Tên gọi Hoàng Su Phì gắn liền với truyền thuyết xa xưa của vùng đất này. Người dân ở đây truyền nhau câu chuyện về trận đại hồng thủy khiến vạn vật chìm vào biển nước, chỉ có một cây cổ thụ cao lớn với lớp vỏ màu vàng còn đứng vững trên núi cao. Từ đó, con người tìm đến nương tựa và phát triển thành cộng đồng lớn mạnh. Vì thế, Hoàng Su Phì mang ý nghĩa “vỏ cây vàng”, biểu tượng của sự bền bỉ, sinh tồn và nguồn sống xanh tươi trên mảnh đất này.

Dãy Tây Côn Lĩnh là khối núi cao với những đỉnh núi vươn cao chạm mây, trong đó đỉnh Tây Côn Lĩnh (2.428m) thuộc xã Tân Tiến và đỉnh Chiêu Lầu Thi (2.402m) thuộc xã Hồ Thầu được mệnh danh là “nóc nhà Đông Bắc”. Những đỉnh núi này không chỉ là thử thách với người mê khám phá mà còn là vùng đất thiêng liêng chứa đựng bao câu chuyện, bao giá trị văn hóa của các dân tộc thiểu số bản địa.

Người Dao Đỏ, sinh sống lâu đời tại các xã Thông Nguyên, Nậm Dịch, Hồ Thầu, Hoàng Su Phì, là chủ nhân của những đồi chè Shan Tuyết đặc biệt này. Không giống với các vùng chè ở trung du hay đồng bằng, chè Shan Tuyết ở đây sinh trưởng tự nhiên, có tuổi đời lên đến hàng trăm năm. Lá chè có lớp lông tơ trắng mịn phủ kín mặt dưới, tạo nên sắc trắng xám đặc trưng khiến chè có tên Shan Tuyết, nghĩa là “Tuyết trên núi”. Những cây chè cổ thụ với thân to, tán rộng được sương gió núi cao hun đúc nên có dáng hình như những tác phẩm nghệ thuật thiên nhiên.