Các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước trực thuộc Ủy ban hiện đang nắm giữ hơn 60% vốn của tất cả doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Trong hành trình 5 năm qua, Ủy ban đã thực hiện mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy nguồn lực của DNNN với nhiều kết quả ấn tượng, được đánh giá cao. Ông có thể chia sẻ về điều này?

Đánh giá chung, thống nhất của các cơ quan, chuyên gia, nhà khoa học trong quá trình tổng kết việc thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị về Đề án “Thành lập cơ quan chuyên trách làm đại diện chủ sở hữu đối với DNNN và vốn nhà nước tại doanh nghiệp” theo Thông báo số 40-TB/TW ngày 14/9/2017, cho thấy, Ủy ban đã thực hiện cơ bản đầy đủ chức năng, nhiệm vụ đại diện chủ sở hữu nhà nước quy định tại Nghị định số 131/2018/NĐ-CP của Chính phủ. Các công việc Ủy ban đã làm được trong 5 năm qua rất nhiều, nhưng có thể tổng kết lại thành sáu nhóm lớn:

Thứ nhất, Ủy ban đã hoàn thành xử lý hầu hết công việc chuyển giao từ các Bộ còn xử lý dở dang, tồn đọng qua nhiều thời kỳ, phức tạp, vướng mắc.

Thứ hai, Ủy ban tiếp nhận vai trò Cơ quan thường trực và Chủ tịch Ủy ban làm Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương. Đến nay, công tác xử lý các tồn tại, yếu kém của nhiều dự án, doanh nghiệp đã có những tiến triển quan trọng và đạt nhiều kết quả tích cực.

Thứ ba, Ủy ban tăng cường kiểm tra, giám sát về tài chính doanh nghiệp; đốc thúc doanh nghiệp triển khai các dự án đầu tư lớn, quan trọng; chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước với mục tiêu bảo toàn và phát triển vốn nhà nước.

Thứ tư, Ủy ban làm đầu mối tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp về đầu tư; quản lý, sử dụng vốn và tài sản nhà nước; sắp xếp lại, xử lý đất đai; quản lý, sử dụng tài sản công; cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Ủy ban đã chủ động đề xuất và phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước tham mưu cho Chính phủ ban hành nhiều nghị quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đã tồn tại từ nhiều năm để thúc đẩy tiến độ nhiều dự án đầu tư của doanh nghiệp.

Thứ năm, Ủy ban tích cực tham gia vào quá trình xây dựng và hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật như: (i) Phối hợp với Bộ Giao thông vận tải trong việc xử lý vướng mắc đối với hoạt động quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng giao thông của một số doanh nghiệp đã chuyển quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về Ủy ban (cảng hàng không, đường sắt, đường cao tốc); (ii) Phối hợp với Bộ Tài chính trong việc hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Quy chế Quản lý tài chính của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam; hướng dẫn việc xử lý chênh lệch tỷ giá của Tổng công ty Phát điện 3 và các vấn đề liên quan đến tài chính doanh nghiệp; làm rõ về lĩnh vực đầu tư, thầm quyền quyết định dự án đầu tư của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước; sắp xếp đất đai thuộc các Tập đoàn, Tổng công ty; (iii) Phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc nghiên cứu giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các doanh nghiệp viễn thông, tạo cơ chế tăng cường phối hợp giữa các doanh nghiệp viễn thông; các nhiệm vụ về quản lý nhà nước trong lĩnh vực viễn thông; (iv) Phối hợp với Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội để phục vụ việc nắm tình hình, theo dõi, giám sát của Quốc hội; (v) Phối hợp với các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán trong việc chỉ đạo các Tập đoàn, Tổng công ty thực hiện đúng quy định pháp luật và các kết luận thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.

Thứ sáu, Ủy ban đã chỉ đạo các Tập đoàn, Tổng công ty chủ động triển khai chiến lược Chuyển đổi số doanh nghiệp, thực hiện vai trò dẫn dắt trong xây dựng hạ tầng số, phát triển kinh tế số.

Sau 5 năm chuyển về Ủy ban, 19 Tập đoàn, Tổng công ty đều sản xuất kinh doanh (SXKD) và đầu tư phát triển liên tục, ổn định. Trong bối cảnh chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19 gần 3 năm vừa qua và tình hình bất ổn trên thế giới gần đây, tổng vốn nhà nước tại 19 Tập đoàn, Tổng công ty vẫn được bảo toàn, phát triển cả về doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách nhà nước (NSNN); giá trị vốn đầu tư phát triển thực hiện và thu nhập bình quân của người lao động cũng tăng lên; góp phần vào phục hồi, phát triển kinh tế – xã hội đất nước.

Năm 2023, tổng vốn chủ sở hữu (hợp nhất) của 19 Tập đoàn, Tổng công ty khoảng 1.176 nghìn tỷ đồng. Tổng tài sản hợp nhất hơn 2.459 nghìn tỷ đồng, tăng 14,2 nghìn tỷ đồng so với năm 2022. Các Tập đoàn, Tổng công ty tiếp tục thể hiện vai trò nòng cốt trong nhiều ngành; tạo nguồn thu đáng kể cho NSNN; góp phần bảo đảm các cân đối lớn, ổn định kinh tế vĩ mô và xây dựng, phát triển hệ thống kết nối hạ tầng, tạo động lực phát triển cho các ngành và cả nền kinh tế; góp phần đảm bảo an sinh xã hội đất nước.