Quảng cáo 
Tina Do
“Một ngày mùa đông
Một người Việt Nam
Ra bên dòng sông
Nhớ về cội nguồn
Nhớ về đoạn đường
Từ đó ra đi…”
Cuốn sách ảnh Hanoi Hanoi được mở đầu bằng ca từ trích trong nhạc phẩm Ngụ ngôn mùa đông của Trịnh Công Sơn như thế. Phải chăng nó cũng chính là nỗi lòng của tác giả Minh Phạm, một người con xa quê khi nhớ về đất mẹ. Anh cho biết: “Khi hành trình đi ngược thời gian của tôi va vào chuyến bay tới tương lai của Hà Nội, chúng tôi lại tìm thấy những điểm chung trong sự pha trộn của tình yêu, của mất mát và tìm lại, cũ và mới, trẻ và già, chiến tranh và hòa bình. Khác xa một thành phố đã từng bị bom đạn đe dọa tàn phá nặng nề, Hà Nội ngày nay toát ra một năng lượng mạnh mẽ, khát khao bù đắp lại cho những thời gian đã mất”.
Hanoi Hanoi là cuốn sách ảnh thứ hai (xuất bản năm 2022) của hai đồng tác giả Minh Phạm và Paola Boncompagni. Heritage có cuộc trò chuyện ngắn với tác giả Minh Phạm về cuốn sách này.
Chào anh Minh Phạm. Anh có thể kể về khởi nguồn ý tưởng của 2 tác giả đối với cuốn sách này?
Các bức ảnh trong Hanoi Hanoi đại diện cho hành trình tìm về nguồn của tôi, về một Hà Nội trong tuổi trẻ của mẹ tôi. Chúng cũng giúp tôi kết nối với Hà Nội của thời hiện tại, với tất cả những quyết tâm đi qua những vết thương của lịch sử, hướng tới tương lai.
Các tác giả tập trung nhiều nhất vào những hình ảnh và nội dung gì trong cuốn sách ảnh này?
Các bức ảnh được chụp trong các chuyến thăm quê của tôi suốt 7 năm vừa qua. Chúng thể hiện nguồn năng lượng và sự đa dạng của đời sống đường phố Hà Nội, nhất là trong phố cổ. Tôi là người chụp ảnh. Paola giúp tôi lựa chọn và biên tập ảnh, đồng thời cô dịch tiêu đề ảnh từ tiếng Anh ra tiếng Ý.
Trong các tác phẩm đã và sẽ xuất bản, anh là người chụp, chị Paola biên tập ảnh. Trên sách vẫn đề 2 người là đồng tác giả. Điều này nói lên sự trân trọng và ghi nhận công sức đối với chị Paola của anh. Xin anh chia sẻ thêm về việc hợp tác này
Paola là một người bạn Ý rất thân từ nhiều năm qua. Ngoài hai cuối sách, chúng tôi còn cộng tác trong vài project (dự án), như Allwehavestories.com, một project chia sẻ trải nghiệm dịch Covid qua hình ảnh phóng sự của từng cá nhân, từng quốc gia. Chúng tôi coi mỗi project là một đứa con, do đó không đặt ra vấn đề là ai có công nhiều nhất.
Nghề nghiệp của mỗi tác giả có ảnh hưởng thế nào trong các ấn phẩm sách ảnh này?
Paola là một nhà báo, còn tôi là một cán bộ ngoại giao của Liên hiệp quốc. Chúng tôi đều chia sẻ tình yêu và niềm đam mê về con người và các nền văn hóa khác nhau. Chúng tôi cũng cùng đam mê du hành đến những vùng đất xa xôi và niềm yêu thích với ẩm thực.
Hanoi Hanoi có điểm gì chung với cuốn sách trước?
Cuốn sách đầu tiên của chúng tôi, Mosaic Myanmar, được NXB. Polaris (Ý) xuất bản năm 2019. Tiền bán cuốn sách dùng để hỗ trợ các bà mẹ đơn thân ở Myanmar. Cuốn Hanoi Hanoi này do Nhà xuất bản Thế Giới (Việt Nam) phát hành, và toàn bộ tiền thu được từ việc bán sách cũng sẽ được góp cho Hội nạn nhân chất độc màu da cam của Việt Nam. Cả hai cuốn sách đều có mục đích giống nhau: Lưu giữ tinh thần của những nơi chốn, và để hỗ trợ những người dân bản địa.
Tất cả các ảnh được chụp bằng iPhone, phương tiện này có ưu thế hay nhược điểm gì so với máy ảnh chuyên dụng?
Dùng iPhone cho phép tôi có cơ hội để chụp con người trong những tình huống tự nhiên nhất, bất ngờ và mộc mạc nhất. Sự đơn giản ấy chính là phản chiếu của tinh thần tối giản của chúng tôi khi làm sách: mạnh mẽ nhưng thanh lịch.
Anh có kỷ niệm nào đặc biệt khi chụp Hanoi Hanoi?
Đó là tấm hình Waiting for Godot (Chờ đợi Godot), được chụp ở gần nhà tôi. Ảnh chụp một người phụ nữ (bà Hợi) làm nghề bơm xe máy, đang ngồi ở góc phố Cửa Đông – Phùng Hưng. Trong vở kịch Waiting for Godot của Samuel Beckett, hai nhân vật chính đứng chờ mãi Godot, từ lúc mở cho đến lúc hạ màn kịch, nhưng Godot không hề đến. Tôi đã nghĩ, trong bức hình kia, không biết bà Hợi đang đợi ai, có phải một giấc mơ, một thượng đế hay một may mắn sẽ đến để giúp bà vượt qua những mệt nhọc mưu sinh này! Và tôi không biết những điều đó có đến với bà Hợi không? Hay sẽ chỉ như Godot như trong vở kịch? Bà Hợi đang nghĩ gì khi cứ ngồi chờ đợi ở góc đường này?
Các tác giả có dự kiến xuất bản tiếp những cuốn sách mới trong tương lai không, đó sẽ là về các địa danh của Việt Nam hay ở nước ngoài?
Paola và tôi bắt đầu chuẩn bị cho cuốn sách ảnh tiếp theo về Việt Nam, gồm các bức ảnh trên khắp đất nước, sau khi những hạn chế về đi lại (vì dịch bệnh Covid) được gỡ bỏ. Chúng tôi dự định ra mắt cuốn sách này vào mùa thu năm 2023.
Xin chúc các tác giả sẽ tiếp tục thành công với những ấn phẩm đẹp và ý nghĩa!
