Bài THU HOA, TINA ĐỖ
Ảnh NVCC

Nhân ngày phụ nữ Việt Nam, Heritage Fashion có cuộc trò chuyện với những nhà thiết kế (NTK) từ thế hệ 6x đến 9x về những vấn đề mấu chốt trong thời trang: sức sáng tạo và cách tân di sản để chia sẻ những góc nhìn khác nhau qua từng thế hệ.

4 thế hệ các NTK cùng trả lời 2 câu hỏi:

1. Thách thức của sức sáng tạo theo thời gian?
2. Ứng xử với di sản nên cách tân hay giữ nguyên.

Trịnh Bích Thủy

Nhà thiết kế cách tân để đưa nghệ thuật đương đại vào các đường chần bông

Đối với tôi, việc thiết kế trang phục là sự sáng tạo không ngừng nghỉ. Tôi luôn đặt ra những tiêu chí rõ ràng, lấy di sản văn hóa truyền thống làm nền tảng, kết hợp với những kỹ năng thủ công tinh tế của các làng nghề Việt Nam. Đồng thời, tôi cũng bổ sung nét cá tính đương thời để tạo ra những sản phẩm sáng tạo, mang giá trị tinh hoa cho thời trang Việt Nam.

Những chiếc áo chần bông, áo dài là di sản văn hóa mặc mà tôi vô cùng trân quý. Đây là sản phẩm mà tôi theo đuổi trong suốt sự nghiệp thiết kế của mình. Tôi sáng tạo nhiều cách chần bông để tạo nên những đường chần mới, đưa nghệ thuật đương đại vào các đường khâu tay bằng chỉ màu, các đường chần, tạo nên nét vẽ bằng chỉ mềm mại, bay bổng.

Lụa Việt Nam là chất liệu tôi dành nhiều tâm huyết và kinh nghiệm của một kỹ sư dệt để thiết kế những hoa văn, sắc màu sao cho phù hợp với xu hướng thời đại. Từ đó, tôi tạo ra phom dáng lụa, biến chúng thành một sản phẩm hay tác phẩm vừa mang tính ứng dụng cao, vừa được yêu thích trong thời đại mới. Đó là những đường cắt cúp tinh tế, sự cân đối trong thiết kế, việc sử dụng xu hướng màu sắc mới nhất, cùng với khả năng phối kết với nhiều trang phục thời trang khác.

Một dấu ấn sáng tạo riêng của Trịnh mang nét Việt như những chiếc cúc bọc vải xinh xắn, vài đường khâu tay chuẩn sắc màu hay một hình thêu tay bố cục tối giản.

Đây cũng là một câu hỏi gây nhiều tranh cãi trong giới thiết kế thời trang suốt nhiều năm qua. Tôi lựa chọn cách tân bằng việc sáng tạo trên nền di sản. Khi mọi sự cách tân có giá trị theo thời gian đều trở thành nét truyền thống, những sáng tạo của hôm nay cũng chính là hành trình hướng tới giá trị cốt lõi ấy.

Chính vì vậy, tôi luôn nỗ lực không ngừng để gìn giữ những cốt lõi của di sản. Đây chính là cầu nối giữa các thế hệ và yếu tố đương đại .Từ những ngày đầu, cách đây 20 năm, khi xây dựng thương hiệu Trịnh Fashion, tôi đã nghiên cứu những chiếc áo chần bông từ thời ông bà và những tà áo dài. Hàng năm, Trịnh Fashion đều ra mắt những bộ sưu tập mà sản phẩm chính là áo bông chần và áo dài. Tôi mong muốn tạo nên những giá trị mới, biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật. Nhiều thiết kế của tôi đã được trưng bày trong không gian triển lãm tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám năm 2023 và Trung tâm Giao lưu Văn hóa Phố cổ Hà Nội năm 2021, 2022…

Xuân Lê

Cởi mở, cách tân để đón nhận điều mới mẻ

Với Xuân Lê, sáng tạo trong thời trang vừa tràn đầy đam mê nhưng cũng thật thách thức. Khi mới ra trường với những hoài bão tuổi trẻ, cũng giống rất nhiều nhà thiết kế trẻ khác, Xuân Lê mong muốn tạo ra những bộ sưu tập (BST) được xuất hiện trên truyền thông để khẳng định bản thân và được chia sẻ quan điểm sống cũng như quan điểm thời trang và nghệ thuật của riêng mình. Tuy nhiên, cùng với thời gian, những sáng tạo của Xuân Lê không chỉ là những thiết kế trình diễn, mà đi sâu hơn là những BST cá nhân được thực hiện cho từng khách hàng, dựa trên phong cách, sở thích cũng như câu chuyện của mỗi người. Lúc này, với Xuân Lê, thách thức của sức sáng tạo theo thời gian là sự bền bỉ, không chỉ 10, 20, 30 năm mà thậm chí là suốt cuộc đời. Những thách thức sức sáng tạo theo thời gian còn nằm ở khả năng cởi mở và đón nhận những điều mới mẻ, dám không ngại thử thách, làm mới mình để những thiết kế được cả thế hệ tương lai cũng tin yêu và ủng hộ.

Với câu hỏi trên, mỗi người sẽ có những quan điểm khác nhau. Theo Xuân Lê, các công trình kiến trúc, những biểu tượng di sản cần được giữ nguyên hiện trạng bởi mỗi công trình, mỗi di sản đều là chứng nhân của thời gian, mang theo vẻ đẹp và dấu ấn về những thăng trầm của thời đại. Tuy nhiên, trong lĩnh vực thời trang, Xuân Lê lại cho rằng công việc của các nhà thiết kế thời trang là mang đến cho xã hội những đổi mới sáng tạo, từ việc kế thừa và phát huy di sản của cha ông. Chính vì vậy, Xuân Lê luôn mong chờ các sáng tạo cho những thiết kế thời trang lấy ý tưởng từ di sản và truyền thống, giúp những thiết kế có được hơi thở hiện đại và hội nhập với thế giới nhưng vẫn giữ được hồn cốt và tinh hoa. Cũng chính từ những sáng tạo này mà các di sản có thêm nhiều góc nhìn mới mẻ, không chỉ giúp di sản có thể phát dương quảng đại mà còn góp phần làm giàu văn hóa, lịch sử dân tộc.

Có thể nói trong mỗi BST của Xuân Lê, yếu tố truyền thống, văn hóa, đất nước và cả con người Việt Nam luôn nằm ở vị trí trung tâm. Nếu BST Cocoon được thực hiện với cảm hứng từ làng nghề trồng dâu, nuôi tằm, Xuân Lê đã đặt nghệ nhân làng lụa tơ tằm Hà Đông tạo ra một chất liệu riêng, vừa hiện đại lại vừa ứng dụng. BST sau đó đã được Đại sứ quán Việt Nam mời trình diễn tại Scotland. Còn với BST Ruộng Bậc Thang Tây Bắc, đây lại là một bức tranh tái hiện vẻ đẹp của những thửa ruộng bậc thang thông qua chất liệu lụa tơ tằm Việt Nam. BST đã được Đại sứ Việt Nam tại Italy mời trình diễn tại Malta để giới thiệu vẻ đẹp di sản Việt Nam.

Xuân Lê mong rằng mỗi thiết kế thời trang lấy ý tưởng từ di sản, văn hóa dân tộc đều là những đại sứ để giới thiệu đất nước Việt Nam với bạn bè quốc tế.

La Phạm

Cách tân để toát lên tinh thần đương đại, giao thoa đông tây

Thời trang luôn song hành với đời sống, phản ánh xu hướng và sự thay đổi của xã hội. Vì lẽ đó, sự sáng tạo trong thời trang luôn tất yếu, trở thành thách thức lớn nhất khi xã hội liên tục phát triển.

Công nghệ, thói quen, lối sống và môi trường đều tác động trực tiếp đến cách chúng ta sáng tạo. Nếu một sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu của thời đại hay địa phương sống, nó sẽ sớm bị lãng quên. Nhịp sống gấp gáp, ô nhiễm môi trường gia tăng, sự trỗi dậy mạnh mẽ của AI và sự bão hòa trong sở hữu vật chất làm người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao hơn về tính ứng dụng và bền vững của sản phẩm. Hơn bao giờ hết, các nhà thiết kế (NTK) thời trang ngày nay phải đặt ra những câu hỏi về giá trị bền vững và tính thực tiễn của sản phẩm, ít nhất ngang hàng với hình thức. Đối với La Phạm, mỗi sản phẩm thời trang là sự cộng hưởng ba giá trị cốt lõi: Ưu tiên sử dụng chất liệu bền vững, thân thiện môi trường; Cách tân trong thiết kế, giao thoa độc đáo văn hóa Đông Tây; Đa năng trong ứng dụng.

La Phạm có cơ hội tiếp cận văn hóa Tây Âu trước khi khám phá văn hóa Việt Nam. Sau một thời gian dài ở Thụy Sĩ, tôi trở về nước. Cảm hứng sáng tạo của tôi là cách tân truyền thống, để tạo ra thiết kế mới, vẻ đẹp mới, toát lên tinh thần đương đại, giao thoa giữa Đông và Tây. Tôi bắt đầu nghiên cứu áo dài truyền thống và các chất liệu bền vững. Tôi nhanh chóng kết nối một cách mạnh mẽ và uyển chuyển giữa truyền thống và hiện đại trong từng thiết kế.

Gần đây tôi có thêm nhiều động lực khi thấy các nhà sản xuất đang nỗ lực không ngừng để đưa văn hóa truyền thống đến gần với đại chúng. Đặc biệt là Gen Z đã đón nhận rất nhiệt thành. Điều đó cổ vũ cho những người làm nghề về sứ mệnh sáng tạo để làm sống lại truyền thống thành một giá trị mới, khiến thế hệ ngày hôm nay tự hào về di sản văn hóa của nước mình bằng cách tân truyền thống, giao thoa với hiện đại. Bản thân tôi cũng cảm thấy bất ngờ và thích thú khi nghe lại những bài hát dân gian, được tái hiện lại một cách sáng tạo và hấp dẫn.

La Phạm luôn đặt sứ mệnh giới thiệu tinh hoa văn hóa dân tộc trong từng sản phẩm, không chỉ ra quốc tế, mà còn cho cả người Việt hôm nay. Cách kết hợp truyền thống với những thiết kế hiện đại không chỉ giúp các sản phẩm trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn với người tiêu dùng, mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân.

JennyKTran

Tư duy thiết kế riêng trong thế giới riêng với lý tưởng mà mình tạo ra

Việc quan sát, học hỏi, thẩm thấu thời cuộc và niềm đam mê làm đẹp cho đời luôn thôi thúc các NTK tư duy và nâng cấp những tác phẩm của mình, để hoàn thiện lý tưởng mà mình theo đuổi. Trong thiết kế, JennyKTran dành tình yêu cho sự đối lập. Tôi thường kết hợp các yếu tố tương phản trong các thiết kế của mình, chẳng hạn như mềm mại và cứng rắn, nữ tính và nam tính, truyền thống và đổi mới. Sự đối lập này tạo ra cảm giác căng thẳng và hấp dẫn trong trang phục. Thiết kế đặc trưng nhất của tôi là chiếc áo vest đồng hồ cát, kết hợp từ những đặc trưng cổ điển phương Tây tới những nét biến tấu hiện đại. Phom dáng áo mạnh mẽ với đôi vai ngang vững chắc, đối lập với vòng eo thắt chặt cùng bông hồng bồng bềnh, gợi nên sự quyến rũ, cứng cỏi nhưng vẫn mềm mại. Sự tương phản ấy không chỉ tạc nên hình dáng cơ thể, mà còn khắc họa khí chất của người phụ nữ – vừa mang nét đẹp cổ điển, vừa chứa đựng tinh thần đổi mới. Các yếu tố thẩm mỹ của trang phục được hòa quyện khéo léo, tạo nên một vẻ đẹp sang trọng, đồng thời khơi dậy sự hiện đại và độc đáo trong từng chi tiết.

Trong quãng thời gian tu nghiệp tại Anh Quốc, đặc biệt là 3 năm làm việc tại BURBERRY – thương hiệu thời trang thiết kế lâu đời và tiêu biểu nhất của nước Anh, JennyKTran đã tiếp xúc với di sản lịch sử thời trang lớn nhất trên thế giới. Mỗi khi cần được truyền cảm hứng, tôi lại tìm tới kho tàng đồ vintage khổng lồ tại London, được sưu tầm trên khắp thế giới qua các thời kỳ. Di sản vẫn luôn là điều quý giá, một câu chuyện có năm tháng để ta hướng về, lấy đó làm cốt lõi cho mọi sự sáng tạo. Những con người làm nghề với tất cả lòng đam mê như chúng tôi luôn tôn trọng cái gốc, hiểu sâu sắc câu chuyện tạo nên di sản ấy, để luôn giữ gìn và bảo vệ nó trên con đường kiến tạo nên lý tưởng của mình. Chúng tôi là thế hệ những nhà thiết kế tiếp nối của dòng sản phẩm Bespoke Tailoring, chúng tôi hiểu sứ mệnh bảo tồn di sản và luôn nâng cấp chính mình. Bởi nhiều năm sau, những gì chúng tôi tạo nên sẽ lại là di sản của thế hệ tiếp nối.

Xem thêm bài viết cùng chuyên mục: