Bài: Thái Nga
Ảnh: Tonkin, Cơ sở cung cấp

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng trầm trọng tới nền kinh tế toàn cầu, việc đầu tư phát triển kinh tế xanh, bảo vệ môi trường, giảm phát thải carbon đã trở thành xu thế tất yếu. Nông nghiệp Việt Nam đang thay đổi theo hướng phát triển xanh, sạch, với các phương pháp canh tác hiện đại. Hãy cùng Tạp chí Heritage ghé thăm những mô hình nhà vườn xanh, sạch ở Lâm Đồng – nơi được mệnh danh là thủ phủ hoa, rau, trái của Việt Nam.

Cà phê Tám Trình – Từ nông trại đến ly cà phê đặc sản

Ra mắt từ năm 2022, Khu du lịch Cà phê Tám Trình nhanh chóng được tỉnh Lâm Đồng công nhận là Điểm du lịch canh nông hấp dẫn. Chỉ nằm cách trung tâm thành phố Đà Lạt khoảng 30km, đây là điểm đến ưa thích cho những vị khách vừa muốn trải nghiệm du lịch sinh thái, tìm hiểu về văn hóa cà phê đặc trưng của mảnh đất cao nguyên và đắm chìm trong không gian thiên nhiên yên bình, xanh mát, tách biệt khỏi những ồn ào của thành phố.

Trải nghiệm thú vị và đặc trưng nhất của điểm du lịch canh nông này chính là trải nghiệm văn hóa cà phê “From Farm to Cup” (từ nông trại đến ly cà phê). Lâm Đồng là mảnh đất nổi tiếng với đặc sản cà phê nên khá dễ dàng tìm thấy những quán cà phê ngon, những trang trại cà phê bạt ngàn và một văn hóa thưởng thức cà phê độc đáo, đa dạng mà không địa phương nào có được. Nhưng làm thế nào để nâng tầm những trải nghiệm đó, biến trải nghiệm cà phê trở nên đáng nhớ hơn? Những điểm du lịch canh nông như Cà phê Tám Trình là nơi những tín đồ cà phê có thể tham gia các tour trải nghiệm cà phê đặc sản trong một vòng tròn khép kín: từ hạt giống, quy trình trồng trọt, thu hoạch đến quá trình chế biến, rang xay và pha chế để tạo nên một ly cà phê nóng hổi, thơm lừng.

Giữa không gian xanh mướt của núi đồi, giữa trang trại – vườn cà phê còn vương vấn hương cà phê quyến rũ, còn gì tuyệt vời hơn việc kết thúc một tour trải nghiệm văn hóa cà phê bằng một ly cà phê chính hiệu của xứ núi, món quà tinh túy của mảnh đất cao nguyên diệu kỳ này.

Location: Xã Gia Lâm, tỉnh Lâm Đồng

Avocado Farm – Sống xanh trong thung lũng bơ

Mô hình farmstay kết hợp farmtour sẽ là một trải nghiệm du lịch mùa hè cực kỳ thú vị dành cho các chuyến đi của cả gia đình, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ. Với những nhóm bạn hay cặp đôi, đây cũng là cách làm mới những chuyến đi quen thuộc — bằng trải nghiệm làm nông, thưởng thức nông sản sạch và sống giữa không gian nông trại đúng nghĩa.

Nông trại bơ Avocado Farm được tỉnh Lâm Đồng công nhận là Điểm du lịch canh nông vào tháng 2/2024 sau hai năm chính thức hoạt động. Đây là một trong những điểm đến lý tưởng cho các trải nghiệm du lịch canh nông độc lạ. Khu nông trại rộng 2ha nằm ẩn mình trong thung lũng xã Quảng Lập là một quần thể du lịch gồm khu nhà ở dạng homestay, khu trải nghiệm nông nghiệp và một quán cà phê view núi đồi.

Giống như tên gọi, món đặc sản của nông trang là những trái bơ Lâm Đồng (đạt chuẩn OCOP). Bên cạnh bơ là những vườn cây ăn trái khác như ổi, phúc bồn tử, mãng cầu, cherry, vú sữa; những vườn rau hữu cơ nối tiếp nhau. Du khách có thể thăm thú những vườn rau, cây ăn trái, sau đó tự tay chăm sóc, thu hoạch và chế biến các món ăn từ rau củ tươi ngon. Chính trải nghiệm du lịch “From Farm to Table” (Từ trang trại đến bàn ăn) sẽ là sợi dây gắn kết tình cảm gia đình trong chuyến đi. Cuối ngày là những phút giây tận hưởng không khí trong lành ở vùng nông trang, ngắm hoàng hôn từ các bungalow nhỏ xinh view núi đồi.

Từ Avocado Farm, du khách có thể dạo chơi đến các điểm du lịch xung quanh như: Samten Hills, nhà thờ Ka Đơn, trang trại bò sữa Dalatmilk, nhà văn hóa dân tộc Churu, đồi thông Châu Sơn.

Location: Xã Quảng Lập, tỉnh Lâm Đồng

Bồng Lai Farm – Nơi vườn nho Nhật kết trái trên đất Đà Lạt  

Người nông dân Lâm Đồng không chỉ phát triển các giống cây trồng trên mảnh đất quê hương mà còn sáng tạo, thuần hóa những giống cây ngoại nhập nổi tiếng để từ mảnh đất này đơm hoa kết trái những sản vật “made in Vietnam”. Giống nho đen không hạt Summer Black của Nhật Bản được nhân giống thành công ở nhà vườn Bồng Lai Farm sau 8 năm nghiên cứu của người chủ nông trang – anh Nguyễn Hữu Thành chính là một trong những minh chứng cho ý chí, tài năng con người kết hợp với sức sống diệu kỳ của mảnh đất lành Đà Lạt.

Bồng Lai Farm là một trong ba Điểm du lịch canh nông được Lâm Đồng công nhận vào tháng 7/2024. Nơi đây cách trung tâm Đà Lạt khoảng 24km, cách sân bay Liên Khương khoảng 4km, thuận tiện cho một chuyến du lịch trong ngày.

Điểm thu hút nhất của Bồng Lai Farm chính là những vườn nho đen thân gỗ, loại Summer Black của Nhật Bản được trồng theo công nghệ cao của VietGAP. Điều này giúp khách tham quan có thể yên tâm thưởng thức những trái nho tươi, ngọt, mọng nước ngay tại vườn. Còn gì tuyệt vời hơn khi được trải nghiệm tham quan, hái những chùm nho trĩu mọng làm quà tặng và đắm chìm trong khí trời cao nguyên mát lành. Trước khi đến Bồng Lai Farm, du khách nên lưu ý thời điểm thu hoạch nho để có trải nghiệm du lịch canh nông tốt nhất.

Location: Xã Hiệp Thạnh, tỉnh Lâm Đồng

Dâu tây mới hái ở vườn Hổ Na

Vườn dâu Hổ Na – lấp lánh những mặt trời nhỏ

Sau khi dành rất nhiều thời gian tìm tòi, nghiên cứu về đặc tính sinh trưởng của các giống dâu, các phương pháp canh tác truyền thống cũng như theo hướng ứng dụng công nghệ mới, tìm hiểu về nông nghiệp xanh cùng đặc điểm môi trường sinh thái của địa điểm làm vườn, chủ nhân của khu vườn nhỏ ở Đạ Sar đã quyết định gây dựng một vườn dâu tây canh tác theo công nghệ mới, sử dụng phân bón hữu cơ và vi sinh.

Những trái dâu tây chín đỏ đã xuất hiện trong niềm vui vô bờ của nhà vườn. Nhưng, dâu kết trái chỉ là thành công ban đầu, tiếp theo đó lại là chuỗi ngày “ăn ngủ cùng dâu” để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho cây nhằm ổn định sản lượng, chất lượng của quả. Mỗi buổi sáng những trái dâu đỏ mọng trĩu trịt trên cành, rung rinh trong gió, phản chiếu ánh nắng ban mai lấp lánh như những mặt trời nhỏ rạng rỡ cả khu vườn.

Ngoài việc bán sản phẩm, nhà vườn đã triển khai hoạt động du lịch trải nghiệm để du khách có thể tham quan vườn dâu và tự tay lựa hái những trái dâu thơm ngon. Bản đồ du lịch phố núi đã có thêm địa chỉ vườn dâu “tin tưởng” cho du khách ghé chơi và thưởng thức.

Du lịch trải nghiệm ở ThyThy Farm

Từ năm 2018, chỉ với 2ha đất giữa vùng đồi Cầu Đất, ThyThy Farm từ bỏ hoàn toàn phân bón hóa học và thuốc trừ sâu, tập trung vào việc cải tạo đất sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh, chấp nhận những thử thách về công sức và lòng kiên nhẫn. Đến nay, vườn đã tạo dựng được một hệ sinh thái xanh, sạch và đa dạng, với những luống cà phê xanh mướt chung sống xen kẽ cùng cây hồng, bơ và nhiều loại cây ăn quả khác.

Chất lượng cà phê của ThyThy Farm được đánh giá rất cao, đạt 80 điểm theo tiêu chuẩn của Viện Chất lượng Cafe CQI (Coffee Quality Institute) – tổ chức phi lợi nhuận uy tín trên phạm vi toàn cầu (mức 80/100 được chứng nhận đủ tiêu chuẩn cà phê đặc sản). Vườn đã hợp tác với xưởng rang danh tiếng Intenso Coffee Roadster tại TP. Hồ Chí Minh nhằm đảm bảo mỗi hạt cà phê được rang và chế biến một cách hoàn hảo nhất.

ThyThy Farm cũng sớm phát triển du lịch nông nghiệp khi, tổ chức các tour hái hồng, tham quan vườn và trải nghiệm tự sơ chế cafe. Khi thưởng thức ly cafe ở đây, du khách có thể cảm nhận rõ nét hương vị đậm đà của thứ cafe Arabica và thấy ấm áp bởi niềm tin về sự phát triển bền vững của nền nông nghiệp xanh.

Vườn nhà Hiếu Nghĩa

Vườn nhà Hiếu Nghĩa – vườn xanh từ khu đất cằn

Năm 2020, chủ nhân khu vườn ở ngoại ô Bảo Lộc quyết định từ bỏ hoàn toàn phân bón hóa học để chuyển sang phân sinh học hữu cơ. Rất nhiều loại cây được trồng để che phủ đất, kết hợp sử dụng vi sinh bản địa để dễ dàng phân giải các chất hữu cơ, giúp cây tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, đồng thời ức chế vi khuẩn có hại, góp phần bảo vệ môi trường. Ngoài ra, các nguyên liệu sẵn có như bã cafe, trà, cỏ, rơm, thân chuối… cũng được tận dụng tối đa làm nguồn phân hữu cơ tại chỗ. Nhà vườn tạo cân bằng sinh thái và giảm thiểu sâu bệnh nhờ nguồn thiên địch tự nhiên: trồng đồng hành, xen canh, luân canh các loại cây. Các giống rau, củ, quả không biến đổi gen được đầu tư hay trao đổi giống với các nhà vườn hữu cơ khác. Sự kiên trì của nhà vườn đến nay đã đạt được những thành quả khả quan, nhiều loại rau củ được khách hàng gần xa tin tưởng. Không giữ riêng những bí quyết xây dựng mô hình vườn xanh, chủ vườn rất rộng lòng chia sẻ kinh nghiệm để cùng phát triển cộng đồng làm nông nghiệp an toàn. Đã có nhiều lượt khách là sinh viên, nhà nghiên cứu nông nghiệp ghé thăm vườn để trao đổi thông tin, có được bài học thực tế từ hướng đi kiên định của nhà nông trong bối cảnh mới.

Cánh đồng hoa ở Lavender Dasar Hill

Lavender Dasar Hill – tím ngát dưới nắng vàng

Nằm ven tuyến đường Quốc lộ 27C, Lavender Dasar Hill đặc biệt bởi nỗ lực gìn giữ nguyên vẹn địa hình đồi núi và thổ nhưỡng vốn được thiên nhiên ưu đãi của vùng Đạ Sar, Lạc Dương. Những cây giống tốt nhất được trồng và chăm sóc bởi nguồn phân bón hữu cơ, vi sinh, đã – như lời chủ nhân khu vườn – “chỉ cấy thêm” tình yêu của loài hoa mộng mơ vào khung cảnh nên thơ của vùng đất này mà thôi.

Hương thơm ngát lan tỏa khắp không gian, khung cảnh Lavender Dasar Hill giống như ở đâu đó trong vùng Provence nước Pháp. Nắng vàng như mật rót xuống triền đồi nhấp nhô, những “cơn sóng” màu tím dập dờn nhẹ nhàng hắt lên khung trời xanh một thứ sắc màu diệu ảo vừa khó tả, vừa mê hoặc khiến bất cứ ai cũng khó có thể dứt ánh mắt, dời tâm hồn ra khỏi không gian ấy. Không khó để Lavender Dasar Hill nhanh chóng trở thành điểm đến thu hút du khách ở ngoại ô phía bắc Đà Lạt này, bởi lợi thế vẻ đẹp tự nhiên và môi trường thực sự xanh, sạch ở đây.

Nông nghiệp xanh ở xứ núi Lâm Đồng không chỉ bảo vệ nguồn tài nguyên, môi trường sinh thái mà còn kết hợp phát triển du lịch bền vững, góp phần phát triển kinh tế xanh cho đất nước.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: