Quảng cáo 
Bài THỦY TIÊN
Ảnh INTERNET
Thuở ông bà tôi yêu nhau, họ chép thơ Xuân Diệu vào một lá thư tình. Thơ ca, nhạc, họa vẫn luôn là cầu nối tình cảm trải qua nhiều thế hệ.
Nhưng thời nay, câu chuyện chép thơ cũng chuyển hóa ít nhiều cho phù hợp với thời thế: Ở tuổi 20, chúng tôi – những chàng trai, cô gái Gen Z – gửi playlist (danh sách những bài hát yêu thích) cho người mà mình yêu.
Vô vàn sự lựa chọn
Thuật ngữ Gen Z được dùng để chỉ thế hệ trẻ được sinh ra từ khoảng năm 1997 đến 2012, cũng là khoảng thời gian mạng Internet và các phương tiện nghe nhìn bùng nổ. Từ đây, thói quen giải trí riêng biệt của Gen Z hình thành: nghe nhạc và xem phim một mình.
Ngược về quá khứ, khi các hình thức giải trí cá nhân còn hạn chế, cả xóm chỉ có một chiếc tivi để cùng nhau quây quần xem truyền hình, hay cả gia đình cùng nghe radio và mong đợi ca khúc tiếp theo sẽ là ca khúc mình thích, thì Gen Z hoàn toàn trái ngược. Thế hệ này lớn lên trong bầu không khí rộn ràng của ngành công nghiệp âm nhạc vào những năm 2000. Đây là thời điểm các ca sĩ bắt đầu ra mắt MV (video ca nhạc) trên Youtube. Hoặc chăng, các Gen Z chính hiệu có lẽ vẫn còn nhớ đến kênh iTV, cùng một thời “điên cuồng” bình chọn để ca khúc mà mình thần tượng được xuất hiện trên màn ảnh. Những dấu mốc nguyên sơ ấy cho phép Gen Z toàn quyền quyết định “món ăn tinh thần” mà mình tiêu thụ, tạo nên gu nhạc, gu phim của riêng mỗi người.
Sự phát triển của các phương thức giải trí đã châm ngòi cho một kiểu khán giả mới, sinh ra lớp nghệ sĩ mới. Nghệ sĩ Gen Z rất đa tài. Họ xử lý trọn vẹn từ khâu viết nhạc, hòa âm, phối khí cho đến trình diễn, thổi vào ca khúc một màu sắc cá nhân rõ nét. Cách Gen Z tiêu thụ các sản phẩm giải trí cũng phong phú hơn các thế hệ trước, không ràng buộc trong bất kỳ thể loại nào. Chẳng hạn như, buổi sáng thức giấc, chúng tôi sẽ bắt đầu ngày mới bằng âm thanh ngọt ngào và tràn đầy hy vọng của Hoàng Dũng, đến trưa thì nghe nhạc Âu-Mỹ để tiếp thêm năng lượng làm việc và deadline bài vở. Chiều muộn là lúc nhiều suy tư, những ca từ trầm ngâm của Trang, Tùng hay Vũ Thanh Vân có lẽ sẽ thật đẹp. Dẫu tiến trình là thế, nhưng vô tình thấy một bài nhạc sôi động khơi lên hứng thú nhảy TikTok thì chúng tôi cũng không ngại thực hiện. Lâu lâu còn đắm mình trong âm thanh bùng nổ của những đại nhạc hội.
Từ đây, có thể thấy rằng, Gen Z có vô vàn lựa chọn trong hoạt động giải trí nghe-nhìn. Nó tạo một phong cách sống có tính thời đại, khi mà việc thấu hiểu và chia sẻ tâm tư cho bạn bè hay người thương yêu lại được biểu đạt bằng chính những gì ta thưởng thức.
Kết nối bằng âm nhạc
Gen Z có đời sống tinh thần phong phú, cũng không ngại đối đầu với cảm xúc sâu kín của mình, đi đến tận cùng của nỗi buồn, cơn giận và sự lạc lõng. Khi tìm người yêu, Gen Z mang tâm thế tương tự: gu nhạc, gu phim của chúng ta có đồng điệu? Một sự cụ thể hóa cho câu hỏi: Bạn có đang tìm kiếm “thứ” mà tôi cũng đang tìm? Lẽ dĩ nhiên, chúng tôi không cần phải hỏi nhau trực tiếp. Thay vào đó là kín đáo gửi nhau một ca khúc cuối ngày, ngỏ lời đi xem một bộ phim. Hoặc tâm lý hơn, một cậu bạn từng gửi cho tôi một playlist mà anh chàng tự tổng hợp trên SoundCloud khi nghe tin tôi khó ngủ vào đêm muộn.
Thích cùng một playlist, khả năng cao chúng mình sẽ có cùng phong cách ăn mặc. Không khó để thấy các cặp đôi cùng mặc đồ thrift (đồ second-hand) ngồi một góc quán cà phê, ngân nga theo một ca khúc Indie nào đó. Thử xâu chuỗi những sở thích này mà xem: những giai điệu Indie vốn xuất phát từ sự thô mộc, ít người biết đến, tinh thần đó cũng gần gũi với vẻ đẹp của những món đồ cũ mà họ khoác lên mình. Tương tự, có cùng gu phim cho phép chúng ta tạo ra nhiều hoạt động cùng nhau hơn. Một lần, tôi và một cậu bạn cùng xem Trùng Khánh sâm lâm của đạo diễn Vương Gia Vệ. Trong gam màu Hong Kong rực đỏ hay xanh ngắt đến ngây dại, nỗi cô đơn điên cuồng của các nhân vật khiến chúng tôi cảm thấy đồng cảm với bộ phim, qua đó cảm thấy kết nối với nhau hơn.
Dẫu vậy, Gen Z tìm kiếm sự đồng điệu không chỉ với người mà mình yêu, mà còn trong một cộng đồng có cùng sở thích, nơi cho họ “cảm giác thuộc về” (sense of belongingness). Ta thấy rõ điều này thông qua sự phát triển mạnh mẽ của văn hóa thần tượng, trải dài trong nhiều lĩnh vực, từ âm nhạc cho đến sách, truyện, điện ảnh. Tờ Metro của Anh ước tính rằng, nếu không kể những fan dưới 18 tuổi, siêu sao Taylor Swift hiện có khoảng… 58,23 triệu người hâm mộ. Cùng đứng dưới mái vòm sân vận động, nghe cùng một giai điệu và đung đưa cùng nhịp thở, trong phút chốc tạo nên niềm vui của sự đồng điệu.
Gen Z luôn khao khát thử nghiệm mọi thứ trên đời. Bằng cách mượn gu phim hay gu nhạc để tìm kiếm một người bạn đồng hành, chúng tôi không chỉ đi tìm nhau, hay tìm chính mình, chúng tôi tìm thấy bản thân trong mọi người.
Xem thêm bài viết cùng chuyên mục:
