẳng, trần cao, cát mịn và thạch nhũ lấp lánh. Gần đó là hang Cung Đình, với khối nhũ đá kỳ vĩ tựa cung điện hoàng gia. Khi ánh sáng mặt trời dần chiếu rọi qua cửa hang, mọi mệt mỏi tan biến, chỉ còn lại niềm hạnh phúc ngập tràn. Tôi chèo kayak chậm rãi về điểm xuất phát, gió sông Son mơn man, ánh nắng vàng cuối ngày rải trên mặt nước, khép lại tour trải nghiệm hang động 7 giờ đầy cảm xúc.

Hành trình khám phá dòng sông ngầm chảy xuyên trong lòng núi là trải nghiệm để đời của tôi. Chuyến đi dạy tôi về sức bền, sự kiên trì và nhắc nhở rằng cần tôn trọng thiên nhiên. Du lịch trách nhiệm không chỉ là khám phá, mà còn là cam kết chung tay giữ gìn vẻ đẹp kỳ vĩ này cho thế hệ mai sau.

Mới đây, World Travel Awards – WTA đã trao 2 giải thưởng cho Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là Điểm đến thiên nhiên hàng đầu Việt Nam năm 2025 và Vườn Quốc gia hàng đầu châu Á năm 2025.